Laten we trouwen, bitch

De blanke Amerikaanse rapper Eminem beledigt iedereen die hij maar bedenken kan, en verkocht daarmee tien miljoen cd's. Deze week begon de rechtszaak die zijn moeder tegen hem aanspande.

door Hester Carvalho

Eminem zelf sloeg de spijker op zijn kop tijdens de uitreiking van de MTV-video awards, vorige week in New York. Bij het in ontvangst nemen van de prijs voor een van zijn video's, zei hij tegen de zaal en de tv- camera's: " Bedankt, en bedenk: elke keer dat een van mijn familieleden me voor de rechter sleept, en iedere keer dat een journalist in een krant naar me uithaalt, schiet de verkoop van mijn platen verder omhoog." Tien miljoen exemplaren verkocht de blanke rapper de afgelopen maanden van zijn tweede cd, The Marshall Mathers LP. Dat is te danken aan zijn kwaliteiten als rapper, maar ook aan zijn status als nieuwe antiheld, rebel en verpersoonlijking van alles wat verdorven en smerig is. Vergeleken bij Eminem is de gevreesde rocker Marilyn Manson een hockeymeisje.

De nu 25-jarige Eminem groeide op als Marshall Mathers, in de achterbuurt van Detroit. Samen met zijn moeder en broertje woonde hij in trailerparken en verhuisde iedere paar jaar. Op zijn twaalfde ontdekte Mathers hiphop. Hij begon te rappen in allerlei groepen, totdat hij onder de naam Eminem - de samentrekking van zijn initialen - de aandacht trok van rapper/producer Dr.Dre (bekend van het legendarische trio N.W.A.). Dr.Dre produceerde Eminems debuut-cd, The Slim Shady LP (1999), over Eminems kwaadaardige alter ego Slim Shady. De cd en de single My Name Is werden grote hits. Mede dankzij de bemoeienis van Dr. Dre groeide Eminem uit tot de eerste blanke rapper die ook aanhang heeft onder zwarte rapliefhebbers.

Ex-kok

De geblondeerde ex-kok heeft een dictie waarmee ieder woord treft als een maagstoot. Zijn teksten zijn gewelddadiger dan Bret Easton Ellis' American Psycho, minstens zo komisch als Monthy Python en bijna zo treurig als Kurt Cobain met zijn eenzame zelfhaat. In vindingrijke hyperbolen schetst Eminem een wereld waarvoor de meeste Amerikanen hun ogen liever gesloten houden. De wereld van armoedige buurten (blank/zwart) met verwaarloosde kinderen, afwezige vaders, moeders aan de kalmerende pillen, tieners aan 'acid, crack, smack, coke and dope', dealers op het schoolplein, slordige moorden en willekeurige slachtoffers.

Er is geen nummer waarin niet iemand in stukken wordt gesneden of met gewichten verzwaard het meer in wordt gesmeten. Eminem spaart niemand, en zijn naasten al helemaal niet. Hij bespot zijn moeder ('Mother, are you there? I love you/ I never meant to hit you over the head with that shovel'), zijn vriend en mentor Dr. Dre ('Dr. Dre's dead, he's locked in my basement! Ha-Ha! ') en vooral zijn echtgenote, Kimberley Scott. Bij Eminem hoef je je nooit af te vragen over wie het gaat. Hij is een hartstochtelijk name dropper; van collega-popsterren Christina Aguilera, Marilyn Manson, Spice Girls en Lauryn Hill tot beroemdheden als Monica Lewinsky en Hillary Clinton.

Maar niemand wordt zo vaak genoemd als Kimberley. Zij kreeg op de nieuwe cd zelfs haar eigen liedje: Kim. Daarin raast en tiert de rapper als een bedrogen echtgenoot in de Jerry Springer Show, en hij eindigt het nummer met de tweede moord op Kimberley (op zijn debuut-cd, The Slim Shady LP, had hij Kim al gewurgd en haar lijk in de achterbak van zijn auto geladen). De enige die altijd liefdevol in de teksten figureert, is Hailie Jade, het vierjarige dochtertje van Eminem en Kimberley.

