NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Een geslaagd politicus is ook acteur. Zes uur gisteravond: Paula van Sesamstraat in paniek, want de oppas voor Tommy, Ienemienie en Pino komt niet opdagen. Verward loopt ze over de straat en wie staat daar onder het afdakje van de bushalte? Grootvader des Vaderlands, Wim Kok. Hij is er helemaal in de donkerblauwe regerings-Ford heen gereden.

Paula klaagt haar nood tegen hem, ontdekt plotseling wie hij is en vraagt of hij de kinderen komt voorlezen. "Ik zou dat heel leuk vinden maar dat kan natuurlijk niet", zegt hij. Paula: "Dat kan wél." En dan lopen ze samen naar het huisje. Hij welwillend glimlachend, zichtbaar nadenkend hoe hij verder moet, als bij een eerste repetitie. Maar het is niet houterig. Zijn toon is direct en niet naar beneden pratend, zoals andere grote mensen wel doen. Voorzichtig peilt hij reacties - hij blijft politicus. De beoogde oppas komt opdagen maar Kok mag toch voorlezen en hij doet dat met intieme intonatie: "Er staat een olifantje in het gras/ dat zou zo graag een koetje willen wezen." Den Uyl en Troelstra hadden het hem niet nagedaan. Je zou niet zeggen dat Kok kan acteren. Hij is in het bezit van een stijf, calvinistisch imago dat goed valt in Nederland. Daar past acteren niet bij, want dan doe je je anders voor dan je bent. Koks publieke persoon is ongekunsteld en hij versterkt die karaktertrek in het openbaar. Hij zegt dat het "een onsje minder kan". De wisselwerking tussen politicus en publiek waar Kok al een kwart eeuw als vakbondsleider en minister mee bezig is. Soberheid speelt hij ook. Geen mooier oefening dan een stakingsdreiging. Alle fractieleiders zouden wel kunnen voorlezen, want ze zijn getraind in televisie-spelletjes. Dat is geleidelijk gegaan. De grootste vernieuwing van D66 was Hans van Mierlo zelf als tv-geniek partijleider. De politicus die de televisie niet beheerst, brengt het niet ver. Het gaat niet meer om de hoge galm voor een zaal maar om de subtiele blik in de camera. Blair is knap, maar aan de wereldtop staat president Clinton, met een komisch filmpje over zijn verveling in het laatste jaar. Ook de gewone burgers raken steeds meer gewend aan de camera. Twintig jaar geleden zou een omstander zenuwachtig wijzen op de microfoon: "moet ik hier praten?". Nu komen voorbijgangers met een paar volzinnen die verdacht veel lijken op uitspraken die ze zelf eerder hebben gehoord. Reality programma's als Big Brother zijn niet meer spontaan te krijgen omdat deelnemers zichzelf promoten.

En dan de beroepsacteurs zelf. Op de goeden valt niets meer aan te merken. Nooit meer de luide galm la Ko van Dijk voor een groot theaterpubliek maar microscopische gemoedstoestanden in close up. Al laat het script te wensen over, aan de acteurs ligt het niet. Pierre Bokma speelde gisteren een meesterrol als stalkende wethouder in De Belager (Dana Necheustan) met Johanna Ter Steege en Kim van Kooten als belaagde vrouwen. Dan Sesamstraat dat zijn 25-jarige jubileum viert met elke zondagavond een andere bekende voorlezer. De stemmetjes van Ernie en Bert (Wim T. Schippers en Paul Haenen) zijn beter dan in het Amerikaanse origineel. Haenen heeft een komische verlenging van de klinkers met rollende r ("dit is een stóórring") en Schippers hakt juist in beteuterde lettergreepjes.

De Amsterdamse hoogleraar T. Schalken is zó goed op televisie, dat zijn losse bedenksels in Buitenhof een opening van het Journaal waard zijn. Hij relativeerde zich als "loslopende professor" maar het Journaal zag het niet zo. Zijn mening over de mogelijke strafbaarheid van het Volendamse gemeentebestuur domineerde de uitzending. Zelf kan de Journaal-redactie geen uitspraak van de Hoge Raad lezen dus als iemand anders dat wél doet, is dat nieuws. Zwakker dan de exuberante Schalken was de Volendamse burgemeester IJsselmuiden die voor de camera blij de felicitaties van commissaris van de koningin Van Kemenade ontving omdat hij voorlopig mocht aanblijven. Dat was in het verkeerde theater.

( a d v e r t e n t i e s )