U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
Klik hier
N R C   H A N D E L S B L A D  -  R A D I O  &   T E L E V I S I E
NIEUWS  TEGENSPRAAK  SUPPLEMENT  DOSSIERS  ARCHIEF  ADVERTENTIES   SERVICE

 NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 


S e l e c t i e


Televisie

Radio


Gouwe vogels

MARKUS MEULMEESTER
Hippietaal. Hoe ging dat dertig jaar geleden ook al weer? Was het niet gewoon een dieventaaltje onder gebruikers van hasj en ander geestverruimend materiaal? Precies! Een jongen heette 'vogel', een meisje 'chick' en men sprak elkaar aan met het universele 'Hé man'.

Sinds vorige week dinsdag de cd met het beste van de Paranoia Radio Show uit het radioprogramma VPRO-vrijdag uit 1970 te krijgen is, behoort een tripje naar dat taalgebruik tot de mogelijkheden. Er kwam voor het maken van deze radiostrip met de twee langharige en werkschuwe hippies Jan en Berry in het magisch centrum van Amsterdam wel wat kijken; stemmen moesten worden omgevormd en een uur improvisatie werd tot vijf vijftien minuten ingedikt. Bijna alle onderwerpen uit die jaren kwamen aan de orde: drugs, muziek, jeugdwerk, generatiekloof, macrobiotiek, meditatie, engagement en Marcuse's model van repressieve tolerantie.

De presentatie van de cd viel vorige week samen met de viering (intiem personeelsfeestje) van het 25-jarige vaste dienstverband van de VPRO- programmamakers Jan Donkers en Wim Noordhoek, destijds medewerkers en bedenkers van de strip. Zij kregen de eerste exemplaren uit handen van de Utrechtse cultuurhistoricus en hoogleraar Hans Righart o.a. bekend van het boek De eindeloze jaren zestig (1995). Righart - gekleed in een tamelijk nieuw T-shirtje van het pop-orkest Steely Dan - stak zijn bewondering voor de Paranoia Radio Show niet onder stoelen of banken. Het programma was volgens hem vergelijkbaar met de absurde en neurotische strips van de Amerikaanse tekenaar Robert Crumb. Ook hoofdredacteur Radio bij de VPRO Arend-Jan Heerma van Voss bejubelde de strip en noemde Donkers en Noordhoek 'gouwe gozers' met 'vibratie' en 'veel ideeën'. Bevreemdend is dat niet omdat hij in die tijd in de strip zelf de meeste bijrollen speelde.

Volgens Righart hingen jonge luisteraars aan de radio om vervolgens naar het voorbeeld van Jan en Berry "parasitaire humor" te bedrijven die vergelijkbaar is met uitdrukkingen die veel jongvolwassenen tegenwoordig overnemen uit het televisieprogramma Jiskefet.Wie nog niet zo lang geleden Wim de Bie hoorde en zag als oudere jongere Robbie Kerkhof, gekleed in lange groene legerjas en rotte voortanden, krijgt een indruk van taal die ook op de cd te vinden is: weet-je-wel, te mad man, doorgetripte vogel, lekkere thee, freak-out, te gek, flippen, konijnenkeutel in een zilverpapiertje en move.

Afgezien van de briljant suggestieve radiotitel komt zelfs na twee keer beluisteren (toch nog 136 minuten) van de zes melige hoorspelletjes geen enkel jaren zestig gevoel terug. Het is niks en blijft twee keer niks. Maar misschien moet je er een grote joint bij opsteken.

Het beste van de Paranoia Radio Show uit 1970 op cd: 32,50 gulden, verkrijgbaar bij de VPRO-publieksservice.

NRC Webpagina's
24 JANUARI 2001


( a d v e r t e n t i e s )

Klik hier

Klik hier

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC Handelsblad