Sinds Eminem met zijn in mei verschenen tweede cd alle verkooprecords heeft gebroken - van Amerika tot in Azië - is er een tegenreactie op gang gekomen. Iedereen vindt zijn eigen steen des aanstoots; in Eminems teksten, of in zijn dagelijkse gedrag. De Gay and Lesbian Alliance Against Defamation (GLAAD) voert sinds begin vorige maand campagne tegen Eminem. Volgens de GLAAD staan op The Marshall Mathers LP 'de meest beledigende, homofobe teksten die de organisatie sinds lang onder ogen kreeg'. Ze doelt daarbij op veelvuldig gebruik van woorden als 'fag', 'sissy' en 'faggot'. Vooral het nummer Criminal wordt als voorbeeld aangevoerd. Daarin rapt Eminem met zijn typische, drenzerige stemgeluid: 'My words are like a dagger with a jagged edge/ That'll stab you in the head/ Whether you're a fag or lez/ (..) Hate fags? The answer is 'yes" ('Mijn woorden zijn als scherpe dolken/ Waarmee ik in je hoofd steek/ Of je nu een poot of pot bent/ Of ik een hekel heb aan poten?/ inderdaad') Om te vervolgen met een paar regels over de in 1997 vermoorde, homoseksuele mode-ontwerper Gianni Versace: 'Hey, it's me, Versace/ Whoops, somebody shot me/ And I was just checking the mail/ Get it? Checking the male?' Dat hij er uiteindelijk een sussend 'C'mon, relax guy, I like gay men' aan toevoegt, heeft de homoseksuele gemoederen niet meer kunnen kalmeren.

Vete

Ondertussen heeft Eminem, zoals het hoort in rapkringen, zijn eigen vete met een andere rap-crew. Hij en de Insane Clown Posse, ook afkomstig uit Detroit, hadden elkaar al maanden zwartgemaakt in de media, en nu ook op plaat. Twee leden van de Insane Clown Posse verwezen op hun laatste cd naar Eminems alter ego Slim Shady als naar 'Slim Anus'. Daarop veranderde Eminem hun namen van Shaggy 2 Dope en Violent J in Faggot 2 Dope en Silent Gay. Dat klinkt allemaal nog grappig. Maar toen Eminem deze zomer een van de leden van Insane Clown Posse bij een garage in Detroit tegen het lijf liep, trok hij een pistool en riep: 'I'll kill you!' Dat kwam hem te staan op een aanklacht wegens illegaal wapenbezit, met een mogelijke straf van 17 maanden gevangenis.

De volgende aanklacht kwam een dag later, toen Eminem op 4 juni zijn vrouw Kimberley trof in omhelzing met een andere man. Hij trok opnieuw een pistool en sloeg zijn rivaal op het hoofd. Het was het begin van het einde van zijn huwelijk met Kim. Bij optredens, zoals onlangs in Paradiso, had Eminem de gewoonte een opblaaspop op het podium te halen en te misbruiken. De pop verbeeldde de door hem gehate tiener- zangeressen Christina Aguilera en Britney Spears. Na Kims overspel haalde hij bij optredens een tweede pop ten tonele - Kim. Toen Eminem op 7 juli in zijn woonplaats Detroit optrad, was Kimberley aanwezig. Nadat ze zichzelf in plastic versie mishandeld had zien worden, ging ze naar huis en sneed - vergeefs - haar polsen door. Na haar herstel besloot het echtpaar te gaan scheiden.

