T V V O O R A F :
Hindoestaans familiedrama
GUILLY KOSTER
Hoewel niet duidelijk is wat de
OHM (Stichting Organisatie voor Hindoe Media) bezielde toen ze de
'bakra' (witte Hollander) Jonne Severijn vroegen om een serie over
Surinaamse Hindoestanen te schrijven en te regisseren, zijn ze blij met
het resultaat.
Severijn, een sympathieke man met een cinematografisch curriculum waar hij zich niet voor hoeft te schamen, verklaarde tijdens
de productie meerdere malen de wanhoop nabij te zijn geweest. Het werken
met niet-professionele acteurs en voor Nederlandse begrippen on-
orthodoxe productieprocessen leidde tot menig slapeloze nacht waarbij
honderden Hindoestanen door zijn hoofd spookten.
Toch is ook hij content met de driemaal vijftig minuten die op een
"fragmentarische manier een homogeen verhaal vertellen". Land van
Rama, drama over het leven in twee culturen, gaat over de
familie Rambharos, een op het eerste gezicht 'normaal' Hindoestaans
gezin in een fraaie villa in Apeldoorn. Schijn bedriegt echter. Een
traumatische gebeurtenis in het verleden van chirurg Milan Rambharos
(Carlo Mangnoesingh), vader in het gezin, leidt tot vertrouwenscrises.
Zowel op de werkvloer als binnen het gezin lopen zaken uit de hand. Een
ziekte van Milans vader zorgt voor vertrek naar Suriname. Daar spelen de
laatste twee delen zich dan ook volledig af. Het eerste dat opvalt aan
Land van Rama, zijn de prestaties van de acteurs:
beurtelings storend slecht en opvallend goed. Toch was de poging
integer. Severijn, een fan van Tarantino-achtige films met een
documentair karakter voorzien van een Dogma-inslag, moest richting geven
aan spelers die zich spiegelen aan een Bollywood-traditie. Kenmerkend
aan deze Indiase filmvorm is dat juist duidelijk merkbaar is dat er
gespeeld wordt. Deze tegenstelling is daadwerkelijk terug te zien in
Land van Rama. De vele mediumshots en close-ups zorgen voor het 'wordt
vervolgd'-gevoel van een soap. Vooral de snelle montage dwingt de
aandacht erbij te houden.
De zak met productiegeld en de ruime tijd (driemaal vijftig minuten!)
zorgen voor een ongekende vrijheid voor een filmmaker in Nederland. Soms
zit deze vrijheid de ontwikkelingen binnen het plot in de weg. Severijn:
"Ik had liever een film van 90 minuten achter elkaar gemaakt."
Tijdens een voorvertoning in het Tropenmuseum in Amsterdam hield
Severijn een vurig pleidooi waarin hij aan het Stimuleringsfonds
Nederlandse Culturele Omroepprodukties (Stifo) en het Fonds voor de
Nederlandse film meer geld vroeg voor soortgelijke producties. Zo kan
een bijdrage geleverd worden aan de verbreding van het Nederlandse film-
en televisiefirmament.
Stifo-directeur Annemieke Gerritsma liet weten reeds jaren open te staan
voor zulke initiatieven. "We moeten ze wel eerst krijgen voordat we er
over kunnen oordelen." Het Stifo wil dus blijkbaar wel. Nu de omroepen
nog. Dat lijkt meer voeten in de aarde nodig te hein Duimpje onder de
omroepen OHM heeft alvast het goede voorbeeld gegeven door een serie te
maken die inzicht geeft in de wereld van een grote groep migranten in
Nederland. De fusie van de ideeën van de regisseur, de
(on)mogelijkheden van dt en de tomeloze ambitie van een filmcrew in de
tropen hebben van Land van Rama een bij tijd en wijle rommelige
maar zeer vermakelijke, sympathieke en kuise serie gemaakt waarin te
zien is dat Hindoestanen niet roomser zijn dan de paus.
Land van Rama (1/3), Ned.1, 23.02-23.55u.