Na maanden wachten verscheen vannacht de Nederlandse vertaling van het vierde deel in de Harry Potter-serie.

Door onze kunstredactie

AMSTERDAM, 9 DEC. Het is donker in de Westerkerk in Amsterdam. Drie kaarsen branden, vijfhonderd kinderen met puntmutsen en tweehonderd ouders wachten. Er worden uilen getoond. Tovenaars in boeken over Harry Potter, de tovernaarsleerling, gebruiken uilen als postduiven. Het kerkorgel kreunt en er wordt gezongen, in canon op de wijs van Vader Jacob: "Harry Potter, Harry Potter, slaapt jij nog? Alle fans die wachten, alle fans die wachten, op het boek, op het boek."

In Rotterdam stonden vannacht om twaalf uur rijen voor de boekhandels, net als in Groningen, Den Haag, Den Bosch en Utrecht. Duizenden kinderen in het hele land bleven op om direct na middernacht een boek te kopen. Met tovenaarsmutsen op en gewapend met heksenbezems stonden ze in de aanslag om het boek Harry Potter en de Vuurbeker te kopen. Vandaag mocht de verkoop beginnen. Boekwinkels die geen toestemming kregen om rond middernacht open te gaan, organiseerden besloten Potterfeesten, zoals in de Westerkerk in Amsterdam. " Ik ga vannacht het boek nog uitlezen, maar mijn moeder mag het niet weten", zegt Jeroen van Hennik (11) uit Gorinchem. Hij is speciaal naar Amsterdam gekomen om het boek te kopen.

Het was gisternacht Potternacht en vandaag zal het Potterdag zijn: nog eens duizenden kinderen zullen zich naar boekwinkels reppen om het vierde deel van de avonturen over de tovenaarsleerling Harry Potter te bemachtigen. Ze hebben, sinds in juli het boek van de Britse schrijfster J.K. Rowling in het Engels verscheen, maanden zitten wachten op de Nederlandse vertaling van Wiebe Buddingh'. De verschijning van dit nieuwe Harry Potterboek is tot een nationaal evenement uitgegroeid, net zoals dat ook in Engeland, de VS en Duitsland het geval was. Ook daar gingen boekwinkels 's nachts open, verdrongen kinderen zich bij de kassa, en waren er slaapfeesten in heksen- en tovenaarsstijl, zoals dat bij de Potterboeken past.

Harry is een ongelukkig ventje, dat in de bezemkast moet wonen bij zijn vervelende oom en tante en neef - totdat hij tot zijn eigen schrik hoort dat hij de zoon is van een overleden tovenaarsechtpaar. Dat is altijd voor hem geheimgehouden. Vanaf dat moment beginnen de avonturen voor de 11-jarige wees. Hij wordt door tovenaars meegenomen naar een tovenaarskostschool, Zweinstein, de Hogeschool voor Hekserij en Hokus Pokus. Daar krijgt hij vrienden. Maar hij wordt ook voortdurend belaagd door vervelende leraren en vooral door zijn aartsvijand, de duistere tovenaar Voldemort, die zijn ouders ombracht en ook Harry wil doden. Naast die spannende kant is er ook een vrolijke kant: de tovenaars spelen een soort voetbal op bezemstelen, Zwerkbal. En dat levert hilarische taferelen op. Vandaar dat veel kinderen gisteravond met een bezemsteel op de Potternacht verschenen.

Vier jaar geleden verscheen het eerste boek over de 11-jarige Harry Potter - in Engeland in een eerste oplage van vijfhonderd exemplaren. In die vier jaar zijn de boeken over Harry Potter als bij toverslag enorm populair geworden, bij kinderen en volwassenen. De schrijfster Jo Rowling, die het boek als alleenstaande moeder in de bijstand in Edinburgh schreef, is inmiddels miljonair. Zij snapt niet hoe haar boeken zo snel zo'n groot publiek vonden. Van de Nederlandse versie van het vierde deel drukte uitgeverij De Harmonie 300.000 exemplaren, waarvan een groot deel al besteld is. In de Rotterdamse boekhandel Donner wordt in de kelder uit een lekkende heksenketel limonade geschonken waarin 'vliegen' drijven. Vierhonderd mensen - jong en oud - zijn samengepakt voor de eerste verkoop. De meeste kinderen zijn verkleed als de schoolvriendin van Harry Potter, Hermelien Griffel. De enige die als Harry Potter verkleed is, met een rode zelfgemaakte Zwerkbal cape, is Niek Hilleman (11) uit Rotterdam. Zelfs de bril die Harry draagt heeft hij nagemaakt, van een oude bril van zijn vader. "Het was nog een heel werk om de glassplinters eruit te krijgen", aldus Niek. Hij heeft, net als veel kinderen, een bliksemschicht op zijn hoofd getekend: dat is het litteken dat Harry opliep bij de moordaanslag.

Aan de aankleding van de opengebleven boekwinkels - en op andere plekken in het land waar het boek Harry Potter en de Vuurbeker gisteravond verkocht werd aan opgebleven kinderen - is goed te zien waarom de Potterboeken jonge lezers zo aanspreken. Het is een vrolijke heksenboel, tegelijk ouderwets en modern van sfeer.

In Den Haag staan meer dan dertig kinderen met slaperige ogen en rode wangen van opwinding voor de deur van de Haagse kinderboekenwinkel Alice in Wonderland. Binnen branden kaarsen en hangen spinnenwebben. Minke Hajer (9), en Janneke en Claartje van der Ham (beiden 8) zijn speciaal voor dit moment wakker gemaakt. Ze zijn echte Potterfans en hebben naar vandaag uitgekeken. " Echt spannend", vinden de drie. Ze verwachten dat ze het hele weekeind in het boek zullen lezen. Vader Van der Ham leest voor en zal "zelf ook erg gaan genieten" van Harry Potter en de Vuurbeker. Leo van de Wetering en Cees Doelman van de Rotterdamse boekhandel Donner zeggen dat ze "nog nooit zoiets meegemaakt hebben", in hun samen 50-jarige carrière als boekverkoper. Op de dag van verschijning al 500 boeken verkocht en vandaag zullen er zeker nog 500 verkocht worden, verwachten ze. In Utrecht is de oude brandweerkazerne bij het nieuwe stadhuis omgetoverd tot een tovenaarsboekhandel, waar zestig kinderen op het ultieme Pottermoment wachten. En in Groningen hangen spinnenwebben in boekhandel Scholtens Wristers. Blauwgepuntmutste verkopers onthullen deel vier voor bijna honderd kinderen. Helemaal uit Stiens in Friesland is Marie Sophie Hofman naar Groningen gekomen voor het nieuwe Potterboek. De reden: "Het is niet zo kinderachtig als Roodkapje."

(Mmv Nanna Bobeldijk, Titia Ketelaar, Karin de Mik, Arjen Ribbens en Paul Steenhuis)

( a d v e r t e n t i e s )