F I L M V O O R A F :
Matilda
FRANK NOË
Matilda is in het boek van Roald
Dahl een verlegen meisje. Dat moest er in de film natuurlijk
onmiddellijk uit. Verlegen kinderen, dat is iets voor de jaren vijftig.
Voor andere culturen, maar niet voor een moderne film. Waar blijft de zo
gewenste weerbaarheid als we verlegen kinderen in films toelaten? Als er
één slecht rolmodel is, is het wel het verlegen kind.
En dus bouwden Danny DeVito (regisseur en acteur) en zijn scenarist
Matilda om tot een zelfverzekerd wezentje. Het ideale type dat direct
haar antwoord klaar heeft. Dat de wereld naar haar hand weet te zetten.
Dat haar vader op vierjarige leeftijd de les leest over morele kwesties
als het verkopen van ondeugdelijke tweedehands auto's. Ze is in
één woord verschrikkelijk.
Het zou flauw zijn om dat het kindsterretje Mara Wilson allemaal aan te
rekenen. De casting, de scenarioschrijver, de producent en de regisseur
mag je het wel aanrekenen. Ze hebben van Matilda een robot gemaakt, de
hoofdrol verwaterd, vervormd en platgeslagen tot er bijna niks meer over
was.
Matilda heeft namelijk heel wat om onzeker en verlegen van te worden. Ze
groeit op in een probleemgezin, waar pa en ma alleen oog hebben voor
zichzelf. Ze heeft telepathische kracht waardoor ze voorwerpen op
afstand kan laten bewegen. En ze zit op school met een totalitaire Oost-
Duitse kogelstootster die bonbons slikt in plaats van doping.
Matilda is een fabel; goed en slecht zijn direct te herkennen. De
kogelstootster loopt in nazi-uniform en heet Bulstronk. Er is maar
één goede volwassene en die heet juffrouw Honey.
Vriendinnetjes op school heten Lavendel en Hortensia. En Matilda, die
alles weet en alles doorheeft, treedt op in de rol van engel. Roald Dahl
weet het door een donkere humor allemaal net verteerbaar te houden,
DeVito heeft die gave niet.
Op een bepaalde leeftijd verliezen kinderen het vermogen om zich te
identificeren met engelen. Kinderen die deze leeftijd nog niet bereikt
hebben, zullen wel wat plezier beleven aan de stramme Matilda. Maar ook
in de categorie engelen scoort Matilda door haar irritante
betweterigheid aardig laag.
Matilda (Danny DeVito, VS, 1996), Net5, 20.30-22.15u.