NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Jammer, ik had me nog zo verheugd op De Eerste Amerikanen van het wetenschapsprogramma Noorderlicht over opgravingen in Brazilië maar ik werd getracteerd op een half uur ongeordend beeldmateriaal. Er was zelfs geen kaartje bij om te laten zien waar het was. De archeologe zei dat we ons in het zuiden van de Braziliaanse deelstaat Piau bevonden en misschien ben ik de enige die de streek niet kent.

De camera volgde archeologe Niède Gudon bij opgravingen van rode wandschilderingen op bergwanden van mensen, sommige parend, andere met opgerichte fallussen, herten, krokodillen. Volgens koolstoftests zouden de schilderingen 25.000 tot 50.000 jaar oud zijn, dus voordat de indianen naar Noord-Amerika kwamen via de Beringstraat. Zij speculeerde dat deze mensen via pakijs op de Zuidpool of via eilanden op de Stille Zuidzee naar Zuid-Amerika waren gekomen. De zeespiegel was toen 150 meter lager. Dat was de informatie waar ik op moest wachten. Uit niets bleek de revolutionaire aard van deze vondst, de camera sukkelde wat achter de vrouw aan. Toch is er van alles aan de hand. In Noord-Amerika werden de stoffelijke resten gevonden van Kennewick Man, die geen indiaanse trekken had. Hoe verhoudt die vondst zich tot deze schilderingen? Zijn er ook andere verklaringen dan die van Gudon? Hoe lang is 50.000 jaar in de geschiedenis van de mens? Noorderlicht had met computeranimaties kunnen laten zien waar andere vondsten waren gedaan en hoe volgens verschillende theorieën die mensen naar het Amerikaanse vasteland hadden kunnen komen. Hoe zouden ze helemaal in Piau terecht kunnen komen? Met meer informatie en breedte zou het programma niet alleen populairder maar ook beter en gezaghebbender zijn. Helaas werkt het anders. De redacteur koopt zonder voorkennis een vliegticket en ziet ter plekke wel verder. De videoband wordt wat ingekort en uitgezonden. Zo gaat een prachtig verhaal naar de filistijnen. De kijker moet zelf de kennis maar opgraven. Veel VPRO- mensen denken dat ze even goed filmen als Johan van der Keuken. Ze vinden hun eigen beelden zo fantastisch dat ze er niets aan toe willen voegen. Voor een wetenschapsprogramma is dat dodelijk. Van der Keuken deed meer research. Met de filmbeelden gisteren was niets mis maar uitzonderlijk waren ze ook weer niet. Misschien kunnen die redacteuren hun briljante, ruwe materiaal naar andere omroepen doorsturen zodat die er dan een wetenschapsdocumentaire van kunnen maken. Gelijktijdig op Net2 De Eerste Homo's die voor het koppelprogramma Love Letters trouwden. Ze hadden de voorafgaande quiz tegen twee andere heteroparen gewonnen. Emancipatie motiveert. Op Net1 De Eerste Ghanese Verpleegkundigen in Opleiding, voor Nederland bijna even revolutionair als die eerste Amerikanen.

Het Andere Gezicht fileerde absurde Nederlandse toestanden: verpleegkundigen worden uit Zuid-Afrika gehaald, terwijl de Bijlmer gevuld is met bekwame en gemotiveerde buitenlandse gediplomeerden. Die Bijlmerbewoners horen van de sociale dienst dat ze het wel kunnen vergeten. "Niet bemiddelbaar", of "te oud" (boven de 40). Het heeft er volgens mij ook mee te maken dat in Nederland al perfecte taalkennis wordt geëist voor de eerste stap op de werkvloer wordt gezet. Maar de meeste mensen leren de taal beter door dagelijks gebruik op het werk dan in de klas dus het is een kwestie van gelijk oversteken. Het Andere Gezicht volgde Betty Kusi, in Ghana gediplomeerd verloskundige die al redelijk Nederlands sprak. Ze waste af in een Nederlands verzorgingstehuis maar slaagde er ondanks haar doorzettingsvermogen niet in om met andere vrouwen op een verpleegopleiding te komen. Uitzendbureau Randstad had zich daarvoor ingezet maar de helft van de groep die zich aanbood was illegaal. Voor de legale oud-Ghanezen duurde het wel een half jaar voor ze erin slaagden om op de opleiding te komen. Dat is net deze maand gebeurd, misschien dankzij de aandacht van Het Andere Gezicht.

( a d v e r t e n t i e s )