Door onze redacteur WARD OP DEN BROUW
BOEDAPEST, 12 FEBR. Op meesterlijke wijze heeft Rintje Ritsma gisteren in Boedapest zijn indrukwekkende erelijst uitgebreid met de wereldtitel allround, zijn vierde sinds hij in 1995 voor het eerst een WK won. Met een van de beste tien kilometers uit zijn schaatscarrière verzekerde de Fries zich gisteren op de buitenbaan van Boedapest van de eindzege. Door Ids Postma resoluut naar de tweede plaats te verwijzen, leverde Ritsma in de hoofdstad van Hongarije het meest overtuigende bewijs tegen de steeds vaker gehoorde stelling dat hij op z'n retour is. Het toernooi dat Ritsma aanvankelijk voor het eerst in tien jaar dreigde te moeten missen, zette hij op de slotafstand naar zijn hand.

,,Ik had het er op het podium nog met Bart (Veldkamp, brons, red.) over. Ik hoor dat nou al zeven jaar. Als je een keer slecht rijdt, word je afgeschreven'', zei de 30-jarige krachtpatser. Cynisch: ,,Blijkbaar ben ik nu weer opgestaan uit de dood.'' Veldkamp sprong van de zevende naar de derde plaats in het eindklassement dankzij een beeldschone en vlakke tien kilometer. Niemand gaat op die afstand zo stijlvol over het ijs als de 33-jarige schaatsbelg. Een seconde was hij in Baselga verwijderd van de Europese titel. Die ging toen naar de Rus Dimitry Shepel, in Boedapest teleurstellend zevende.

Vorig jaar verspeelde Ritsma zijn titel aan Gianni Romme, die zich nu niet kwalificeerde de WK. In Milwaukee was hij een jaar geleden een klasse apart. Postma en Ritsma eindigden daar op grote afstand van de WK-debutant, respectievelijk als tweede en derde. Met plezier constateerde Ritsma dat de kloof met Romme kleiner is geworden. ,,Kleiner dan ik zelf had gedacht.''

Ritsma won in Hongarije geen afstand; vijfde op de 500 meter, zevende op de 5.000 meter, tweede achter Postma op de 1.500 meter en tweede achter Veldkamp op de 10.000 was genoeg om na een lang weekeinde goud omgehangen te krijgen. Bij allrounden telt louter het eindresultaat, onderstreepte de kampioen.

Tot de tien kilometer bezette Ritsma de tweede plek achter Postma. Op de slotafstand haalde hij genadeloos uit. Een rit later bleef Postma een passend antwoord schuldig. Hij mocht ten opzichte van Ritsma 6,54 seconden verliezen, maar het verschil liep op tot meer dan twintig seconden. De lach die Postma het hele weekeinde na races toonde, was gisteravond verdwenen. ,,Jammer. Het is niet gelukt'', stelde hij nuchter vast. ,,Ik heb mijn kans gehad.''

Lang zag het er naar uit dat Postma en zijn vriendin Anni Friesinger het eerste gouden schaatspaar sinds 1960 zouden worden. Dat jaar wonnen de Rus Boris Stenin en zijn vrouw Valentina Stenina de wereldtitel allround, op wat toen nog gescheiden WK's waren, op verschillende lokaties. Eén voor de mannen, één voor de vrouwen. Postma en Friesinger samen in de arreslee voor de ereronde, met het naast de baan gelegen Vajdahunyad-kasteel op de achtergrond, het zou een sprookje zijn geweest. Maar Ritsma verstoorde de droom van de schaatsidylle.

,,Ids heeft niet verloren, Rintje heeft gewonnen'', sprak Postma's coach Leen Pfrommer met opgeheven hoofd. Bijna lyrisch was hij over de knock-out die de concurrent had uitgedeeld. ,,De geweldige prestatie van Rintje op de tien kilometer is doorslaggevend geweest. Daar heb ik bewondering voor. Een tijd van 14.10 was normaal geweest voor hem, op basis van zijn vijf kilometer van zaterdag.'' Maar Ritsma reed één rit voorafgaand aan die van Postma 13.56,07, goed voor de tweede plaats achter ritwinnaar Bart Veldkamp (13.44,19).

,,Ik was stomverbaasd over die tijd van Rintje'', gaf Pfrommer toe. Terwijl Ritsma met een ruime voorsprong op zijn Canadese tegenstrever Dustin Molicki een vlakke race etaleerde, reed Postma zich in op de binnenbaan. ,,De moed moet hem in de schoenen zijn gezakt toen hij de rondetijden van Rintje zag'', zei Pfrommer. In zijn rit tegen de Japanner Keiji Shirahata moest Postma al snel capituleren. Nadat hij 6.000 meter had gereden, was Ritsma virtueel wereldkampioen. Op dat moment had Postma zijn voorsprong verspeeld. Mooi gebaar: terwijl Postma zich door zijn laatste ronde heensloeg, tikte Pfrommer bij wijze van felicitatie Ritsma op de inrijbaan op de schouder.

Het is nog maar een week geleden dat Ritsma er nog van uitging dat hij niet naar Boedapest zou afreizen. Lang zag het ernaar uit dat hij een pover jaargang zonder aansprekende successen aan het afwerken was. Als gevolg van zijn val op de 500 meter bij de NK allround, eind december, plaatste hij zich niet voor de EK van half januari in Baselga, op de baan waar hij zes jaar geleden zijn eerste wereldtitel veroverde. Ook Romme verscheen daar niet aan de start. Hij meldde zich ziek af. Met zijn derde plaats bij de EK verdiende Postma deelname aan de WK. De slag om het tweede van de drie startbewijzen verloor Ritsma tweeënhalve week geleden in een skate-off van Jochem Uytdehaage.

Vorige week zondag speelde zich in Heerenveen een duel om het derde en laatste startbewijs voor de WK af. Romme versus Ritsma. Romme mocht van de topsportcommissie van de Nederlandse schaatsbond naar de WK, op voorwaarde dat hij die dag bij de wereldbekerwedstrijden op de 5.000 meter met ruime voorsprong op zijn Nederlandse concurrenten zou eindigen. Romme won de 5.000 meter, maar verzuimde een gat te slaan. Ritsma reed een voor zijn doen uitstekende 5.000 meter en werd alsnog aangewezen voor de WK. Weer toonde hij aan dat hij goed kan presteren als het er op aankomt. Het tij was gekeerd.

De lange weg naar de WK zag Ritsma gisteren in Boedapest beloond. ,,Belangrijke titels win je niet op NK's of skate-offs'', zei de wereldkampioen met een sneer naar de selectieprocedure die de topsportcommissie richting WK had gehanteerd.

Juist de lijdensweg die leidde naar Boedapest gaf deze titel volgens Geert Kuiper extra glans. Twee jaar geleden, in Kuipers' eerste seizoen als coach van Ritsma, werd ‘de beer van Lemmer' in Hamar wereldkampioen. Kuiper: ,,Dat was min of meer verwacht. Daar kon hij berekenend naar zijn titel rijden. Nu was daar geen sprake van.'' De wijze waarop Ritsma's vierde wereldtitel tot stand kwam, na maanden van tegenwind, laat zich volgens Kuiper lezen als een roman. Het laatste hoofdstuk werd in Boedapest van een passend einde voorzien.