Met zo'n 12 miljard gulden voor twee divisies van Harcourt komt Reed Elsevier met stip binnen in de lijst van grote overnames. Gelukkig betaalt Elsevier niet teveel, zeggen analisten.

Door onzer redacteur REMMELT OTTEN

ROTTERDAM, 28 OKT. Topman Crispin Davis, in juli 1999 binnengehaald om het dolende Reed Elsevier richting te geven, heeft gisteren zijn stempel gedrukt op het bedrijf met de grootste overname ooit van de uitgever. Davis maakte bekend dat Reed Elsevier ongeveer 12 miljard gulden over heeft voor twee divisies (wetenschap en schoolboeken) van de Amerikaanse uitgever Harcourt. Het is een veelvoud van de 2,6 miljard gulden (1994) die is betaald voor de juridische database Lexis- Nexis en (na de fusie met het Britse Reed) van de 3,3 miljard gulden (in 1998) voor de juridische uitgever Matthew Bender/Shepard's.

Gelukkig heeft Elsevier dit keer niet teveel betaald, is de eerste reactie van zowel A. Moons, analist van zakenbank CFSB, als analist R. Westeneng van SNS Securities. Dat gevaar bestond. Vooral de overname van Matthew Bender in 1998 was 'een beetje duur', gaf destijds zelfs een Elsevierbestuurder al toe. "Het was 1 miljard gulden teveel," zegt analist Westeneng. "Dit keer is het een mooie prijs. Er is ook een belangrijk verschil tussen de twee overnames. Matthew Bender was echt noodzakelijk om hun juridische uitgaven overeind te houden. Dit keer ging het alleen om een mooie aanvulling en was Elsevier waarschijnlijk ook niet bereid om een forse strategische premie te betalen." Elsevier koopt twee divisies. Met de wetenschappelijke tijdschriften en boeken van Harcourt versterkt Elsevier Science zijn positie als marktleider. Zo passeert het bedrijf bijvoorbeeld zelfs op het gebied van medische uitgaven in de Verenigde Staten zijn belangrijkste concurrent, het Nederlandse Wolters Kluwer. "De toekomst van medisch leek wat onduidelijk," zegt Westeneng. "Zo heeft Elsevier begin dit jaar nog een medische uitgever verkocht aan Wolters Kluwer. Maar nu krijgt het met Harcourt een marktaandeel in de VS van tussen de 35 en 40 procent."

Bovendien zijn alle uitgaven van Harcourt eenvoudig toe te voegen aan de elektronische database (Science Direct) van Elsevier. "De wetenschap kan nu helemaal niet meer om Elsevier heen," zegt Moons. "Het wordt met Harcourt erbij een heel dominant platform."

De andere divisie van Harcourt die Elsevier krijgt omvat schoolboeken voor de lagere en middelbare school. Het wordt een nieuwe divisie, de vierde naast 'wetenschap', 'juridisch' en vakinformatie (vakbeurzen en vaktijdschriften). Interessant is vooral dat de groei van 'educatie' hoger is dan van de overige, huidige activiteiten. Over de exacte prijs van de acquisitie bestaat overigens nog onduidelijkheid, vooral door de constructie dat Reed Elsevier eerst geheel Harcourt overneemt en vervolgens een deel doorverkoopt aan de Canadese rivaal Thomson. Reed Elsevier geeft de analisten pas maandag een toelichting. Uit het persbericht zijn twee koopsommen te destilleren. Moons houdt het op 4,45 miljard dollar (11,9 miljard gulden), het destillaat van het bod op de aandelen (ook 4,45 miljard dollar), de overgenomen schulden, de benodigde reorganisatiekosten en de opbrengst van de doorverkoop aan Thomson. Westeneng houdt het op 4,9 miljard dollar (13 miljard gulden), het resultaat van de 'kapitaalsbehoefte' die Elsevier noemt minus de opbrengst van de doorverkoop aan Thomson.

( a d v e r t e n t i e s )