NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Het is lange tijd zo goed gegaan dat de mensen niet meer gewend zijn aan schaarste. Er heerst anarchie op de weg, iedereen draaft wat door. Woedende autorijders zijn een onaangenaam gezicht, want ze getuigen van tunnelvisie. Elk actualiteitenprogramma volgt de blokkades, met veel empathie, want ook de verslaggevers hebben veel betaald aan de pomp. De politie bekeurt niet, maar grijpt alleen "verkeerstechnisch" in. Ook solidair dus. Waarom eigenlijk? Niemand die het vroeg.

Iedereen denkt dat de overheid wonderen verricht en de prijs kan verlagen. Maar als er te weinig olie is, blijft de prijs hoog, zo werkt het marktmechanisme. De oliemaatschappijen kunnen moeilijk formulieren aan hun klant uitreiken en op grond daarvan bepalen wie het meeste recht op diesel heeft. De hoogte van de prijs is het distributie- mechanisme. Dat is de dieselcrisis. Mensen passen zich aan en gaan zuiniger rijden en dan kan de prijs weer omlaag. Verlaging van accijns stelt dat uit, want er komt geen einde aan de schaarste.

De voormalige Opec-chef, prof. Subroto, is in het land voor een conferentie en hij verklaarde zich voor de camera solidair met de protesterende vrachtwagenchauffeurs. "Overheid, doe iets aan het verlagen van de belastingen", zei hij met een grijns. Hij heeft uiteraard liever dat de opbrengst van de schaarste meer aan de Opec- landen toekomt en niemand sprak hem daarop tegen. Bij een van die blokkades zag ik een boze Mercedesrijder die zich solidair verklaarde met de blokkerende chauffeurs. Waarom neemt hij geen zuinig Volkswagentje, dan is hij meteen van zijn kostenprobleem af. Of beschouwde hij zijn Mercedes als een basisrecht waar de staat de accijns voor moet verlagen in plaats van bijvoorbeeld meer aan de zorg uit te geven? Als u vast hebt gezeten tussen Utrecht en Breda, dan is dat te danken aan Nova. Dit programma had twee chauffeurs in de cabine gevolgd terwijl ze de weg blokkeerden. Waren ze pas op dat besluit gekomen nadat Nova hen had gebeld of waren ze dat altijd al van plan geweest? Een derde automobilist - die ongetwijfeld de camera had gezien - ging er nog eens naast staan, zodat niemand meer over de vluchtstrook kon.

Nova vroeg aan de vrachtwagenchauffeur waarom hij de brandstofprijzen niet kon doorberekenen aan zijn opdrachtgever. Dat kon niet, want dan zou de opdrachtgever het niet meer doen, was het antwoord. Is de concurrent dan goedkoper en waarom, vroeg ik me af. Weinig regie uit Den Haag merkbaar. Kamerleden - J. Reitsma van de CDA ziet er ook echt uit als een boze rijder - eisten in paniek accijnsverlaging en Netelenbos gaf de oliemaatschappijen de schuld. De oliemaatschappijen, vertegenwoordigd door welgedane, rustige heren, verwezen weer terug. Wordt het geen tijd voor een nieuwe schaarstetoespraak door premier Kok naar het grote voorbeeld van Den Uyl?

Het wetenschapsprogramma van de Vara, De Ontdekking, schoot deze week in de roos met een uitzending over het einde van de verbrandingsmotor. Een toevalstreffer, want het programma was al lang geleden gemaakt. Ik zag kale bomen en sneeuw bij de reportage. Mercedesrijders opgelet: een brandstofcel voor waterstof heeft ruim de helft meer rendement dan de traditionele ontploffingsmotor. De eerste auto's rijden al. Met computer-animaties werd de werking van de cel uitgelegd. Van dat soort animatie zou het minder begrijpelijke Noorderlicht vaker gebruik moeten maken.

Door de uitleg van presentator Menno Bentveld heeft De Ontdekking meer afstand tot het onderwerp. Waarom worden beide wetenschapsprogramma's op de zelfde avond uitgezonden? Is dat de nieuwe profilering, alles op een kluitje? Noorderlicht herhaalde een begrijpelijke uitzending over het nut van " filosofie in de klas". Dat is een groot woord voor een klassikaal gesprek, waarbij kinderen zich nader leren te verklaren, heel nuttig maar met Kant heeft het weinig te maken. Deze rubriek is dus ook filosofie. Ik ben voor meer filosofie in de dieselcrisis.

( a d v e r t e n t i e s )