Ruim drie jaar lang chanteerde Jan van der M . uit Leeuwarden bezoekers van prostituees. Gisteren moest hij zich hiervoor verantwoorden voor de rechtbank in Middelburg.

Door MARC VELDMAN

MIDDELBURG, 26 JAN. "Dit was mijn manier om geld te verdienen. Ik kon niets anders." Jan van der M. (30) probeert rechtbankpresident G. Nomes uit te leggen waarom hij van 1996 tot 1999 ongeveer veertig bezoekers van prostituees chanteerde. Als Nomes hem vraagt hoe hij dit deed, blijft het lang stil. Van der M. kijkt naar zijn raadsman A. Sol. Die geeft hem een bemoedigend knikje. Vervolgens beschrijft de verdachte nauwgezet hoe hij te werk ging. Regelmatig bezocht hij prostitutiezones door het hele land, alwaar hij goed oplette welke auto's daar stonden. "Bij elke observatie onthield ik zo'n vijftien kentekens, het merk, type auto en de naam van het garagebedrijf dat erop stond. Soms liep ik de eigenaar van de auto achterna. Om die nog wat langer te observeren", aldus Van der M. Thuis noteerde hij alle gegevens, die hij dankzij een haast fotografisch geheugen wist te onthouden, in een notitieblokje. De adressen en telefoonnummers van de 'hoerenlopers' probeerde hij te achterhalen via de garagebedrijven. "En die gegevens gaven ze u zomaar?", onderbreekt een verbouwereerde rechter het relaas. "Meestal had ik een smoes paraat om de gegevens te verkrijgen", reageert Van der M. "Ik zei dat ik een portemonnee had gevonden van iemand die zijn auto voor mijn huis had gezet. Ik had nog tevergeefs geprobeerd om de eigenaar zijn portemonnee terug te geven, maar had alleen nog snel een kenteken kunnen noteren." Vervolgens gaven de meeste garages zonder problemen het adres van de eigenaar van de auto. "Maar soms stond er op de auto al de naam van het bedrijf en aangezien het hier zulke dure auto's betreft, ging ik er vanuit dat de eigenaar van de auto dan lid was van de directie. Zo was hij nog makkelijker te achterhalen."

Met die informatie begon voor Van der M. pas het echte werk. Hij begon onder verschillende gefingeerde namen brieven te schrijven. Brieven waarin hij de slachtoffers verzocht een bedrag te betalen als zij de openbaarmaking van hun bezoek wilden voorkomen. Later begon hij de slachtoffers ook thuis te bellen. Met wisselend succes. "In het begin betaalde eigenlijk niemand. De laatste maanden betaalden echter vier van de vijf door mij benaderde mensen het gevraagde geldbedrag", aldus Van der M. Toen hij echter eind juni 1999 een inwoner van Terneuzen probeerde te chanteren, viel voor hem het doek. Het potentiële slachtoffer schakelde de politie in en Van der M. werd bij een geldoverdracht in Roosendaal gearresteerd.

Na onderzoek bleek dat Van der M. ongeveer 30.000 gulden heeft verdiend. Officier van justitie F.van Es acht het echter waarschijnlijk dat de daadwerkelijke inkomsten de 50.000 gulden overstijgen, gezien de bekentenis van Van der M. dat hij 1500 gulden per maand ontving. Een psychiater die Van der M. onderzocht, acht hem verminderd toerekeningsvatbaar. Openbaar aanklager Van Es omschrijft Van der M. daarentegen als een "zeer intelligente man", die zeer nauwkeurig te werk ging. "Dat blijkt wel uit het feit dat op de brieven die hij naar zijn slachtoffers stuurde, geen vingerafdruk of spoortje DNA te ontdekken viel."

Van Es eist 12 maanden celstraf, waarvan zes voorwaardelijk. Daarbij vordert hij op basis van de stortingen op het rekeningnummer in Lelystad een geldbedrag van 29.900 gulden. Uitspraak op 7 februari.

( a d v e r t e n t i e s )