Jonge tweeverdieners bestormen de Belgische huizenmarkt. Ze kunnen nu de hypotheekrente aftrekken op een huis over de grens. Ze werken en winkelen in Nederland. Het beste van twee werelden.

Door onze correspondent CAROLINE DE GRUYTER

HOOGSTRATEN, 20 JAN. "Wij willen wat kleiner wonen", zegt de Nederlandse vrouw. "Onze kinderen studeren nu". Ze loopt met haar man en de makelaar door een leeg vrijstaand huis in Meerle, gemeente Hoogstraten, vlak over de grens met België. Het huis, bouwjaar 1988, dat een ingebouwde eiken keuken heeft en een klein zwembad in de tuin, heet in de brochure van de makelaar een 'landelijk gelegen villa'. Maar voor kleinere huizen hoef je toch niet naar België? "Wat ons ook trekt", zegt de vrouw dan, "is dat de omgeving in België groener is. En het psychologische verschil tussen Belgen en Nederlanders is klein."

Het laatste halfjaar worden makelaarskantoren vlak over de grens in België overspoeld door Nederlanders die een huis zoeken. Bij makelaarskantoor Meeuws in Hoogstraten gaat intussen 90 procent van alle te koop staande huizen naar Nederlanders; vanmiddag tekende alweer een Nederlander een voorlopig koopcontract.

Er zijn meer oorzaken voor de plotselinge influx. "De toestroom", zegt Michel Dielen van het kantoor (een filiaal van de Nederlandse makelaar en verzekeraar Meeuws), "komt door een nieuwe wet in Nederland: per 1 januari is de hypotheekrente voor Nederlanders die in België wonen maar in Nederland werken, fiscaal aftrekbaar. Ze blijven belasting betalen in Nederland, wat sowieso voordeliger is dan belasting betalen in België. En in België zijn de huizenprijzen niet zo krankzinnig hoog als in Nederland. Ze hebben het beste van twee werelden, kortom".

Daar komt bij dat veel kersverse 'Nederbelgen' minder onroerende voorheffing betalen omdat ze de opbrengst van hun vermogen in België beleggen - een constructie die banken warm aanbevelen. En ten slotte betalen ze, omdat ze niet belastingplichtig zijn in België, geen gemeentelijke inkomstenbelasting ('opcentiemen').

Op de vraag of het echtpaar dat een huis zoekt in Meerle toch ook door deze motieven wordt gedreven, zegt zij: "Eh, dat speelt ook wel een rol, ja". Om direct te beginnen over de hoge registratiekosten in België (12 procent van de koopprijs), en het feit dat de huizenprijzen in de Belgische grensstreek de laatste tijd zo zijn gestegen "dat we niet veel goedkoper meer uit zijn dan in Nederland".

Het echtpaar, de enige Nederlanders die vandaag hun interesse in de Belgische huizenmarkt willen toelichten, wil niet met naam genoemd worden. Een foto gaat al helemaal niet. De lichte gene waarmee ze hun financiële motief, na aandringen, noemen, doet bijna vermoeden dat ze iets aan het doen zijn wat niet door de beugel kan.

Maar er is niets schimmigs aan. Feit is dat velen hun voorgingen, vooruitlopend op de nieuwe hypotheekwet, en dat velen hun voorbeeld zullen volgen. Er wonen zo'n 90.000 Nederlanders in België. Sommigen verwachten dat het er binnen afzienbare tijd 120.000 zijn. Meeuws heeft een wachtlijst van 200 tot 250 potentiële kopers, meest Nederlanders. Doordat de vraag vanuit Nederland naar Belgische huizen zo gestegen is, schieten de prijzen omhoog: 15 tot 20 procent in zes maanden, zegt Dielen. Toch zou het huis in Meerle, vraagprijs 779.000 gulden, in Zuid-Nederland zeker het dubbele kosten.

"Vroeger, toen Nederlanders in België geen vermogensbelasting betaalden en in Nederland wel, kwamen hier vooral vermogende ouderen. De nieuwe lichting is jonger en middenklasse. Veel tweeverdieners uit zuid- Nederland. Van hieruit zijn ze net zo snel op hun werk in Breda als vanuit hun oude huis. Als je 's ochtends naar Nederland rijdt, ga je tegen de file in, he". De verkopers zijn Belgen, die van de 'boom' profiteren. Ze vragen de makelaar vaak om alleen in Nederland te adverteren. Meeuws heeft een hele pagina in het Nederlandse woonblad Residence. De huizen die makelaars in grensstadjes op de pui van hun kantoor aanbieden, vermelden: "Gelegen nabij de Nederlandse grens". De vraagprijs is in guldens.

Ook de grondprijzen stijgen. De Belgische parlementariër Peter Vanvelthoven sloeg vorige week in de krant De Standaard alarm over de stijgende vastgoedprijzen: "Jongeren kunnen in onze gemeenten nauwelijks nog een stuk grond kopen". Hij stelde een ingewikkeld systeem voor, dat het wonen in België uitsluitend voor Nederlanders duurder moet maken. Een ander idee: 'speciale kavels' alleen te koop zetten voor mensen die al een aantal jaar in de gemeente wonen. Vanvelthoven had het nog niet gezegd of ook de Nederlandse media sprongen er bovenop. Dat was voor staatssecretaris Bos (Financiën) aanleiding om te zeggen dat de hypotheekwet niet zo'n geweldig staaltje Europees denken is, als Belgen er de tol voor betalen.

Maar burgemeester Arnold van Aperen, van Hoogstraten, nuanceert het onheilsscenario van Vanvelthoven. "Het zijn niet alleen Nederlanders die onze prijzen opdrijven. De Vlaamse overheid beperkt ons sinds kort in het verkopen van bouwgrond. En over die opcentiemen die de gemeente misloopt: dat klopt. In Hoogstraten scheelt dat jaarlijks 5 tot 8 miljoen frank. Wij hebben 2.365 Nederlanders op 17.850 inwoners. Van die Nederlanders betaalt ongeveer de helft geen opcentiemen. Maar Nederlanders die wél opcentiemen betalen, wonen in grotere huizen dan Belgen - die betalen dus drie keer zoveel opcentiemen". En hoewel sommige winkeliers in Hoogstraten klagen dat de Nederbelgen "niks kopen omdat ze boodschappen doen in hun lunchpauze in Nederland", schat de burgemeester dat 40 procent van de winkel- en horecaomzet van Nederlanders afkomstig is. In tearoom 'Het Moment' schat de serveerster dat eenderde van de clientele Nederlands is. "Ze zijn lang, komen luidruchtig binnen. Ze vragen altijd: 'Wat is hesp'? Ham in het Belgisch, zeg ik. En dan bestellen ze iets met hesp! Het zijn lieve mensen".

( a d v e r t e n t i e s )