W E B W E R E L D :
Internet vervangt krant niet
MARIE-JOSÉ KLAVER
Wat zoeken surfers op
nieuwssites? Waarom lezen ze het ene artikel wel en het andere niet? De
universiteit van Stanford in Palo Alto doet al vier jaar onderzoek naar
de manier waarop mensen nieuws op internet consumeren.
Uit het eerste onderzoek, dat in 1997 begon, bleek dat de gemiddelde weblezer een half
uur achter elkaar op verschillende sites leest en bladert.
'Gepersonaliseerd' nieuws, nieuws toegesneden op de voorkeuren van de
gebruiker, vonden de deelnemers maar niets; ze waren bang belangrijk
nieuws te missen. Een belangrijke uitkomst van het onderzoek was dat
nieuws op het web de consumptie van andere media niet vervangt. De
deelnemers lazen ook nog steeds de krant, luisterden naar de radio en
keken televisie.
Bij het tweede onderzoek, waarvan de resultaten onlangs zijn
gepubliceerd, gingen de wetenschappers van het Poynter Institute van
Stanford zeer grondig te werk. De 67 deelnemers in Chicago en St.
Petersburg (Florida) kregen een speciale bril op die aan de PC
gekoppeld was zodat hun oogbewegingen werden geregistreerd. De speciaal
door Stanford ontwikkelde software nam elke fixatie en doorklik op.
De uitkomsten van het onderzoek zijn een geruststelling voor
traditionele media als CNN, The New York Times en NRC
Handelsblad. Online lezers lezen niet zo oppervlakkig als vaak
wordt gedacht. In sessies die gemiddeld 34 minuten duren roepen ze 6
verschillende sites op. Korte berichtjes worden drie keer zo vaak
gelezen als langere artikelen. Daar staat tegenover dat van de eenmaal
opgevraagde artikelen 75 procent wordt gelezen (lezers van papieren
kranten in de Verenigde Staten lezen maar 30 procent van de artikelen
uit waar ze aan begonnen zijn). Een substantieel deel van de lezers
neemt ook de moeite om opiniestukken (columns en commentaren) te lezen.
Tekst is heel belangrijk. Gelikte animaties, aantrekkelijke graphics en
foto's, waar online redacties steeds meer tijd en geld aan besteden,
lokken geen lezers. 92 procent van de bezoekers van nieuwssites kijkt
eerst naar tekst. Aan de hand van een kop of de eerste zinnen van een
bericht besluiten ze of ze verder lezen of wegklikken.
Banners daarentegen trekken wel de aandacht. 45 procent van de
banners werden langer dan een seconde bekeken, lang genoeg om de
advertentie waar te nemen. Goed nieuws voor de traditionele media is ook
dat surfers een lichte voorkeur hebben voor sites die zijn afgeleid van
een krant, een televisiestation of een ander bestaand medium. 54
procent van de 211 nieuwssites die de deelnemers bezochten waren te
rekenen tot de mainstream media. Tijdens de surfsessies keerde
75 procent van de deelnemers terug naar een traditionele nieuwssite. Er
wordt ook meer tijd doorgebracht op sites van traditionele media. 40
procent van de deelnemers begonnen hun dagelijkse rondje nieuwssites
met een bezoek aan de webpagina van hun lokale krant of omroep.
Een andere interessante uitkomst van het onderzoek is dat media ten
onrechte bang zijn dat bezoekers niet meer terugkomen als ze eenmaal
doorgeklikt hebben naar een externe site. Een groot deel van de
bezoekers die een hyperlink volgen, keren terug naar de site die ze
doorverwijst.
www.poynter.org/eyetrack2000