Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 12 OKT. Het duurt nog jaren voordat de wachtlijsten in de thuiszorg en bij verpleeg- en verzorgingshuizen tot aanvaardbare proporties zijn teruggebracht. Meer concurrentie tussen de hulpverleners en het toelaten van nieuwe instellingen zijn nodig.

Ook dient het ministerie in een 'task force' intensief met de zorgverzekeraars samen te gaan werken om de wachtlijsten aan te pakken. Dit zijn enkele van de conclusies van de 'wachtlijstbrigade' onder leiding van oud-staatssecretaris M. van Dam in een tussentijdse rapportage aan staatssecretaris Vliegenthart (Welzijn). De 'brigade' werd door Vliegenthart in september 1999 in het leven geroepen om haar en de zorgsector advies te geven over de wachtlijsten.

De brigade kijkt alleen naar de wachtlijsten in de verpleging en verzorging, een sector die de thuiszorg en de verpleeg- en verzorgingshuizen omvat. Deze sector kent sinds juli als enige een redelijk betrouwbaar overzicht van het aantal wachtenden: 11.000 mensen (van wie 2.900 min of meer urgent) wachten op verpleeghuishulp, 32.000 mensen staan op een lijst voor een verzorgingshuis en zo'n 55.000 wachten op enige (meest lichte) thuiszorg. Ook de gehandicaptenzorg en de ziekenhuizen hebben (te lange) wachtlijsten.

Volgens Van Dam hebben politiek en samenleving te weinig zicht op 'omvang en complexiteit' van het werk dat nodig is om weer greep op de wachtlijsten te krijgen. In de sector zelf ziet nog lang niet iedereen de noodzaak in om de zaak aan te pakken. Het gevolg is een groot verschil in tempo waarmee per regio en per instelling aan de wachtlijstproblematiek wordt gewerkt. Pas toen dit voorjaar ministerie en verzekeraars samen een 'task force' instelden die onder meer onderzoek deed naar de daadwerkelijke omvang van de wachtlijsten, kwam er een versnelling in het oplossen van de problemen. Van Dam pleit voor versterking van deze aanpak. De 'task force' moet er voor zorgen dat de plannen voor het wegwerken van de wachtlijsten ook daadwerkelijk door instellingen worden uitgevoerd. Tegelijk moeten regionale zorgkantoren (die worden bemand door de dominante regionale zorgverzekeraar) een veel sterkere positie krijgen. Het bijhouden van de wachtlijsten moet een exclusieve taak voor het zorgkantoor worden. Dat kan afspraken maken met de afzonderlijke instellingen.

De 'wachtlijstbrigadier' wil ook meer concurrentie in thuis- en ouderenzorg. Lukt dit niet op korte termijn, dan moeten er meer private thuiszorgbedrijven en andere instellingen worden toegelaten op de markt. De zorgkantoren moeten ook vrijer worden om zorg aan te besteden, waarop dan ook instellingen van buiten de regio mogen inschrijven. Maar ook dan valt volgens Van Dam niet aan de conclusie te ontkomen "dat bekorting van de wachtlijsten tot aanvaardbare proporties op korte termijn als illusoir moet worden beschouwd".

Vliegenthart neemt de meeste aanbevelingen van de wachtlijstbrigade over, blijkt uit de brief die ze naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Maar de bepleite concurrentie vindt Vliegenthart "niet zomaar uitvoerbaar".

( a d v e r t e n t i e s )