T V V O O R A F :
Heeft liefde ogen nodig?
JOKE MAT
Niet zien en niet gezien worden.
Daarover gaat de Britse documentaire Liefde is blind, die de IKON
vanavond uitzendt. De film tast de liefde af in paren van wie een van
beiden blind is. Achterliggende vraag: Heeft liefde ogen nodig?
Nee en ja, zo blijkt. Bij de eerste manoeuvres is het wel praktisch. De
nog niet zo lang blinde Jill vertelt hoe ze met haar bijna-nieuwe vriend
in een kamer achterbleef en de mogelijkheid van oogcontact miste om
duidelijk te maken dat het tijd was voor de volgende move.
De altijd al blinde Geoff betreurt twintig jaar na dato nog hoe een
vrouw met een prachtige stem hem aansprak op straat, zonder dat hij
direct de moed had haar mee uit te vragen. Zij heeft hem daarna
misschien nog vele malen gezien. Hij haar nooit meer, al liep hij
misschien dagelijks langs haar.
Maar dezelfde Geoff versierde naar eigen zeggen tal van vrouwen door
hulp aan te nemen die hij eigenlijk niet nodig had. En Jills
beschrijving van het verschijnsel 'eerste kus van iemand die je nooit
hebt gezien' is bijna om jaloers op te worden. Zoals elk nadeel heeft
ook blindheid zijn voordeel.
De twee blinde vrouwen in de film zijn op latere leeftijd blind
geworden, de een door een zeldzame ziekte en de ander als gevolg van
diabetes. Hoewel ze daar niet zielig over doen, is hun tragiek groter
dan die van de twee mannen die al sinds hun geboorte blind zijn. Als
Clare gaat 'kijken' naar de rugbywedstrijd van haar man weet ze van
vroeger hoe hij na de wedstrijd haar blik zoekt. Het gemis daarvan is
een blijvende pijn. Zij en Jill benadrukken het grote belang van de
aanraking als compensatie voor het gebrek aan oogcontact. Zonder dat,
zegt Jill in een romantisch hotel met onthutsend uitzicht over de
Schotse hooglanden, zit ik in een donkere kamer met een stem.
Een relatie tussen een blinde en een ziende is per definitie ongelijk.
Jill heeft een jaar samengewoond met een man die al haar rekeningen
plunderde; ze zag toch de afschriften niet. Omdat ze hem nog kende uit
de tijd dat ze zag en wist hoe hij eruit zag, vertrouwde ze hem blind.
In de documentaire kiest zij ervoor zelfstandig te gaan wonen in plaats
van in te trekken bij haar nieuwe vriend. Ze wil niet dat haar
hulpeloosheid tussen hen in komt te staan.
Mensen willen in de liefde het gevoel hebben dat ze iemand uitkiezen,
analyseert Simon, de tweede blinde man in de film. Zienden doen dat in
de eerste plaats op uiterlijk. Maar dan kunnen blinden, als ze mixen met
zienden, alleen gekozen worden. Dat moet je maar net willen. Hij
vergelijkt het met lid mogen worden van een besloten club en daar dan
toch voor bedanken. "Zij willen jou, maar wil jij hen?" Zelf vond hij
een oplossing door via email het initiatief te nemen. Zijn aldus
verworven vriendin, nu alweer jaren bij hem, lijdt er niet onder dat
haar vriend haar niet kent van gezicht. Als hij zegt dat ze er geweldig
uitziet, is haar dag weer goed. Het gaat er tenslotte om dat iemand je
ziet. Blind of niet.
Liefde is blind, Ned.1, 22.42-23.36u.