Telecombedrijven 'stuurden' veiling

Door STÉPHANE ALONSO en MICHEL KERRES
DEN HAAG, 30 AUG. De aanbieders van mobiele telefonie in Nederland, in het bijzonder KPN, hebben het ontwerp van de veiling van UMTS-frequenties deze zomer al vorig jaar op cruciale punten naar hun hand gezet.

Daarmee werd de Nederlandse markt onaantrekkelijker voor nieuwkomers en werd de kans op een hoge veilingopbrengst kleiner. Dit blijkt uit vertrouwelijke notulen van het Overlegorgaan Post en Telecommunicatie (OPT), waarin vertegenwoordigers van overheid en bedrijfsleven uit de telecomsector elkaar ontmoeten.

Uit de notulen blijkt dat KPN zijn stempel heeft gedrukt op het ontwerp. KPN nam in het overleg op twee onderdelen een minderheidsstandpunt in. Twee keer volgde het ministerie uiteindelijk de voormalige monopolist. Een KPN-woordvoerder onderstreept, desgevraagd, dat het bedrijf in open overleg om een mening is gevraagd en dat de overheid uiteindelijk de opzet van de veiling bepaalde.

De overheid veilde in juli vijf frequentie-kavels voor UMTS, de 'opvolger' van de GSM-standaard. Nederland incasseerde daarmee 5,9 miljard gulden. Veilingen in Groot-Brittannië en Duitsland leverden respectievelijk 80 en 111 miljard gulden op. Volgens veilingdeskundigen was de Nederlandse opbrengst hoger geweest als er maar vier vergunningen geveild zouden zijn of als er zes vergunningen geveild zouden zijn, waarbij er één gereseveerd werd voor een onderneming die nog niet op de Nederlandse markt voor mobiele telefonie actief was. De Tweede Kamer heeft intussen aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek.

"KPN heeft in het overleg aangegeven apert tegen het verstrekken van een 6e vergunning te zijn", aldus de OPT-notulen van 1 november 1999 (OPT 99/66). Andere deelnemers aan het overleg hadden op dat moment in principe geen bezwaar tegen een zesde vergunning. KPN stelde ook voor vijf 'ongelijke' vergunningen te veilen, aldus de notulen. Twee vergunningen moesten volgens de operator meer frequentieruimte omvatten dan de andere drie. Volgens de KPN-woordvoerder heeft de overheid voorgesteld ongelijke kavels te veilen. De notulen zijn door de deelnemers aan de vergadering goedgekeurd. Andere bedrijven, zoals Dutchtone, drongen aan op het veilen van vijf identieke vergunningen, omdat dit de transparantie van de veiling zou vergroten. De zesde vergunning kwam er niet en de overheid bracht ongelijke kavels naar de veiling.

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat, verantwoordelijk voor de veiling, wil niet op de stukken reageren voordat de kwestie vrijdag aanstaande in de ministerraad is besproken.

( a d v e r t e n t i e s )