B E E L D :
Groene priesterboord
Maarten Huygen
In wel drie uitzendingen zag ik
Lucas Reijnders in de marge van de internationale klimaatconferentie de
ernst van het broeikaseffect uitleggen. Hij had een pak aan en het
bovenste knoopje van zijn overhemd was dicht. Als je zo'n kaal donker
gestreept boord in nog donkerder pak ziet, weet je dat de zaak er
ernstig voorstaat en dat hij daar tegen is. Een stropdas is onnodige
energie. Maar om dan toch de thermostaat niet te hoog op te hoeven
draaien heeft hij de isolerende eigenschappen van zijn boord gebruikt.
Zo geeft hij ons allen het voorbeeld: gebruik voortaan álle
knoopjes, ze zijn er niet voor niks.
Door de globalisering zijn steeds meer politieke leiders uit de Derde
Wereld stropdassen gaan dragen om bij investeerders in de smaak te
vallen. Met een grijs pak zonder overhemd of met meekleurende boord
placht een politieke leider namelijk aan te geven dat hij een bedrijf
wilde nationaliseren of dat reeds had gedaan. Daar kun je niet meer mee
aankomen bij een bankier. Dichtgeknoopte witte boord zonder stropdas
betekent islamitische republiek. Dan is rente verboden en moet er een
list worden verzonnen. Die kleedvarianten zijn dus allemaal al bezet.
Vertegenwoordigers van de groene beweging zouden een nieuw uniform
moeten ontwikkelen. Een groene priesterboord die 's nachts licht geeft,
van afbreekbaar waaibomenhout en zonder batterij. Karweitje voor
modeontwerper Frans Molenaar. Als je zo'n groene boord in een vliegtuig
ziet zitten, weet je dat het voor het goeie doel is. Televisie-
interviewers kunnen hen uit de conferentiemenigte halen tot passend
contrast met al die politieke en menselijke zelfzucht. Voorzitter Pronk
heeft zo'n boord niet nodig, want van hem weet iedereen al dat hij goed
is. Internationaal is het ook ruim bekend, anders was hij wel hoge
commissaris van vluchtelingen geworden.
In Amerika is wetenschappelijk door peilingen vastgesteld dat voor
mannen een wit overhemd met stropdas op televisie het betrouwbaarst
overkomt op de kijkers. Het minimum om verkiezingen te winnen. Het is de
westerse variant op de Japanse witte handschoenen, zuiver, eerlijk. Alle
Amerikaanse politici dragen zo'n wit overhemd en als ze het nog niet
deden, zorgt een media-adviseur dat ze het doen. Alle
verkiezingsfunctionarissen uit Florida dragen het als teken van
onpartijdigheid. Maar de twee presidentskandidaten liepen afgelopen
dagen in spijkerbroek om aan te geven dat de hertellingen in Florida hen
niet aangingen. Vice-president Gore speelde met zijn kinderen zelfs in
spijkerbroek voor de camera een partijtje pick-up football. De
illusie van fair play werd wel verstoord door zijn mededeling dat
hij met 8-0 voor stond. Gisteren verbrak Gore de vrijetijdscode. Voor
het Witte Huis verscheen hij in zijn oude debat-harnas: donkerblauw pak
en wit overhemd met stropdas. Als vice-president, geheel belangeloos op
de bres voor eerlijke verkiezingen.
Nederlandse Kamerleden proberen uit solidariteitsoverwegingen de
kleedregels te omzeilen. Ze doen alsof het niet zo belangrijk is.
Kamerleden worden ook niet persoonlijk gekozen maar staan op een lijst
zodat de Amerikaanse kleedregels minder tellen dan goed contact met
collega's. In de grote partijen overheerst nog het witte of gekleurde
overhemd met stropdas. Maar de VVD'er Nicolaï had gisteren weer
iets heel moois aan in donkere kleurcombinatie met dichte boord zonder
das. Het gaf hem een heel eigen cachet, wel van de VVD maar niet bij de
platte Jorritsma-vleugel. Hij stond te pleiten over kunstsubsidies. Er
zaten veel verongelijkte kunstenaars op de tribune en die houden niet
van formele toestanden, zeker niet als het subsidie kost. Boris Dittrich
had het grachtengordel-uniform, overhemd met open boord waardoor de
borstrok zichtbaar wordt. De kunst heeft haar eigen decorum.
De mooiste kledingboodschap komt van Jan Marijnissen van de SP. Op zijn
beste momenten draagt hij een donker pak met boord, open maar van een
schitterende en zuivere witheid die ik bij geen andere politicus heb
gezien.