T V V O O R A F :
Jarig met veel cabaret
DIRK LIMBURG
Het is toch gelukt. Vijf jaar
geleden vroeg deze krant zich af of de VARA de vijfenzeventigste
verjaardag wel zou halen. Het was de tijd van de opkomst van de
netgedachte als overkoepelende identiteit. De omroepen zouden opgaan in
een groter geheel. Zo ver is het nog lang niet. De afzonderlijke
identiteiten lijken zelfs sterker te worden en de omroepen steken
miljoenen in campagnes die het verschil benadrukken.
Toch had het niet veel gescheeld of een heel andere VARA had dit
weekeinde feest gevierd. Eind vorig jaar dreigde de omroep het publieke
bestel te verlaten en verder te gaan als commerciële omroep zonder
winstoogmerk. Als de aandeelhouders van SBS wat meer financiële
ruimte hadden geboden was de VARA-zaterdagavond inmiddels op Net5 te
zien geweest.
Het is allemaal goed gekomen en met gemak wordt de VARA dit weekeinde
vijfenzeventig. De rijen hebben zich gesloten achter de door VARA-
diskjockey, zanger en politicus Henk Westbroek bedachte leuze 'Iemand
moet het doen'. Een opgave op het lijf geschreven van de jarige die
verheffend, vooruitstrevend en ook verstrooiend wil zijn.
Van rode spreekbuis tot een onafhankelijke, progressieve omroep - zo vat
voorzitter en directeur Vera Keur de ontwikkeling van de Vereniging van
Arbeiders Radio Amateurs samen. Geen jacht op kijkcijfers met
pretentieloos vermaak: "Wij willen de kijkers bij de les houden."
De meningen op Nederland 3 over hoe en met welke programma's dat moet
gebeuren lopen uiteen. Keur deelt de kritiek dat op Nederland 3 veel
programma's op verkeerde momenten worden uitgezonden. Kunst en cultuur
verdienen volgens haar een fatsoenlijker tijdstip, al blijft het
afgesproken marktaandeel van gemiddeld 10 procent - wat Nederland 3
afgezien van de VARA-zaterdagavond bij lange na niet haalt -een doel.
NPS en VPRO zullen beter moeten scoren en desnoods moet het NOS-bestuur
maar ingrijpen, aldus Keur. Dit seizoen beschouwt ze als een
overgangsfase. Begin volgend jaar moet blijken of het lukt met Nederland
3. Het zijn de programma's die het hem doen en de VARA heeft de
verleiding weerstaan om terug te blikken met veel herhalingen uit het
verleden. Wel speciaal gemaakte of voor de gelegenheid aangepaste
programma's. Drie avonden en nachten lang mag de VARA van de partners op
Nederland 3 zijn gang gaan. In het tweedelige Jack Jubelt
(donderdag 19.48u. en vrijdag 20.00u.) werpt amuseur Spijkerman zich
op quizformules die de VARA in de loop van de tijd heeft gebracht. Negen
daarvan - waaronder de Willem Ruis Show - worden opnieuw gespeeld
en Jack kijkt vooruit naar de quiz over tien jaar.
Sonja Barend (donderdag 20.55u.) behandelt de geschiedenis van de
talkshow in een talkshow gevuld met bekende talkshowhosts als Catherine
Keijl, Andries Knevel, Hanneke Groenteman en ook Willem Duys, de
Hollandse aartsvader van het genre. Daarna volgt de finale van Paul
Wittemans wetenschapsserie Een geweldige tijd! (23.10u.) waarin
de geleerden evalueren met minister Borst.
Vrijdag komt voormalig VARA-voorzitter en nog altijd Lagerhuis-
debater Marcel van Dam met een reprise van zijn Achterkant van
het gelijk (21.00u.). Het gaat met onder meer minister Van Boxtel,
burgemeester Patijn, en AH-baas Van der Hoeven over de multiculturele
samenleving. Later die avond (23.08u.) het eerste deel van De
Belager, een tweedelige thriller van regisseuse Dana Nechushtan
(Total loss, Ivoren wachters).
De grote kleine show komt zaterdagavond (19.30u.) van Paul de Leeuw.
Niet la Endemol, maar heel VARA en vol "feestelijke hilariteit". Die
middag (13.52u.) zijn er al hoogtepunten geweest van Pauls gesprekken in
het Engels uit Laat de Leeuw en fragmenten van zijn Seth &
Fiona en andere programma's (16.05u.).
Het Lagerhuis (zaterdag 21.05u.) is deze keer niet gevuld met
VARA's gewone man/vrouw maar met bekendere Nederlanders als Joost
Zwagerman, Foppe de Haan, Roel Pieper, Tom van 't Hek en Nina Brink.
Minister-president Wim Kok treedt op als jury en kiest de debater van de
avond. De tijden zijn veranderd sinds zijn voorganger Willem Drees op de
25ste verjaardag een rede afstak voor de verzamelde VARA-leden.
Vervolgens, in een stalachtig decor met paddestoelen en geraamtes, doet
Astrid Joosten zaterdag (22.15u.) het luchtige spelletje Iemand moet
het weten. Gert-Jan Dröge, Annemarie Oster en Harm Edens
beantwoorden vragen aan de hand van filmpjes uit het VARA-archief.
Op internet is vanaf vandaag het bijzondere programma 12x12 te
zien en vanaf vrijdag een uitgebreide 2 voor 12-spelsite
(www.2voor12.nl) waar het bekende kennisspelletje online gespeeld kan
worden. Teams overleggen via chat en kunnen op het web naar antwoorden
zoeken. Het jongerenprogramma 12x12 is dagelijks (17.00u.) een
halfuurtje op Nederland 2, maar is vooral interessant op het web
(www.12x12.nl). Het is gemaakt door twaalf jongeren die met filmpjes,
foto's en teksten iets van zichzelf laten zien.
De donderdag- en vrijdagnacht zijn geheel gevuld met herhalingen van
cabaretshows van de bekende Nederlandse meesters. Zaterdag wordt de
nacht van Youp met integraal alle vijf shows van Van 't Hek ingeleid
door hemzelf.