B E E L D :
Bekendste diender
Maarten Huygen
Eind jaren tachtig is niet
alleen de muur gevallen, maar is ook de politie ons aller vriend
geworden en Amsterdams politie-woordvoerder Klaas Wilting een bekende
Nederlander. Wilting stapt op en in een openhartig afscheidsgesprek in
B&W vertelde hij hoe het altijd gaat bij groot politienieuws: de
tv-camera's staan in een lange rij voor de deur opgesteld voor een
beeldcitaatje van Wilting en zijn binnen een mum van tijd weer weg.
Wilting vertelt precies hoe hij het wil hebben en de tv-
nieuwsprogramma's nemen daar genoegen mee. Delegeren aan andere
voorlichters op zijn kantoor is niet zijn sterkste kant, hij wil graag
zelf het woord voeren, ook over minder belangrijke kwesties. Toen
Wilting na een gesprek met zijn korpschef ophield met
televisiespelletjes kreeg hij brieven van kijkers die vonden dat hij
door moest gaan. Paul Witteman vond het merkwaardig dat Wilting soms op
dezelfde avond als sombere woordvoerder in het nieuws en vrolijk in een
van te voren opgenomen spelprogramma te zien was. Wilting voelt goed aan
wanneer de tijd voor eerlijkheid is aangebroken en hij gaf ruiterlijk
toe dat die spelletjes zijn rol als woordvoerder in de weg zaten. "Dan
had ik een naar bericht op het Journaal en dan zat ik de zelfde
avond leuk op Aruba in Sterrenslag. Dat vond ik zelf ook niet
prettig."
Daar staat tegenover dat Wilting dankzij zijn nationale roem
geloofwaardigheid heeft bij het kijkerspubliek en bij journalisten. Het
bekende Nederlanderschap is een zelfversneller: omdat iemand bekend is,
wil iedereen hem in de televisieshow, zodat hij nog bekender wordt. Doet
er niet toe wát hij zegt, journalisten zijn blij als ze met hem
mogen praten. Zijn populistische spreekstijl, zijn dasspeld, het
gebruinde, knappe uiterlijk van een oudere C&A-mannequin doen het goed
voor de camera. Niet alleen is hij getapt bij het orde-minnende publiek
van De Telegraaf en de TROS, maar ook bij de progressieve media.
De stemming van de geboortegolvers is omgeslagen van anti-autoritair
naar gezagsgetrouw. Ouder, wijzer en kwetsbaarder op straat begonnen ze
prijs te stellen op de bescherming van de politie. Het Amsterdamse
linkse establishment dweepte met hoofdcommissaris Nordholt, die,
gevoelig voor beeldvorming, trots als "diender" in uniform voor de
camera verscheen.
De omslag viel ook samen met de ontaardende krakersbeweging die een
eigen staatje binnen Amsterdam vormde. Branden, veldslagen op straat.
Wilting schetste gisteren de sfeer uit die dagen: "Er was een situatie
in de Staatsliedenbuurt dat de krakersbeweging in anarchie de dienst
uitmaakte. De kraakbeweging verdeelde de woningen. De politiek was
anders dan nu. De ene keer werd je gedekt door de politiek, de volgende
keer niet. De ene keer moest je opdraven om een pand te ontruimen, dan
stond je ervoor en moest je weer weg om later weer terug te moeten
komen". De dood van de kraker Hans Kok in de cel in 1985 vond Wilting
"een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Amsterdamse politie".
Wilting deed toen onjuiste mededelingen aan de pers en gisteren zei hij
verkeerd door zijn eigen mensen te zijn voorgelicht. Er was veel
verontwaardiging over de dood van Kok, die verkeerd was verzorgd in de
cel maar tegelijkertijd werd iedereen krakersmoe. In 1980 kwamen
"idealistische" krakers ruim in beeld bij de inhuldiging van Beatrix.
Bij de Eurotop van 1997 trad Klaas Wilting op als een soort verslaggever
voor AT5 om de charges tegen de anti-euro-demonstranten toe te lichten.
In het buitenland was er veel verontwaardiging over "preventieve"
arrestaties, maar in Nederland veroorzaakten ze nauwelijks enige
rimpeling. De politie krijgt nu kritiek dat ze juist te lankmoedig
optrad tegen schietpartijen op straat en het crimineel machtsvertoon bij
de begrafenisstoet van onderwereldfiguur Sem Klepper. Wilting moest dat
gisteren weer uitleggen. Een diender als populairste voorlichter van
Nederland. Die verdient wel een lintje van het Amsterdamse politiekorps.