B E E L D :
AVRO als ANWB
Maarten Huygen
Een tv-gids van De Telegraaf
maakt een eind aan het publieke monopolie op de programmagegevens.
De omroepen kunnen dan niet langer rekenen op hun tv-bladen om leden te
werven. De onderhandelingen van De Telegraaf met de NOS over de
prijs van programmagegevens zijn de genadeklap voor oude Hilversumse
tradities.
Kijkers zijn geen lid van de KRO omdat ze katholiek zijn of omdat ze katholieke programma's mooi vinden. Dat was een halve eeuw
geleden zo. Nu zijn katholieke kerken grote, lege monumenten, waar
toeristen kunnen genieten een vroegere beschaving. De grootste coupe van
de KRO was de handzame Mikrogids. De exclusieve band tussen gids en
omroep is deze week door het Haagse Gerechtshof doorgesneden. Iedere
ondernemer moet kunnen beschikken over programma-schema's. Maar het
monopolie daarop is de kurk waar het omroepbestel op drijft. Als de
politieke partijen nauwelijks meer leden hebben, waarom zouden de
omroepen die nog wel kunnen vasthouden? Afgelopen jaren hebben de
omroepen reclame gemaakt voor de wolk stof rond de verpulverde zuil. Het
gevoel van. De fatsoenlijken bij de NCRV, de gevoeligen bij de KRO, de
mouwen-opstropers die het moeten doen bij de VARA. De omroep-identiteit
leeft bij niemand, behalve bij dure, snelgroeiende managementlagen in
kantoorgebouwen. De leden lopen graag over naar een betere tv-gids of
een die gratis bij de krant zit. Programmamakers zwerven van omroep naar
omroep, wie er maar een leuke opdracht heeft. De EO is de enige echte
zuil maar de groei is er uit. De protestants-christelijke leden zijn
niet lid wegens de inhoud van de programma's, want vaak kijken ze niet
eens.
Tegen die achtergrond zit er logica in het plan van de AVRO om zich op
vijf onderwerpen te specialiseren: veiligheid, gezondheid, dieren,
beeldende kunst en muziek. Geen vage reclamecampagnes of hypergidsen
maar een poging om leden te binden aan de inhoud van televisie- en
radioprogramma's. In tribunes geven de leden aan wat ze willen. De AVRO-
onderwerpen passen goed in een post-religieuze samenleving. Zonder
godsdienst is de aflopende bestaanshiërarchie God, mens, dier,
plant, ding weggevallen. Dieren zijn geestelijk gehandicapte mensen die
je soms mag opeten. Dat is de hogere gedachte achter Alle Dieren
Tellen Mee. Zonder hiernamaals in het vooruitzicht is het belangrijk
om het leven zo gezond en veilig mogelijk door te komen. De wens 'zalig
nieuwjaar' maakt plaats voor 'een gezond nieuwjaar'. De AVRO helpt met
tips en ontwikkelt zich tot een ANWB op deze terreinen met een service-
apparaat en eigen publicaties. Elke dag Gezondheidsplein om drie
uur met Ria Bremer. Zij verwijst naar de internetsite die smeerseltjes,
middeltjes en therapieën verkoopt. De grens tussen publiek en
privaat is in de creativiteit van de AVRO zoek geraakt en de
Commissariaat voor de Media is dat aan het onderzoeken. Soms is er een
conflict tussen gezondheid en dieren. Ik hoorde op Gezondheidsplein
de tip dat scharrelkippen meer salmonella-risico lopen dan
batterijkippen. Ontsmetting is belangrijk, zei de dienstdoende professor
en dat doen de biologische kippenhouders minder. Diervriendelijkheid kan
dus ongezond zijn. De doelen muziek en beeldende kunst zijn er voor de
"spiritualiteit". Er zijn ook combinaties te bedenken, een diersymfonie
voor hok, stal, of bos, helende klanken voor de mens, schilderijen met
veiligheids- en gezondheidstips. Ik word wel eens moe van het zoveelste
debat met Karel van de Graaf over hogere gevangenisstraffen of "je ken
niks meer eten tegenswoordig". Voorspelbaarheid is een nadeel van
tribune-journalistiek.In de logica van de specialisatie zouden andere
omroepen zich op drama, nieuws of documentaire kunnen toeleggen.
Omroepen worden dan productiemaatschappijen. Beter kunnen ze nog meer
samenwerken. Daar komen de beste programmaseries uit. Reclamecampagnes
alleen zullen de omroepbaasjes niet redden.