Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 26 JAN. Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer wil een breed vervolgonderzoek naar crimineel gedrag van asielzoekers. Aanleiding is de openbaarmaking van het rapport 'Asielzoekers crimineler?' door staatssecretaris Kalsbeek (Justitie). Die ziet zelf echter geen enkele aanleiding tot zo'n studie omdat haar - behalve uit Groningen - uit de rest van het land "helemaal geen alarmerende signalen bereiken".

Leden van de grote fracties en de staatssecretaris zeiden dit gisteren naar aanleiding van de openbaarmaking door Kalsbeek van het rapport dat de Groningse politie opstelde over criminaliteit onder asielzoekers in Groningen.

Het rapport uit 1999, waarvan eerder een deel uitlekte, vormde voor de Groningse burgemeester Wallage aanleiding om in de publiciteit te treden. Hij bevestigde de conclusie van het vertrouwelijke rapport dat de criminaliteit onder asielzoekers vijf keer hoger was dan onder Groningers en dat er ten onrechte een taboe op dit onderwerp rustte. Een Kamermeerderheid steunde hem daarin.

Diezelfde meerderheid wil nu landelijk vervolgveronderzoek, ondanks de scherpe kritiek die er is gekomen op de onderbouwing van het rapport. "Bij het rapport zijn methodologische en inhoudelijke kanttekeningen te plaatsen waardoor het een onvoldoende brede basis heeft voor die conclusie", schreven gisteren Kalsbeek en minister De Vries (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) in antwoord op vragen van het Kamerlid Middel (PvdA).

Zo is volgens de bewindslieden een groep asielzoekers vergeleken met de hele Groningse bevolking, onder wie dus ook baby's en bejaarden. Het is dan nauwelijks een verrassing dat het beeld gunstiger uitpakt voor Groningers, zo lichtte staatssecretaris Kalsbeek toe. "Het is dan ook niet te zeggen dat asielzoekers in die regio vaker crimineel gedrag vertonen dan Groningers, maar het omgekeerde kan ik echter ook niet beweren", aldus Kalsbeek.

Overigens heeft zij het rapport zonder een aantal bijlagen naar de Kamer gestuurd en zijn de aanbevelingen onleesbaar gemaakt, omdat "ambtenaren in alle vrijheid hun gedachten en opvattingen moeten kunnen uiten ten behoeve van de vormgeving van beleid." Het rapport telt vier bijlagen, die niet openbaar zijn gemaakt. Bijlage 1 geeft een overzicht van de deelnemers aan het onderzoek, bijlage 2, 3, en 4 zijn gevuld met een cijfermatige onderbouwing. Die is, aldus een geraadpleegd wetenschapper, "niet helemaal goed te volgen".

Ook de aanbevelingen uit het rapport heeft Justitie niet vrijgegeven. Daarin staat onder meer dat de politie de registratiesystemen moet verbeteren. Voorts wordt gepleit voor kleinschaliger opvangcentra en het raadplegen van het automatische vingerafdrukkensysteem HAVANK voor onderzoek naar criminele asielzoekers.

PvdA-fractielid Middel zei gisteren "dat we niet alleen moeten zeggen: het is een slecht rapport, dus we hebben het er niet meer over." Hij pleitte voor vervolgonderzoek. Ook de CDA'er Wijn zei dat in het rapport "appels met peren worden vergeleken", maar dat het nu wel tijd wordt voor het brede onderzoek waar hij al twee jaar om vraagt. De VVD'er Kamp acht de publicatie van het rapport ook een moment "waaraan niet zomaar voorbij gegaan kan worden." Hij heeft tot dusverre vooral gewaarschuwd voor uitgeprocedeerde asielzoekers die zijn aangewezen op het criminele circuit. GroenLinks, dat een debat over de kwestie wil, en de SP zijn tegen verder landelijk onderzoek.

Ook de staatssecretaris voelt niets voor een landelijk onderzoek. Kalsbeek beklemtoont dat het onderzoek primair bedoeld was voor de politie zelf. Volgens haar stelt het stuk weinig meer voor dan wat Wallage zelf al had gezegd: "Het is niet meer dan een doorkijkje."

Zie ook:

Kabinet kraakt asielzoekersrapport (25 januari 2001)

( a d v e r t e n t i e s )