R A D I O V O O R A F :
Pretparkpapa's
YVONNE KROONENBERG
Het jongetje zucht: "Goeie
vraag", mompelt hij en herhaalt hem. "Wat is een goede vader?" In mei
heeft de RVU twintig scholen aangeschreven met het verzoek kinderen
tussen de tien en zeventien jaar een opstel te laten schrijven over hun
vader. De meeste scholen weigerden.
Zes deden mee en Wilfried Bertels heeft uit de honderddertig antwoorden een radiodocumentaire
samengesteld, die als een mes door je ziel snijdt. Aanvankelijk klinken
de stemmen van de zoons en dochters nog monter. "Hij kan best aardig
zijn", "Hij verdient het geld en me moeder ook", "Als hij boos doet, ben
ik bang", "Iedereen heeft toch wel eens een hekel aan z'n vader?"
Maar al gauw volgt de teleurstelling en het verdriet dat vaders
teweegbrengen. "Hij heeft mij nooit opgezocht", zegt een jongen met een
Caraïbische tongval mistroostig. "Hij is weggegaan, vlak nadat ik
was geboren. Het maakt me niks uit, hij bestaat niet in mijn ogen, het
kan me niks schelen als hij overlijdt. Hij is geen goeie vader. Ik heb
hem nooit 'pa' genoemd of 'Vader'." Het laatste woord is ternauwernood
hoorbaar.
Held of je verrader: je vader, heet de documentaire. Over de
heldenkant van de vaders zijn de kinderen kort. Hij is aardig of hij
geeft geld, maar zijn rol blijft tamelijk beperkt. "Een pretparkpapa",
vat de moeder van een meisje de vaderlijke bijdrage van haar ex-man
resoluut samen. "Hij gaat wel met onze dochter uit, maar daar blijft het
bij. Papa draait zich om en leeft z'n leven." De dochter probeert de
eer van haar vader te redden: "Hij is wel lief en ik bel hem ook op.
Maar papa heeft zijn 06-nummer niet altijd aan staan."
Zijn er dan geen gewone vaders, redelijke vaders? Jawel, er is
één vader die voor zijn zoon opkomt. Er één
die flink met zijn kinderen in de weer is. Het ene kind zeurt, het
andere vraagt aandacht en papa verbiedt iets. "Zo, dan moet je maar
weten wat ervan komt." Hij heeft niet het minste overwicht.
Een volwassen zoon kan zich de klappen die hij van zijn vader heeft
gekregen nog goed herinneren, maar niet dat zijn vader ooit tijd voor
hem had. Een held of een verrader? "Hij was een dikke eikel, die altijd
gelijk wilde hebben, " zegt de man bedachtzaam, "maar ik heb ook
medelijden met hem." Medelijden en verschroeide liefde klinkt ook door
in het verhaal van een meisje dat duizend gulden van haar vader kreeg,
één dag voor hij door zijn bloedeigen neef werd
doodgeschoten. Toch is niet dat geld haar erfenis, maar de woorden, die
hij erbij sprak: "Ik geef je dit geld, omdat ik van je hou". Omdat ik
van je hou, echoot de stem. Het is een magere opbrengst, vaderliefde al
met al, maar een schitterende documentaire.
Held of verrader: je vader, woensdag, Radio 5, 13.05-13.45u.