B E E L D :
Blunderregime
Maarten Huygen
Bang hoeven journalisten niet te
zijn voor De leugen regeert, een programma over fouten van de
pers. Voorzover er van een blunderregime sprake is, houdt presentator
Felix Meurders het in stand.
Eerst behandelt hij een aantijging tegen de pers, dan volgt een poging tot weerlegging, maar uiteindelijk weet je
niet wie er gelijk heeft. Alleen bij tegenstrijdige berichtgeving over
de stand van de wedstrijd Culemborg '67 tegen HMS lukt het de redactie
nog wel eens de toedracht te achterhalen. Vaak eindigt de kwestie
onbeslist door gebrek aan eigen onderzoek. Een forum van twee
vooraanstaande journalisten moet het zaakje rechttrekken door een mening
te geven, maar dat blijft gissen.
Het verbaasde mij niet toen gisteren zelfs de camera's het begaven.
Alleen het grote overzichtsshot van de zaal in het Amsterdamse Felix
Meritis was nog te zien. Wel grappig, zo'n vrijwel lege kijkdoos met wat
roerloze figuren aan tafels tegenover elkaar.
Na reparatie kwam er weer zo'n kwestie die niet werd opgehelderd.
Documentairemaker Thom Verheul had voor een film samen met een
berouwvolle SS'er de herdenking van de Puttense razzia en massamoord
bezocht. Hij werd herkend en er kwam een foto van in de krant. Heel
Putten woedend. Waarom waren ze er niet van op de hoogte gesteld? Nou
bleek dat Verheul wel toestemming had gekregen van het bestuur van de
organiserende herdenkingsstichting. Die had geadviseerd om het niet aan
de grote klok te hangen. Bovendien was er dan zoveel drukte ontstaan dat
Verheul niet meer in alle rust had kunnen filmen. Tegenover Verheul zat
een woedende Puttenaar die in de oorlog het concentratiekamp had
overleefd. "Zou u zich verzoenen met de duivel?" vroeg hij aan Verheul.
"Ja", zei die. Mij lijkt dat niemand verplicht kan worden om zich te
verzoenen met zijn beul. Dat moet aan de slachtoffers zelf worden
overgelaten. Zeker de beul zelf kan zich niet opdringen. Eerst houdt hij
een dodelijke razzia, dan komt hij weer storen met zijn gewetensnood en
behoefte aan vergeving. Maar in dit geval had de herdenkingsstichting
het zelf goedgekeurd. Dus verwacht ik in zo'n programma toch minstens
een vertegenwoorder van die stichting. Ik zag eerder een documentaire
van Puttenaren die zelf onder begeleiding van hun kerk naar het Duits
dorpje gingen waar ze heen waren gevoerd om daar te praten met
leeftijdsgenoten. Ook de boze Puttenaar sprak over dergelijke
initiatieven. Verder kregen we daar niets over te horen en na een
discussie van ruim vijf minuten moesten hoofdredacteuren Nico Haasbroek
van het NOS-journaal en Harm Taselaar van RTL4-nieuws al zeggen wat ze
ervan vonden, geen benijdenswaardige taak.
Wel raak vond ik het itempje over de uitspraak van Zorreguieta dat hij
geen afstand nam van zijn verleden. Dat bericht stond ook in deze krant.
Correspondent Jan Thielen had Zorreguieta gebeld en die ontkende dat hij
het tegen het Argentijnse sensatieblad Noticias had gezegd. Het
bericht waar de uitspraak in stond, barstte van bewijsbare fouten.
Ondertussen had deze twijfelachtige bron in Nederland wel na
verspreiding door het persbureau ANP een golf van verontwaardigde
politieke reacties veroorzaakt. Dat gebeurt vaker. In plaats van dat
verschijnsel van de loze bermbrand uit te diepen, interviewde Meurders
koningshuisspecialist Peter Rehwinkel, maar die had geen omstreden
uitspraken gedaan.
Voor de berichtgeving over de begrafenis van onderwereldfiguur Sam
Klepper werd de dubieuze misdaadschrijver Bas van Hout als
onafhankelijke arbiter uitgenodigd. Die heeft in De Telegraaf met
zijn internetsite een rouwadvertentie voor Klepper geplaatst, dus we
weten aan welke kant hij staat. Hij uitte zijn zorg over het
traumatiserende effect dat koppen als 'Wie volgt?' op onderwereldfiguren
zou hebben. Hij kan het weten, maar wil ik het horen? Zegt het iets over
de pers? Meurders zou zijn eigen programma eens aan een onderzoek moeten
onderwerpen, te beginnen met de rol van Van Hout.