Eminems moeder, Deborah Mathers-Briggs, heeft intussen schadevergoeding van haar zoon geëist wegens een tekst op zijn eerste cd. De regel 'I just found out my mother does more dope than I do' (uit My Name Is) heeft haar naar eigen zeggen allerlei problemen gegeven, waaronder 'verminderde eigenwaarde, vernedering, slapeloze nachten, schade aan haar kredietwaardigheid en zelfs het verlies van haar mobiele telefoon'. Tien miljoen dollar eist ze. En dat gaf Eminem weer stof voor een tekst op zijn nieuwe cd. In het titelnummer rapt hij: 'My fucking bitch mom's suing for ten million/ She must want a dollar for every pill I've been stealing/ Shit, where the fuck you think I picked up the habit?/ All I had to do was go in her room and lift up the mattress.' Het is verleidelijk om de vrouwen in Eminems leven als slachtoffer van zijn vuilspuiterij te beschouwen. De ervaringen van Kimberley met de vader van haar kind zijn niet direct romantisch te noemen. Maar het stel was al zes jaar samen, en trouwde pas het afgelopen jaar. Kim wist waar ze aan begon. Hij had een tatoeage rond de navel met de woorden 'Kim RIP: Rot In Pieces' en zijn huwelijksaanzoek was aldus: 'Let's get married, bitch' ('Laten we trouwen, kutwijf.'). Eminems moeder hoeft evenmin verbaasd te zijn over haar zoons reactie. En dat is ze waarschijnlijk ook niet, want eergisteren, op de dag dat zij gehoord werd door de rechter over de zaak tegen haar zoon, verscheen van Deborah Mathers een single met de titel Why Are You Doing Me Like You Are?. Op aantijgingen uit homoseksuele hoek, zegt Eminem in interviews dat hij het woord 'faggot' gebruikt in de betekenis van lafaard of slappeling. In zijn schooljaren was het gebruikelijk dat jongens elkaar ermee uitscholden, zonder dat ze specifiek aan homoseksuelen dachten. Op beschuldigingen van verontruste ouders die in zijn teksten aanzet tot geweld bespeuren, verwaardigt hij zich nauwelijks te reageren.

Verweer

Het beste verweer staat trouwens op zijn cd's. Wie Eminems nummers beluistert, hoort daarin meer dan een klakkeloos ophitsen. Eminem is ongetwijfeld een misantroop, maar de haat verdeelt hij eerlijk over zichzelf en de rest van de wereld. De smerigste, vernederendste maar ook grappigste beschrijvingen bewaart hij voor zichzelf. 'I've been with 10 women who got HIV/ Now don't you wanna grow up to be just like me!/ I got genital warts and it burns when I pee' ('Ik had seks met tien vrouwen die mij met HIV besmet hebben/ Wil je niet net zo worden als ik!/ Ik heb genitale wratten en het brandt als ik pis') zingt hij bijvoorbeeld in Role Model.

Door de heisa rond zijn debuut is Eminem op zijn nieuwe cd nog grimmiger. Alle beschuldigingen hebben geleid tot nog meer balorigheid. In het beste nummer van The Marshall Mathers LP, de nieuwe single The Way I Am, verwoordt hij het duidelijk. Hij zingt: 'I am whatever you say I am'. Want Eminem weet dat hij in een behoefte voorziet: 'Ik ben wie jullie wllen dat ik ben. Moordenaar, vrouwenhater, drugsmaniak. Je zegt het maar, ik word het wel.'Maar wie Eminem werkelijk is, daar krijgen we geen antwoord op. Zo zegt hij herhaaldelijk in zijn hit The Real Slim Shady: 'Will the real Slim Shady please stand up?'. En dat is méér dan een Wie Van De Drie-achtige quizvraag; want de echte Eminem is een nog altijd verborgen grootheid. Soms gunt hij ons een glimp. In een interview met de Engelse NME verklaarde hij onlangs zijn afkeer van prefab- artiesten als Christina Aguilera, Britney Spears en NSync: 'Zij zijn vreselijk nep. Het leven gaat niet alleen over vlinders en vogels en tralala. Ze belazeren de boel. Het leven is allesbehalve vrolijk.' Daar spreekt het verongelijkte jongetje dat opgroeide tussen het 'menselijk afval' uit zijn teksten.

De 'Real Slim Shady' zullen we misschien nooit leren kennen. Dat hij gevaar loopt, staat vast. Al zullen Christina Aguilera en Britney Spears niet zo snel een pistool trekken, Eminem zou niet het eerste slachtoffer zijn van vetes tussen rapcrews; denk aan de moorden op Tupac en The Notorious B.I.G. Of hij slaat de hand aan zichzelf, zoals hij al eerder heeft geprobeerd. De liefdeloze thuissituatie, de zelfhaat, de moeizame omgang met plotseling succes - Eminem heeft meer gemeen met Kurt Cobain dan alleen zijn blauwe ogen en blonde haar.

De cd's van Eminem zijn verschenen bij Interscope/Universal.

Archief CS

( a d v e r t e n t i e s )