F I L M V O O R A F :
Rain Man
KESTER FRERIKS
"I'm definitely an excellent
driver", zegt Dustin Hoffman in de film Rain Man bij herhaling op
een drenzige, onverschillige toon. Een stem die je nooit meer vergeet.
Wanneer hij eindelijk een oude Buick mag besturen, dan slingert en bonkt
hij keer op keer tegen de stoeprand. In alles is Hoffman 'definitely
excellent': in het uit zijn hoofd leren van het telefoonboek, in het
onthouden van jukebox-nummers en het gokken in de verschoten schitter
van Las Vegas.
Hoffman in de rol van het autistische genie Raymond is de onverwacht
opgedoken broer van de kerngezonde, overenergieke en ambitieuze
glamourboy Charlie. Bij het overlijden van zijn vader moet de
laatste accepteren dat er een geheimzinnige mede-erfgenaam is,
verblijvend op een puissant landgoed. Dat landgoed blijkt een inrichting
voor geestelijk gestoorden te zijn, van wie Raymond een van de bewoners
is. Na de eerste ontmoeting, die Cruise als een schok treft, groeit er
geleidelijk een verzoening tussen hen. Cruise, nog altijd gebrand op het
grote geld van zijn vader, ontvoert zijn autistische broer naar Los
Angeles. Maar vliegen is onmogelijk, want Raymond heeft vliegangst; op
de snelwegen wil hij ook niet rijden. De laatste mogelijkheid biedt de
binnenweg, en vanaf het moment dat de Buick bemodderd raakt en lekker
ronkt vanonder de motorkap, krijgt de film de juiste wending: hij
verandert in een schitterende road-movie. De Buick rijdt over verlaten
wegen en langs steeds kleinere ge huchten, zoals Wim Wenders (en hij
niet alleen) dat deed in zijn Amerikaanse films.
De toenadering tussen beide broers groeit. Hoffman kan innemend zeuren
over de K-Market in Cincinnati, Ohio, waar ze het beste ondergoed
verkopen. Het is griezelig knap hoe Hoffman zich in elk opzicht de
houding van een autist heeft eigen gemaakt. Zijn onbeholpen
dribbelloopje naast de ferme pas van Cruise, zo'n ganzenpasje dat aldoor
nét buiten de maat is, maakt hem zowel sympathiek als
deerniswekkend. Een van de hoogtepunten van de film is de tocht over de
Brooklyn Bridge, aan het begin van de vlucht naar L.A.: Cruise en
vriendin Susanna (Valerie Golino) genieten van de vanzelfsprekendheid
van het geweld van verkeer, voorbijflitsende staalkabels, de
duizelingwekkende diepte beneden en Hoffman kijkt ernaar met angst en
verbazing: is dít de wereld waarheen ze hem gaan ontvoeren? Er
schuilt veel waanzin in de beschaving, die zogenaamd onze alledaagse
omgeving is. Hij keert terug naar waar hij hoort, tussen veilige muren.
De wereld heeft voor hem afgedaan.
Rain Man (VS, 1998, Barry Levinson), Ned.2, 21.28-23.40u.
NIEUWS
SUPPLEMENT
DOSSIERS
ARCHIEF
ADVERTENTIES
SERVICE
