F I L M V O O R A F :
Closed Doors
CAROLIEN ROELANTS
Wie van Egypte houdt, komt
ruimschoots aan zijn trekken in het zwaar aangezette familiedrama The
Closed Doors. Egypte is rommelig, stoffig en emotioneel. Egypte is
seculier en diep godsdienstig. Egypte is vol scherpe tegenstellingen
tussen arm en rijk, tussen prostituees en fundamentalistische sjeiks en
tussen de arme rozen-en-rotzooiverkopers op verkeerspleinen en
weigerachtige Mercedesbestuurders. Deze film overgiet dat met een saus
van liefde, frustratie en veel leed. Heel Egyptisch.
Het verhaal speelt in 1990, tegen de achtergrond van de Iraakse
bezetting van Koeweit en het opkomend fundamentalisme. De labiele puber
Mohammed, zoon van een gescheiden moeder die als werkster de kost
verdient, weet niet goed raad met zijn seksuele gevoelens. Hij probeert
een tante te grijpen maar raakt ook in de ban van een groep
fundamentalisten die hem duizenden maagden in het paradijs in het
verschiet stellen en de absolute zekerheid van het geloof bieden. Zij
overtuigen hem ervan dat zijn moeder niet hoort te werken, en buiten
diep gesluierd hoort te lopen. Mohammeds moeder begint in de tussentijd
een verhouding met een leraar. Dit kan natuurlijk alleen maar fout
lopen.
Sommige films uit de Derde wereld worden in eigen land tamelijk lauw
ontvangen, maar winnen de ene na de andere prijs op buitenlandse
festivals. Ik herinner me de eveneens Egyptische film De Terrorist,
en de Iraanse Gabbeh. Worden ze bekroond omdat de jury's
eigenlijk niet verwachten dat er echt goede films uit niet-Westerse
landen kunnen komen? Dat zou best eens kunnen.
The Closed Doors hoort in het rijtje net-niet films thuis. Veel
personages zijn zo zwaar aangezet dat ze bepaald niet meer overtuigen,
maar ook weer niet zo zwaar dat ze belachelijk worden. Voorbeeld: een
geestelijke die veel invloed op Mohammed heeft wordt gespeeld door de
anti-fundamentalistische activist Adel Imam. Wil regisseur Hetata het
fundamentalisme aan de kaak stellen als kortzichtig en hypocriet, of
niet? Het komt allemaal niet uit de verf.
The Closed Doors (Atef Hetata, 1999, Egypte), Ned.3, 13.55-15.40u.