NEDERLAND HEEFT er weer een publieksruzie bij. Met in de hoofdrollen minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) en directeur Van Woerkom van de ANWB. Het zijn geduchte spelers, die er niet voor terugdeinzen om het nodige misbaar te maken of de zaak te manipuleren.

Bovendien beschikken beiden over machtsmiddelen. Netelenbos over geld, de ANWB over een achterban van drieëneenhalf miljoen leden. De inzet van de rel is de bewegwijzering langs de Nederlandse wegen. Sinds jaar en dag is deze publieke taak uitbesteed aan de ANWB, een particuliere vereniging die al vanaf 1894 de gewoonte heeft om fietsers en automobilisten in Nederland te helpen bij het vinden van de weg naar dorpen en steden. Nederland staat inmiddels boordevol met paddestoelen, palen, borden, panelen, filemelders en routeplanners van de ANWB, terwijl het ministerie zijn eigen adver tentieborden langs de snelwegen met veilig-verkeerstips verzorgt.

In 1984 heeft de toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat Neelie Kroes ( VVD) de ANWB een contract voor on bepaalde duur gegeven om voor de bewegwijzering te zorgen. Dit was niet erg liberaal en ook niet erg verstandig. De ANWB kreeg immers een publieke taak alsof het een zelf standig bestuursorgaan van de overheid was, maar bleef tegelijkertijd de particuliere belangenvereniging voor mobiel en toeristisch Nederland. De bewegwijzering - jaarlijks is er zo'n vijfentwintig miljoen gulden overheidsgeld mee gemoeid - versterkt de symbiotische relatie tussen de ANWB en het ministerie van Verkeer. De ANWB is zowel afnemer, leve rancier als beïnvloeder van de overheid.

DE INNIGE betrekkingen tussen de ANWB en Verkeer zijn danig verzuurd door de plannen, opgenomen in het regeerakkoord, voor rekeningrijden. De ANWB voert daar actief campagne tegen en dat zint minister Netelenbos niet. Ze heeft drie van de vier grote steden in de Randstad met meer dan een miljard gulden omgekocht om deel te nemen aan de plannen voor een experiment met tolpoorten. En nu probeert ze druk uit te oefenen op de ANWB door een relatie te leggen tussen de discussie over rekeningrijden en de opdracht voor de bewegwijzering. In de geest van de operatie marktwerking en deregulering, en met het oog op de Europese aanbestedingsregels voor overheidsorders kreeg een buitenstaander (oud-minister Wijers) opdracht uit te zoeken of de ANWB een oneerlijk concurrentievoordeel geniet. De verwijten vliegen inmiddels over en weer en Wijers heeft zijn onderzoeksopdracht dit weekeinde teruggegeven. De argumenten zijn van beide kanten aanvechtbaar: de ANWB beweert dat tachtig procent van het geld voor be wegwijzering openbaar wordt aanbesteed bij aannemers, maar gaat voorbij aan het publieksmonopolie van de vereniging. Het komt de zuiverheid ten goede als de ANWB zichzelf opsplitst in een belangenvereniging en in een verzelfstandigde uitvoeringsorganisatie. Anderzijds heeft Netelenbos een simpele kwestie van marktwerking laten ontsporen in de zoveelste prestigeslag over rekeningrijden. Ze doet er goed aan haar dreigement in te slikken. Suggestie voor de ANWB: stop met die onzinnige dagelijkse filemeldingen (vanmorgen meer dan driehonderd kilometer) en laat die over aan het ministerie van Verkeer.

Zie ook:

Ruzie over bewegwijzering door ANWB (6 november 2000)

( a d v e r t e n t i e s )