NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

FRANK NOË
In het thrillergenre bestaat een regel: als je als schrijver geen uitweg meer weet, laat dan iemand met een getrokken revolver binnenstappen.

In Wyatt Earp (1994, Lawrence Kasdan) komt al in de eerste scène iemand met een revolver een bar binnen - alsof de makers direct al de weg kwijt waren. Meer dan drie uur lang wordt in Wyatt Earp feitelijk één scène herhaald: de shoot-out. Mannen gaan op een rijtje tegenover elkaar staan, jaspanden worden weggeschoven en schieten maar.

Geweld is onmisbaar in de western, net als paarden, mannenvriendschap en zonsondergangen aan de open horizon. In de literatuur heeft de Amerikaanse schrijver Cormac McCarthy de conventies van het genre veranderd. Paarden en zonsondergangen blijven, maar het geweld heeft bij hem een andere lading gekregen. Het geweld is niet langer lukraak geknal rondom een modderige kraal, maar heilig geweld - het onontkoombare uitingsmiddel van personages die geen vrije keuze hebben. Vergeleken met het zinloze, heidense geweld van Wyatt Earp heeft McCarthy's geweld iets puurs, en dat maakt dat zijn westerns uitsteken boven een fabel over beesten met hoeden en getrokken geweren.

Als jongen krijgt Wyatt Earp (Kevin Costner) van zijn vader te horen dat familie het belangrijkste is dat er bestaat en dat de eerste klap een daalder waard is, en in de rest van de film leeft hij naar die simpele richtlijnen. Costner is in het begin van de film op zijn charmantst als hij de vrouw van zijn dromen het hof maakt - met eyeliner rond zijn ogen doet hij zijn aanzoek. In anderhalve minuut laat Kasdan het paar vervolgens trouwen, een huis kopen, de vrouw zwanger worden, tyfus krijgen en sterven. In een film die soms evenveel tijd neemt voor het in beeld brengen van het inschenken van een glas whisky is dat niet zo evenwichtig.

Kasdan heeft zo'n haast omdat hij verder wil met de eindeloze herhaling van de shoot-out. Er is daarbij geen moreel conflict want de meeste tegenstanders zijn anoniem, karakterloos en inwisselbaar. Er is geen fysiek contact, geen vuil modderig aspect aan het geweld. Er is geen twijfel, geen angst, geen walging. Alles wat geweld boeiend kan maken, komt in Wyatt Earp dus niet aan de orde en het enige dat overblijft zijn beesten met hoeden en getrokken geweren.

Wyatt Earp (Lawrence Kasdan, VS, 1994), RTL5, 20.30-0.00u.

( a d v e r t e n t i e s )