F I L M V O O R A F :
American President
BAS BLOKKER
Misschien is het toeval dat Net5
The American President uitzendt in de week van de Amerikaanse
presidentsverkiezingen, maar het kan geen toeval zijn dat The
American President is gemaakt tijdens de ambtstermijn van Bill
Clinton (1992-2000). Daarvoor zijn er in die jaren domweg te veel films
gemaakt over of met de Machtigste Man op Aarde, in vergelijking tot de
jaren ervoor.
Ga maar na: In the Line of Fire en The Pelican Brief in
'93, Nixon en The American President in '95,
Independence Day en Mars Attacks! in '96,
Absolute Power, Air Force One en Wag the Dog in
'97, Primary Colors in '98. (Dit is ongetwijfeld een onvolledige
opsomming.)
Na de kille Reaganjaren brachten de morele aanspraken van
Bill Clinton de pennen van scenarioschrijvers in beweging. In Wag the
Dog en Primary Colors werd de moraal van een onmiskenbaar
Bill Clinton-achtige president genadeloos te kijk gezet als de
façade van een huichelaar. In The American President
(misschien niet toevallig een film uit de éérste
ambtstermijn van Clinton, toen de volle omvang van diens liegend
vermogen nog moest blijken) is de visie op de mens achter de politicus
even optimistisch als die van Frank Capra. Die maakte in de jaren dertig
politieke films als Mr. Smith goes to Washington. Maar ja,
Capra trof in de inkeurige president Roosevelt het ideale model voor de
rollen die hij James Stewart gaf.
Regisseur Rob Reiner van The American President heeft - zowel
naar inhoud als vorm nadrukkelijk lonkend naar Capra - voor een wel heel
brave figuur gekozen. Aan zijn Andy Shepherd (Michael Douglas) kleeft
geen smetje. Dus kan hij onverdacht verliefd worden op een lobbyiste van
de milieubeweging (Annette Bening). Het was natuurlijk veel spannender
geweest als zij had gelobbied voor de wapenindustrie. Maar Reiner wil
het verhaal vertellen van just a guy die toevallig president is.
Douglas is als weduwnaar in het Witte Huis gekomen en moet nu als vrijer
herkozen zien te worden. Dat biedt alle ruimte voor romantiek (dat gaat
Douglas en Bening erg goed af) en voor angst en beven in de
presidentiële staf (dat gaat Michael J. Fox en Martin Sheen erg
goed af). Het is kortom een zachtaardige komedie. Bill Clinton zal er in
zijn Lewinsky-jaren wel eens weemoedig aan hebben teruggedacht. En de
vraag is wat voor scenario's er aan zijn opvolger zullen worden gewijd.
The American President (Rob Reiner, 1995, VS), Net5, 20.30-22.35u.