De oprichter van Daewoo, een van de grootste Koreaanse industriële conglomeraten, is spoorloos. Evenals 40 miljard gulden uit de kas. De 'ethische normen dalen', zei de topman ooit.

Door onze correspondent HANS VAN DER LUGT

TOKIO, 7 FEBR. Strijdbaar sprak Daewoo-oprichter Kim Woo-choong in 1998 het internationale zakenleven en Korea's politieke leiders toe op een symposium in Seoul. Hoge schulden en slecht management bij de grote conglomeraten kwam niet voor in zijn lijst van oorzaken van de Koreaanse crisis. Liever wees hij met de beschuldigende vinger naar anderen en vestigde de aandacht op "daling van de ethische normen in de gehele samenleving". Nu wil de Koreaanse justitie van de voortvluchtige Kim weten waar een bedrag van 40 miljard gulden uit de bedrijfskas is gebleven. Een Koreaanse vakbondswoordvoerder meldde maandag dat Kim is gesignaleerd op een golfbaan in Palm Beach, Florida.

Kim Woo-choong is een van de markantste figuren onder de Zuid-Koreaanse tycoons die zijn groot geworden tijdens de haastige industrialisering onder de vleugels van de ascetische dictator Park Chung-hee in de jaren zestig en zeventig. Net als Park was ook Kim een workaholic en hield zich verre van zaken als alcohol en golf.

Tot in de jaren tachtig werd een Daewoo-employee geacht werkdagen van twaalf uur te maken, zeven dagen per week. "Als de regering zegt dat het je plicht is moet je het doen, ook al is er geen winst mee te maken", zei Kim in 1984 tegen de Financial Times. "Misschien dat Koreaanse zakenlieden in 2000 de belangen van hun bedrijf boven de belangen van regering of samenleving kunnen laten gaan." Verander bedrijfs- in privé-belangen en de voorspelling is uitgekomen.

Daewoo - 'Groot Universum' - werd in 1967 als exportfirma in textiel opgericht door een 30 jaar jonge Kim. De groei ging explosief. In twee jaar tijd had hij verkoopkantoren in Singapore, Londen en New York en in 1973 produceerde hij in vijf fabrieken in Korea. Kim ging vervolgens op koopjacht. In 1975 had hij 35. 000 werknemers onder zich, verspreid over 23 bedrijven, van cosmetica tot aan financiële diensten.

De grote klapper maakte Kim een jaar later toen hij op verzoek van de regering het verliesmakende bedrijf Hankuk Machinery overnam en weer op de rails zette. Op zijn veertigste was hij een man om rekening mee te houden. Wederom keek de regering naar Kim toen orde op zaken moest worden gesteld bij een joint venture met General Motors en bij een scheepswerf. Rond 1980 stond het Daewoo-conglomeraat op poten en kon Kim de geschiedenis ingaan als een van de mannen die de industrialisering van Zuid-Korea hadden bewerkstelligd.

De industrialisering van Korea had plaats in een volledig gesloten markt en op aanwijzingen van een dictatoriale overheid, die bepaalde wie vergunningen kreeg en over voldoende financiering kon beschikken. Smeergeld bevorderde de toewijzing.

De tijden zijn voor Daewoo echter veranderd. Het bedrijf is failliet en justitie is tegen grootschalige vervalsing van de boekhouding aangelopen. Zij is op zoek naar een bedrag van 40 miljard gulden dat naar het buitenland is overgeheveld en deels zou zijn gebruikt om politici om te kopen. Ondervraagde Daewoo-directeuren wijzen allemaal met de beschuldigende vinger naar één man: voormalig Daewoo-koning Kim Woo-choong.