F I L M V O O R A F :
Missing
ANNA VISSER
Op 22 juli 1983 schreef Sytze
van der Zee, toen correspondent van deze krant in Washington, een
verhaal met als kop: 'Kissinger terug in centrum Amerikaanse politiek.
Grote genade'.
De kop verwoordde de reactie van The Washington Times op het besluit van president Reagan om Kissinger te benoemen
tot voorzitter van de Commissie voor Midden-Amerika. Van der Zee
beschreef de 'sceptische zoniet afwijzende reacties op de nieuwste
stunt' van Reagan 'om zijn politiek ten aanzien van Midden-Amerika op
een bredere leest te schoeien.' Hij citeerde onder anderen New York
Times-commentator Tom Wickler "die Kissinger 'de Grote Ontwrichter
van Chili' noemt." In september 1983 was het tien jaar geleden dat met
geweld een einde werd gemaakt aan de regering-Allende en volgens Wickler
had de oud-minister van Buitenlandse Zaken "een uiterst actieve rol
gespeeld bij de ondermijning van Allende's regering in Chili".
Na de coup, op 11 september 1973, trad een junta aan onder leiding van
Augusto Pinochet. De junta stelde zich ten doel het marxisme in Chili
met wortel en tak uit te roeien. Een golf van arrestaties ging door het
land. Duizenden mensen werden geëxcecuteerd. Dode lichamen lagen in
de straten van Santiago. Lijken, zonder hoofd en met de armen op de rug
gebonden, dreven in de Nuble-rivier in centraal Chili. Overal in het
land verrezen kampen waar mensen zonder vorm van proces in hechtenis
werden gehouden. De Amerikaanse journalist Charles Horman, met zijn
vrouw woonachtig in Chili, verdween op 17 september 1973. Even na 5 uur
's middags werd hij door soldaten van huis 'opgehaald' en in een
legertruck geduwd. Volgens de junta moest hij uit de weg worden geruimd
omdat hij wist van de betrokkenheid van de CIA bij de coup. Volgens
Thomas Houser, op wiens boek Missing de gelijknamige film is
gebaseerd die RTL5 vanavond uitzendt, werd Horman op 20 september
geëxcecuteerd.
In Missing wordt op een even aangrijpende als beklemmende manier
de zoektocht naar Charles Horman in beeld gebracht. Op 5 oktober 1973
arriveert zijn vader (type law and order) in Chili. De vader gaat
aanvankelijk uit van de goede wil van zijn gesprekspartners op de
Amerikaanse ambassade die, denkt hij, zijn zoon ook terug willen vinden.
Hij kan de scepsis van zijn schoondochter jegens de autoriteiten bepaald
niet waarderen. Tot hij merkt dat beiden op een doortrapte manier aan
het lijntje worden gehouden. Op 18 oktober '73 verneemt de vader
eindelijk dat zijn zoon dood is. Op de vraag of hij hem kan zien,
antwoordt de man van de ambassade dat dat onmogelijk is: Charles Horman
was ingemetseld in een muur.
Missing (Constantin Costa-Gavras, VS, 1982), RTL5, 20.30-22.45u.