T V V O O R A F :
Wetenschap ten oorlog
MENNO STEKETEE
De Amerikanen hebben een cru
klinkend raadsel: Waarom toch, likt een hond zijn edele delen? De
aflevering van de BBC-serie Science at War die de EO vanavond
uitzendt, illustreert het antwoord op het raadsel perfect. Het programma
volgt de complete ontwikkeling van de raket - dat wil zeggen: de
intercontinentale kernraket.
We volgen de eerste Duitse techneuten die met een regenpijpgrote doe-
het-zelf-vuurpijl op de hei in de weer zijn, Hitlers V-2 die op Londen
en Luik ploffen, tot aan de Russische en Amerikaanse city-killers
die in ondergrondse silo's of aan boord van onderzeeërs wachten op
het Einde der Tijden. Zoals eigen is aan dit soort BBC-documentaires,
worden zowel de belangrijkste Duitse als Amerikaanse en Russische
ontwerpers aan het woord gelaten.
De meeste van de raketwetenschappers zijn eerst en vooral geestdriftige
worteltrekkers, voortgedreven door een onwankelbaar techno-optimisme.
Politiek engagement is voor hen, wat voor ons nu juist rocket-
science is. De ontwikkeling van de intercontinentale raket geeft
reden genoeg voor hun optimisme. Alle barrières waar de
wetenschappers voor kwamen te staan, werden geslecht. En, voor wie
bedenkt hoe ver de intercontinentale kernraket afstaat van dat Duitse
hobby-projectiel dat met een natte sis en met een onvaste koers
hemelwaarts schiet, dat zijn er nogal wat.
Dat technisch optimisme geldt ook de mogelijkheid om een verdediging
tegen kernraketten te bouwen. De inmiddels hoogbejaarde Amerikaan Edward
Teller - steevast 'de Vader van de Waterstofbom' genoemd - pleitte
gedurende de jaren tachtig al hartstochtelijk voor de ontwikkeling van
Reagan's 'Star Wars' raketschild - en hij staat er nog steeds achter.
Hij uit onomwonden zijn overtuiging dat de VS überhaupt alles
moeten ontwikkelen wat de militaire wetenschap maar kan bedenken.
Offensief en defensief. Als wij het niet doen, aldus Teller, doet iemand
anders het misschien wel en raken de VS achterop. De geïnterviewde
Duitsers hadden een oorlog verloren en de Russen hebben nu even geen
geld meer om aan dure raketten uit te geven. Maar op elk ander front
zijn de wetenschappers volstrekt inwisselbaar met Teller. Hoe het
antwoord luidt op het vraagstuk van de likkende hond? Omdat-ie er bij
kan.
Science at war, afl. rakettechniek, TV2, 20.35-21.28u.