F I L M V O O R A F :
The Seven Year Itch
ANDRÉ WAARDENBURG
Zou het waar zijn? Dat je na
zeven jaar relatie of huwelijk de kriebels krijgt? Het cliché
wordt door de film The Seven Year Itch voor waar aangenomen.
In de proloog zien we hoe de indianen in Manhattan (!) anno 1455 hun vrouw
en kinderen wegsturen, vanwege de verstikkende warmte en
luchtvochtigheid in New York gedurende de zomermaanden. Zelf blijven ze
achter om de kost te verdienen met "setting traps, fishing, hunting".
Zodra de galmende voice-over het woord jagen laat vallen,
komt er een bevallige squaw in beeld (inclusief veer in het ravenzwarte
haar) die ogenblikkelijk gevolgd wordt door alle mannen.
Volgens de verteller is er in 500 jaar niets veranderd, wat blijkt als
hetzelfde ritueel herhaald wordt in het Grand Central Station. Nadat
Richard Sherman (gespeeld door Tom Ewell) zijn vrouw en kind heeft
weggebracht, loopt hij de stationshal in, waar iedereen achter
één vrouw aanloopt met, inderdaad, een veer in de haardos.
"O no, not me", verzucht Sherman, type loser. Punt van de film is dan al
gemaakt: de man is een jager die, ongeacht huwelijkse staat, instinctief
achter de vrouwtjes aanzit. Rest van de film is hier de satirische
invulling van.
Interessanter dan deze biologische gemeenplaats is wat de film zegt over
de voordelen en gevaren van een rijke fantasie. Boekenuitgever Sherman,
die het manuscript The Repressed Urge in a Middle-aged Male: Its
Roots and Its Consequences leest, mag dan stiekeme seksuele
behoeftes hebben, hij neutraliseert ze via zijn uitbundige fantasie.
Hierin valt zijn secretaresse als een blok voor hem, bemint hij vurig
als Liberace, en heeft hij onstuimige seks met zijn bovenbuurvrouw.
Huwelijksbedreigende tendensen worden zo omgezet in prettige dagdromen.
Dat fantasie ook gevaarlijk kan zijn, blijkt als hij de kennis van zijn
vrouw een oplawaai verkoopt. Puur en alleen omdat hij hem er van
verdenkt zijn vrouw te hebben verleid. Hevige jaloezie zorgt ervoor dat
hij de grens tussen fantasie en werkelijkheid niet meer kan
onderscheiden. Fantasie is goed als het dierlijke impulsen onschadelijk
maakt. Maar zodra er denkbeeldige kapers op de kust zijn veranderd de
man in een agressief roofdier dat zijn territorium verdedigd. Indachtig
de ironische freudiaanse inslag van de film, is het laagje beschaving
broos. Dat het allemaal met een sisser afloopt, komt doordat zijn
bovenbuurvrouw met welgemeende complimentjes z'n eigenwaarde oppept;
immers: niet iedere vrouw wil een stoere kerel. Oh ja, de bovenbuurvrouw
wordt gespeeld door Marilyn Monroe.
The Seven Year Itch (Billy Wilder, VS, 1955), Ned. 1, 23.36-1.20u.