NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

BRAM POLS
Zoals tien jaar geleden ziekte en gebrek het favoriete onderwerp bij televisie-documentaires en talkshows was, zo wordt er de laatste jaren vanuit gegaan dat de kijker door weinig anders geboeid wordt dan criminaliteit. De EO, steeds verder verwijderd van de oorspronkelijke evangeliseringsdrang, gaat daarin mee met de nieuwe serie Jong & Ontspoord.

Aanleiding is er genoeg, zo stelt presentator Andries Knevel op voorhand. Jaarlijks komen 50.000 kinderen in aanraking met justitie. De first time offenders worden bovendien almaar jonger en 1.200 kinderen worden nu jaarlijks geconfronteerd met vrijheidsstraffen. De vraag is volgens Knevel hoogst urgent: hoe krijgen we ze weer op het rechte pad.

Met 'we' wordt in de eerste aflevering de Rijksinrichting Den Engh bedoeld, die er een geheel eigen, bijna kloosterlijke ideologie in vier bedrijven op nahoudt. Hoe een puber of adolescent in Den Engh terecht komt wordt in Jong & Ontspoord niet duidelijk. En dat is jammer, want als er toch een serie aan het onderwerp wordt gewijd, ligt het voor de hand om eerst even uit te leggen hoe het zit met civiel- en strafrechtelijke plaatsingen in dergelijke inrichtingen. Daarna kan alsnog een kijkje in de keuken worden geboden.

Een ander schot voor de boeg zou ook een kritische beschouwing van de door Knevel genoemde cijfers kunnen zijn: hoe zeer neemt de jeugdcriminaliteit toe, sinds wanneer, wat is de tendens, om welke feiten gaat het en kan er ook een verband worden gelegd met specifieke groeperingen die deel uit maken van de bevolking, zoals allochtonen? Als daar redelijk inzicht in bestaat kan de kijker zich in al zijn veronderstelde ondeskundigheid toch wat beter een oordeel vormen over de mogelijke oplossingen. Want de vaststelling van jeugdpsychiater dr. T. Dorelijers, dat politie en justitie "veel te coulant" met jeugdige delinquenten omgaan wil iedere gezond denkende Nederlander graag omarmen, maar gemopper over de jeugd van tegenwoordig is van alle tijden.

In Jong & Ontspoord wordt niet gekozen voor een degelijke aanpak van het maatschappelijke verschijnsel, maar voor de casuïstiek, gepaard aan de aanpak in Den Engh. Er worden enkele uitzonderlijke gevallen uitgelicht, die in de verte te maken kunnen hebben met een tendens: die van het "extreem verwaarloosde of extreem verwende kind in het eenoudergezin."

Zoals het bijna zeven jaar oude geval van de 13-jarige Jan die in het Limburgse Hommelheide de 5-jarige Ramon onder water hield tot de dood er op volgde. De kleuter wilde niet met hem spelen.

Jan, "de jongst berechte moordenaar ooit in Nederland" zit zijn straf uit in Den Engh, waar voor het ontbijt nog gebeden wordt. Hier heeft de door hechtingsstoornissen geplaagde Jan de afgelopen vijf jaar alsnog een degelijke opvoeding genoten. Volgens directeur A. Jonker komt 98 procent van zijn populatie na twee jaar hersenspoelen fantastisch terecht. Het is naar wetenschappelijke maatstaven een onwaarschijnlijk fraaie score, waar metafysische krachten aan te pas moeten zijn komen.

Tragisch is echter dat Jan toch bij de verkeerde 2 procent blijkt te horen, want naar nu blijkt zou hij tijdens zijn proefverlof vorig jaar de kas van moeders restaurant hebben gelicht en gokkasten hebben geplunderd. Hij is inmiddels formeel verdacht. Dorelijers bewering dat het om een "extreem moeilijk te behandelen groep" gaat wordt jammerlijk bewaarheid. Volgens de gedreven directeur Jonker moet diefstal echter nog maar bewezen worden.

Jong en ontspoord, Ned.2, 22.15-23.00u.

( a d v e r t e n t i e s )