Door onze correspondent
JAKARTA, 29 JAN. President Wahid van Indonesië is medeverantwoordelijk voor de verduistering van 10 miljoen gulden uit het personeelsfonds van een overheidsdienst. Dat harde oordeel velt een parlementaire commissie die vier maanden onderzoek heeft gedaan naar twee financiële affaires waarbij de president of leden van zijn entourage zijn betrokken. Over de tweede zaak, een schenking van de sultan van Brunei, zou Wahid het parlement 'niet consistent' hebben ingelicht. Later deze week debatteert het voltallige parlement over de kwestie. In het uiterste geval kan het parlement de zaak overdragen aan justitie of een afzettingsprocedure beginnen.

Vandaag presenteerde de commissie haar 22 bladzijden tellende verslag in een besloten zitting van het voltallige parlement. De fractie van Wahids Partij van het Nationale Ontwaken (PKB) vecht de wettigheid van de commissie aan en wist met procedurele argumenten voorlezing van het rapport uit te stellen. Voor het parlement verzamelden zich vanmorgen honderden aanhangers van Wahid, terwijl duizenden studenten met anti- Wahid-leuzen zich voor de poort verdrongen. Toen zij over de hekken wilden klimmen, vuurde de politie traangas af. Dit weekeinde stemde de onderzoekscommissie over de conclusies. Van de 44 aanwezigen oordeelden 33 dat Wahid zelf betrokken is bij de verduisteringszaak. Tien leden achtten de president het slachtoffer van corrupte medewerkers, één onthield zich.

Een jaar geleden onthulde de particuliere organisatie Government Watch de verduistering van 35 miljard roepia (10 miljoen gulden) uit het personeelsfonds van Bulog, het overheidsorgaan voor de distributie van basisvoedsel. Ene Suwondo, die zich aandiende als masseur van de president, had in januari 2000 'namens Wahid' gevraagd om een lening uit Bulogs personeelsfonds ter pacificering van de rebelse provincie Atjeh. Het geld werd nog diezelfde maand via cheques opgenomen door een viertal personen, onder wie twee kennissen van Wahid, en kwam nooit aan in Atjeh. Wahid gelastte een politieonderzoek, het plaatsvervangend hoofd van Bulog, Sapuan, werd gearresteerd en binnen enkele weken was het geld boven water. President Wahid had er geen bezwaar tegen in de zaak- Bulog te worden ondervraagd door de politie. Het parlement besloot gebruik te maken van zijn enquêterecht en vormde in september een speciale commissie voor de Bulog- en Brunei-affaires. Ten minste twee getuigen hebben verklaard dat Wahid zelf opdracht heeft gegeven om bij Bulog aan te kloppen: Jusuf Kalla, destijds minister van Handel en Industrie en hoofd van Bulog - hij werd in april door Wahid vervangen - en Sapuan, eerste verdachte in het Bulog-proces. 'Masseur' Suwondo, in oktober opgepakt, getuigde dat Wahid van niets wist.

De commissie is een nieuw strijdperk geworden in de krachtmeting tussen president en parlement. Wahids PKB ziet in het onderzoek een poging haar voorman ten val te brengen. Vorige week liep de president weg uit een zitting van de commissie toen deze niet meteen antwoordde op zijn vraag of ze zich beschouwt als een politiek dan wel een juridisch forum. Op 1 februari debatteert het parlement over het onderzoeksrapport en het is niet zeker dat het de conclusies van de commissie overneemt. Doet het dat wel, dan staan er twee wegen open: een proces tegen de president - volgens de meeste waarnemers onwaarschijnlijk - en een schriftelijke waarschuwing. Als Wahid naar het oordeel van de volksvertegenwoordiging tweemaal niet afdoende reageert op zo'n waarschuwing kan deze een buitengewone zitting beleggen van het Volkscongres. Dat kan hem eventueel afzetten.

( a d v e r t e n t i e s )