Versatels angst bij de strafschop

Door MENNO TAMMINGA
U bent, stelt u zich maar voor, de eigenaar van een leuk hotelletje bovenop een duin. U wilt uitbreiden, liefst met een strandtent, maar de vijf vergunningen zijn nu in handen van de vijf tenten die beneden aan zee staan.

U heeft geluk: de gemeente gaat ook vijf stukken van de aanstormende zee veilen. Met een zeevergunning vindt u zonder twijfel een innovatieve doorbraak naar de (gezamenlijke) exploitatie van een strandtent. De veiling loopt een paar weken, maar dan krijgt u op een vrijdagmiddag een brief van een advocaat. Namens een van de strandtenten. Stop met die prijsopdrijving op de veiling, leest u, anders zal hij eens een boekje over u opendoen. Wat doet u?

1) U belt de politie en doet aangifte van bedreiging

2) U denkt: 1 april valt laat dit jaar en u knipt uw eigen adres van de brief en adresseert de post aan elk van de vier andere strandtenthouders.

3) U stuurt de brief terug en zet op de envelop: Verkeerd geadresseerd.

4) U klaagt bij de bovenmeester in het dorp dat de grote jongens u lopen te plagen.

Het goede antwoord is natuurlijk het tweede, maar Versatel, een exploitant van snelle glasvezelverbindingen en internetdiensten, koos optie vier en klaagde bij de veilingmeester voor de mobiele telefoonfrequenties over een dreigbrief van concurrent Telfort. De veilingbaas deed niets, de verkoop ging door. Versatel haakte rap af en de rel was daar.

Vervolgens bleven de gewraakte brief en Versatels schriftelijke reactie nog een week geheim, maar vorige week gaf het ministerie van Verkeer en Waterstaat kopieën aan het publieke domein prijs. Je vraagt je na lezing af: is dit nu een dreigbrief?

Telfort schermt met anonieme experts die becijferd hebben tot welke (niet gespecificeerde) prijs Versatel kan bieden. Komt zij daarboven, dan is dat wanbeleid. Aandeelhouders kunnen wel eens woest worden en de directie persoonlijk aansprakelijk stellen. En als Verstatel niet voor rede vatbaar is en toch doorgaat dan zal Telfort niet terugschrikken om voorlopige getuigenverhoren te starten.

Voor dat laatste hoeft niemand bang te zijn. Het kan pas na het einde van de veiling als de frequenties zijn vergeven. En dan geldt: hebben is hebben, krijgen is de kunst. Bovendien: bij zo'n verhoor van de rechter- commissaris ben je geen verdachte, je staat wel onder ede, maar je hoeft geen dossiers mee te nemen, notulen, agenda's of andere stukken te overleggen. Je moet slechts antwoorden op basis van je geheugen.

Persoonlijke aansprakelijkheid van directeuren is nog verder weg. Daarvoor moet wanbeleid wel worden vastgesteld, een uitspraak die de rechter niet snel doet. Of 'vergrijpen' als te veel bieden of prijsopdrijving van licenties voor een concurrent in die categorie vallen is onmogelijk te zeggen. Maar het zou verbazen.

Welk belang zou Versatel overigens hebben om zijn eigen financiële koopkracht moedwillig te overschrijden met een extra hoog bod, zo al is vast te stellen wat een te hoog bod is. Overigens: Versatel heeft tussen 3 miljard en 4 miljard gulden in kas. En wie weet had Versatel nog een partner achter de hand voor een superbod, mits dat dan ook een winnend bod zou zijn.

En is Versatel niet mans genoeg zijn eigen financiën te beheren? Twee van de grootste aandeelhouders zijn vertegenwoordigd in de raad van commissarissen, terwijl de directie, inclusief oprichter G. Mesch, aanzienlijke paketten aandelen en aandelenopties (kooprechten op aandelen) bezit. Geen mensen die (hun eigen) financiële vermogens willen verkwanselen.

Telfort snijdt geen hout en twee vragen dringen zich op: waarom reageert Versatel zo gepikeerd en waarom verstuurt Telfort zulke onbeduidende post?

Versatel hoopte een slaatje te slaan uit de brief. Was Telfort na de brief gediskwalificeerd, dan was de veiling ook afgelopen en was Versatel een frequentie rijker. De dreiging opspelen was een gok: veilingen zijn ook juridisch onontgonnen terrein. Dat de eerste de beste rimpeling direct tot sancties leidt is niet makkelijk voorstelbaar, zeker niet als de dreiging niet bestaat en de verlokkingen voor de overheid van doorgaan en miljarden verdienen onweerstaanbaar moeten zijn.

Telfort wist dat ook, maar schreef de brief toch. Waarom? Opnieuw een gok, maar nu de gok dat Versatel als de absolute junior tussen de vijf multinationale telefoonbedrijven de brief serieus zou nemen, stennis zou maken, maar geen gelijk zou krijgen. Dan zou Versatel nog maar één ding kunnen doen: zelf afhaken. Versatel kon niet én de brief serieus nemen als dreigbrief én doorgaan met de veiling. Vergelijk het met de pyschologische oorlogvoering bij een strafschop. Zoek de angst, de eenzaamheid en de kwetsbaarheid van de schutter die de penalty gaat nemen. Roep wat naar hem. Jut achter hem het publiek op om een striemend fluitconcert te geven. Gooi achteloos wat kluitjes als hij zijn aanloop neemt. Te weinig om uit het veld te worden gestuurd, genoeg om de tegenstander uit zijn concentratie te halen.

( a d v e r t e n t i e s )