F I L M V O O R A F :
Unstrung Heroes
ELLEN DE BRUIN
Wat bezielt de Belgen om tussen
21.30 en 23.00 uur een kinderfilm uit te zenden? Unstrung Heroes
bevat allerlei elementen die je in een klassiek jeugdboek of in een
Tina Topstrip, maar dan voor jongens, zou verwachten.
De hoofdpersoon is een Kees-de-jongen-achtige met een goed hart, te
weinig zelfvertrouwen, en een klein zusje dat nog bijna niks kan. Hun
vader (John Turturro) is een wereldvreemde uitvinder die de meest
bizarre creaties uit de schuur tovert, zoals een tent met
afstandsbediening die je over je bed kunt laten zakken. Veel
uitvindingen mislukken, maar vader kan wel erg goed snauwen als de
kinderen in de weg lopen.
Moeder (Andie MacDowell) is vóór alles lief en mooi. Ze
danst altijd terwijl ze de ochtendpannenkoeken bakt. Plotseling wordt ze
heel ziek. Een zware verkoudheid, zegt vader, maar geleidelijk aan wordt
duidelijk dat ze doodgaat. Er komt een nare huishoudster die alleen
oneetbare, poepbruine pannenkoeken kan bakken. De kinderen jagen haar
weg.
Zó verteld lijkt het verhaal nogal stereotiep. Maar dat wordt
doorbroken door vaders twee broers. Die zijn stapelgek. Ze komen op een
feest met op een stokje geprikte boomblaadjes als kado - wat is dat?
vraagt iemand, en dan zeggen ze: "a series of leaves with a stick
through it to hold them together". Ze sparen plastic ballen uit het
riool omdat je daarin kindergeluiden zou kunnen horen, zoals de zee in
een schelp. En ze wonen met zijn tweeën in een hotelkamer die zo
systematisch met kranten is volgestapeld, dat het er wel een doolhof
lijkt. Ook deze ooms zijn natuurlijk eendimensionale karakters, zo
weggelopen uit een sprookje. Maar dan uit een ander soort sprookje - uit
Caro & Jeunets Delicatessen, of uit een Alex van Warmerdam-film.
Hun totale absurdisme contrasteert zo sterk met het gezinnetje, dat het
verontrustend is. Ineens hoeft niets meer in elkaar te zitten zoals je
verwacht, niets is meer zeker. En dat is eng, in wat er uitzag als een
kinderfilm.
Sentimentaliteit en absurdisme zijn niet goed gemengd in Unstrung
Heroes; de film lijkt af en toe één grote stijlbreuk.
En de politiek correcte boodschap dat het beter is om gek te zijn dan om
bij de groep te horen, ligt er wel heel dik bovenop. Maar in elk geval
wordt langzaam duidelijk waarom deze film niet overdag wordt
uitgezonden. Zoveel ambivalentie kun je de tere kinderziel niet aandoen.
Unstrung Heroes (Diane Keaton, 1995, VS), Canvas, 21.20-22.55u.