DE BELASTINGHERVORMING waarvoor de Duitse regering eind vorige week parlementaire goedkeuring heeft gekregen, is een politieke meesterzet en een economische doorbraak. Om te beginnen heeft bondskanselier Schröder laten zien dat de regeringscoalitie van SPD en Groenen het politieke landschap in Duitsland volledig beheerst.

Sinds het tumultueuze vertrek van 'rode' Oskar Lafontaine als minister van Financiën, begin vorig jaar, heeft de SPD zich met succes ontworsteld aan de greep van de traditionele sociaal-democraten. Lafontaines opvolger, Hans Eichel, mag dan als persoon een kleurloze figuur zijn, hij zorgt ervoor dat de overheidsfinanciën gesaneerd worden en dat lang uitgestelde hervormingen zonder knallende ruzies in eigen gelederen aanvaard worden. De Duitse regering heeft een zwenking gemaakt in de richting van het pragmatische sociaal-liberalisme van Schröders partijgenoten in Nederland en Groot-Brittannië, Kok en Blair. Intussen is de oppositie van CDU/CSU er niet in geslaagd het echec van de financiële schandalen rond oud-bondskanselier Kohl te boven te komen.

De verlaging van de Duitse belastingtarieven heeft een Europese strekking. Allereerst omdat dit een late erkenning is van een beleid waarmee onder president Reagan in de jaren tachtig in de Verenigde Staten werd gepionierd om met lagere belastingen de economie aan te zwengelen. De lastendruk voor het bedrijfsleven gaat in Duitsland drastisch omlaag. Dit zal het concurrentievermogen van de Duitse economie versterken en daarvan zal euroland, de elf en straks twaalf landen die het muntgebied van de euro vormen, profiteren. Verder gaan de tarieven van de inkomstenbelasting fors omlaag. Voor Nederland heeft dit tot gevolg dat ondanks de invoering van het belastingplan- Zalm/Vermeend opnieuw gekeken zal moeten worden naar de tarieven, die ook na 2001 tot de hoogste van de EU blijven behoren.

HET BELANGRIJKSTE effect van de belastinghervorming is dat een van de fundamenten van het Duitse Wirtschaftswunder herzien wordt. Na de oorlog kregen de Duitse banken als kapitaalverschaffers grote aandelen in het Duitse bedrijfsleven. Dit leidde tot een stelsel van kruiselings aandelenbezit van ondernemingen, met een machtige rol voor de banken. Onder de huidige fiscale wetgeving is het vrijwel ondoenlijk deze deelnemingen te verkopen en dit heeft de herstructurering van het Duitse bedrijfsleven jarenlang opgehouden. In het nieuwe stelsel vervalt de hoge belasting op de verkoop van deelnemingen. Hierdoor komt de weg vrij om het 'Rijnlandse model' op te schudden.

De Duitse ziekte, zoals bondskanselier Schröder het vorige week noemde, is hiermee niet genezen verklaard. Op tal van terreinen - van arbeidsmarkt tot gezondheidszorg en pensioenstelsel - staan Duitsland nog ingrijpende hervormingen te wachten. De volgende taak van Schröder zal zijn daarvoor de steun te verwerven van zijn eigen achterban en van de christen-democraten. Met de wijze waarop de nieuwe Macher het belastingpakket door de Bondsraad heeft geloodst, heeft hij aangetoond, zonodig, uitstekend in staat te zijn een meerderheid af te dwingen.

Zie ook:

Steun in de rug voor Schröder (15 mei 2000)
Duitse twijfels (12 mei 2000)
Op weg naar Bonn (2 maart 1998)

( a d v e r t e n t i e s )