T V V O O R A F :
Flutfilm over fenomeen
BAS BLOKKER
Goeie genade, wat heeft de NPS
allemaal aangekocht? Vorige week een tamelijk suffe film over leven en
werken van de Italiaanse regisseur Sergio Leone, vanavond een totaal
overbodige hoera-documentaire over Clint Eastwood. "Toen maakte hij die
film en daar speelden die en die in, en daarna maakte hij die film en
daar speelden zus en zo in." En daartussendoor zeggen acteurs hoe
professioneel hij is, hoe kalm en onverstoorbaar. En dat hij al die tijd
gewoon is gebleven. "He's just a guy." Kom op zeg.
Clint Eastwood is een fenomeen. Hij is misschien geen Orson Welles of
Alfred Hitchcock. Maar hij is, zoals hij zelf bescheiden zegt, wel al
zes decaden iemand in Hollywood. Dat kunnen niet veel acteurs zeggen.
Laat staan dat ze zelf ook films regisseren. Acht films in de afgelopen
tien jaar - dat is erg veel. Alleen Woody Allen, tien op tien, overtreft
hem. En het zijn goede films ook - soms.
Er valt toch best iets meer te vertellen over de overgang van acteren
naar regisseren, dan alleen dat hij wel eens achter de camera ging staan
bij de tv-serie Rawhide die hem als acteur beroemd maakte?
Er valt toch ook iets te zeggen over de grote verschillen tussen de
films waarin hij speelde en die hij regisseerde. Hij was in de jaren
zeventig de keiharde politieman in de reeks Dirty Harry-films.
Hierin bereikte hij "nieuwe dieptepunten in het hersenloze geweld",
schreef een criticus in 1976. Dat is dan dezelfde man die vijftien jaar
later een subtiel meesterwerk zou maken over geweld, in de met prijzen
overladen western Unforgiven. Dezelfde man die in de documentaire
van vanavond zegt dat zijn film The outlaw Josey Wales "een
aardige anti-oorlogsboodschap uitdroeg, juist in die tijd" (ook uit
1976), was in de Reagan-jaren juist de gestaalde conservatief, die zijn
politieke ambities vorm gaf als burgemeester van Carmel.
Er valt toch ook wel iets te zeggen over de wonder lijke reeks van films
die hij regisseerde, en waarvan hij vanavond zegt dat hij ze zelf mag
uitzoeken? Waarom maakt hij dan een romantisch drama als The Bridges
of Madison County, vervolgens een doorsnee politiefilm als
Absolute Power en meteen daarna een pretentieus (en tamelijk
mislukt) sociaalpsychologisch portret als Midnight in the Garden of
good and evil? En dan weer een rechttoe rechtaan whodunnit als
True Crime? Het lijkt of hij als een hond bijt in elk bot dat hem
voorgehouden wordt - maar horen doen we het niet.
Mocht samensteller Robert J. Emery niks vrágen of zo? Hij moet
toch een paar uur tegenover Clint Eastwood gezeten hebben, zo te zien.
Ivo Niehe is er niks bij.
De Films van Clint Eastwood, Ned.3, 20.50-22.00u.