In Zeeuws-Vlaanderen werden de afgelopen weken tientallen schapen doodgebeten. Een wolf blijkt verantwoordelijk te zijn voor de slachting. Gedupeerde boeren eisen de doodstraf tegen het dier.

Door onze redacteur ROB SCHOOF

KAPELLEBRUG/WALSOORDEN, 5 DEC. Gewapend met een riek, een thermoskan met koffie, wat chocola en een geleende nachtkijker verlaat Karel Vergauwen (44) precies om middernacht zijn boerderij in Kapellebrug, de winderige waterkou in. Totdat het licht wordt, is het zijn beurt om te waken over de kudde. "We surveilleren 24 uur per dag", zegt Vergauwen. "Mijn vrouw, ikzelf en mijn vader van 76. Wat moet ik anders? Toezien hoe mijn schapen worden uitgemoord?"

Van schapenhandelaar tot nachtherder. Op het sierlijke hek van zijn woonboerderij aan de St. Janstraat, op enkele honderden meters van de Belgische grens, verraden vijf geschilderde lammetjes en het bordje 'Pas op!! Loslopend schaap' het beroep van Vergauwen. Bij vier aanvallen op zijn zevenhonderdkoppige kudde vonden tot nu toe elf schapen de dood. "Als het kon, had ik het beest doodgeschoten", zegt hij. "Maar vorige maand moesten we allemaal onze wapens inleveren bij de politie. Het is een moordenaar. Je mag ook niet zo maar een mens vermoorden. Moet er hier eerst een kind dood, voordat iemand iets doet?"

Lichte paniek bij de Vergauwens over het familiekapitaal, anderen smullen van het Zeeuws-Vlaamse mysterie. De slachting onder de schapen op de drassige Westerschelde-oevers begon in oktober. Een uitzonderlijk sterk beest sloeg eens in de zoveel nachten toe - meestal met één of twee dode schapen per keer. De straal verbreedde zich snel. Er kwamen meldingen uit gehuchten als Hengstdijk, Koewacht en Lamswaarde. De boeren dachten aan vossen of een hond. "Duitse herders, bouviers en rotweilers kunnen dit ook", zegt Vergauwen. Anderen, zoals de jonge landbouwer Ronald de Nijs (30) uit Walsoorden, dachten aan een "ziek persoon" die zijn wilde hond moedwillig op de Zeeuwse schapenweiden afstuurde. De Nijs: "Je schrikt toch wel. Ik houd mijn schapen binnen. Ik zou niet zo snel weten wat ik moet doen als ik hier een wolf over de dijk zie lopen."

In een wortelakker bij De Nijs' boerderij in Walsoorden, een dorp onder de dijk bij Perkpolder, werd het beest eind vorige week eindelijk ontmaskerd, nadat hij was vastgelegd op video door Corry Dentz, die de "hond" toevallig zag lopen, en er méér in zag dan een hond. "Ik zag aan zijn be wegingen en aan zijn kop dat het een wolf was", zegt zij in haar huis op de Kalverdijk. Geen twijfel mogelijk, oordeelden kenners na bestudering van de beelden, ook al is het de eerste wolf die sinds 1897 in het wild wordt aangetroffen op Nederlands grondgebied. Waar hij vandaan komt is tot nu toe een raadsel. Vast lijkt te staan dat het dier is ontsnapt, mogelijk uit een privé- collectie in België, waar het houden van een wolf als huisdier niet ongebruikelijk is. In Nederland is het verboden.

"België is één grote dierentuin", zegt Theo van Hilst, wolvenkenner en oprichter van de Stichting Wolvenopvang Nederland. Hij heeft, behalve vossen, ook acht wolven in zijn asiel in het Brabantse Den Hout, allemaal afkomstig van Belgische families die hadden gemerkt dat een wolf geen hond is.

Van Hilst sluit evenwel niet uit dat de wolf nergens is ontsnapt, en dus wild is. "Het is een compliment voor het milieu. Ten noorden van Parijs duiken steeds vaker wilde wolven op. De verwachting is dat binnen enkele jaren ook in de Ardennen weer wolven zullen zitten."

De politie van Zeeland zit er inmiddels behoorlijk mee in haar maag. De kans dat de wolf wordt gevangen is volgens kenners vrij klein, omdat hij bij het minste of geringste menselijk geluid op de vlucht slaat. Bij het openbaar ministerie heeft de politie daarom officieel toestemming gevraagd om het beest te laten doodschieten door scherpschutters - als zij hem in het vizier kunnen krijgen.

Nog dezelfde dag sloegen de Stichting Wolvenopvang en de Dierenbescherming alarm. De wolf wordt met uitsterven bedreigd en staat daarom op de lijst van beschermde diersoorten. "Het is een fabeltje dat de kleine kinderen gevaar lopen met een wolf in de buurt", legt Van Hilst al zijn halve leven uit. En dat geldt ook voor geitjes. "Hij slaat op de vlucht als hij mensenvlees ruikt."

De Zeeuwse boeren vinden dat allemaal prima, maar elke dag een paar dode schapen in de wei kan ook niet, zegt Vergauwen. De wolf heeft hem al tienduizend gulden gekost, exclusief de wettelijke verwijderkosten van 76 gulden per schaap. Corry Dentz, de 'ontdekker' van de Wolf van Walsoorden, zoals het dier inmiddels is gaan heten: "Hij hoort hier niet thuis. Dit is niet zijn leefgebied." Dat de wolf de schapen voor het grijpen heeft in Zeeuws-Vlaanderen doet daar niets aan af, vindt zij.

De Zeeuwse politie staat wel open voor pogingen om het dier levend te vangen. "Wanneer er een mogelijkheid is om het dier te verdoven, doen we dat zeker", zegt een woordvoerder. "Als het niet anders kan, zullen we het dier doden. Wij zijn daar ook niet voor, maar het gaat hier duidelijk om een maatschappelijk probleem".

Wolvenkenner Theo van Hilst denkt dat de wolf wel kan worden gevangen, bijvoorbeeld met een lokaas voorzien van een verdovend middel. Hij zei vanochtend te overwegen om een kort geding aan te spannen tegen het openbaar ministerie om via de rechter het einde van jacht op de wolf af te dwingen. "Ik wil hem graag opnemen in mijn asiel", zegt Van Hilst. Maar of hij ooit zal worden gevangen, is nog maar de vraag. De wolf kan volgens Van Hilst in een etmaal tot tweehonderd kilometer afleggen. "Het is duidelijk dat Zeeuws-Vlaanderen een ideaal gebied is voor deze wolf. Relatief veel ruimte en genoeg prooi. Ik zou wel eens willen zien waar hij precies heeft gelopen. Een wolf loopt in rechte lijnen, dezelfde paden. Als je die lijnen in kaart kunt brengen, zou je hem met een stuk vlees kunnen vangen."

In elk geval heeft het roofdier laten zien dat hij kan overleven in de wildernis van Walsoorden. Of het tijd is voor een herintroductie van de wolf? Van Hilst hoopt van wel, maar hij sluit niet uit dat hij nog enkele tientallen jaren geduld moet hebben. "Het zou kunnen. Met een paar goeie herdershonden kun je aardig wat schapen beschermen tegen wolven. Zo gaat dat in Italië ook."

( a d v e r t e n t i e s )