Een derde van alle Amerikanen gebruikt internet, en de snelst groeiende groep gebruikers zijn vrouwen boven de 55 jaar. Het medium wordt steeds goedkoper. Op de bibliotheek is de toegang gratis. Een robot in San FranCisco helpt het web te archiveren.

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG

SAN FRANCISCO, 8 JULI. Als het internet uit pagina's bestaat is elke website een boek. Alle websites bij elkaar vormen een bibliotheek van aanzienlijke omvang. In een bakstenen gebouw op Presidio, een voormalige militaire basis in het centrum van San Francisco, werken een paar mensen met grote ambities. Ze leggen een archief van het internet aan met daarin alle pagina's en varianten.

"We proberen zoveel mogelijk informatie van internet op te slaan als maar mogelijk is", zegt Marlita Kahn, algemeen directeur van Internet Archive (www. archive.org). "Elke zes maanden maakt een robot een momentopname van het internet. Dat neemt op zichzelf twee maanden in beslag." Alles wordt opgeslagen en intussen denken Kahn en haar medewerkers na over hoe dit archief, dat nu al 14 terabyte (1 terabyte = 1.000 gigabyte = 1.000.000 megabyte) omvat, kan worden gebruikt. Het internet breidt zich uit met een snelheid van 1,5 tot 2 terabyte per maand.

Internet Archive is een particuliere, niet op winst gerichte onderneming. Het project is opgezet door Brewster Kahle, die rijk werd toen hij zijn bedrijf Alexa voor 200 miljoen dollar aan Amazon.com verkocht. Hij gebruikte zijn verdiende geld deels om het archief op te zetten. Volgens Kahn is er geen enkel ander project ter wereld dat ernaar streeft het gehele internet in kaart te brengen, al zijn er landen, zoals Zweden, waar alles in de eigen taal wordt opgeslagen. Hoewel Internet Archive samenwerkt met het Library of Congress is er geen overheidsfinanciering of andere bemoeienis. Dat is typerend voor internet in de VS. De overheid probeert zich in alle opzichten zoveel mogelijk afzijdig te houden en laat het medium uitdijen. Indien nodig wordt er voorzichtig aan wetgeving gewerkt maar ook dan gebeurt er vaak uiteindelijk niets.

Een belangrijke kwestie enkele jaren geleden was het blokkeren van websites die niet geschikt waren voor kinderen. Recentere kwesties zijn een blijvende stop op belasting van via internet verhandelde goederen en twijfel aan het bewaren van privacy. Ook was de veiligheid van het internet enkele maanden geleden actueel toen een of meer hackers een aantal grote websites in de problemen brachten. President Clinton belegde een conferentie op het Witte Huis, maar alle aanwezige topmannen verzekerden de president dat nieuwe wetgeving niet nodig was.

Veel Amerikaanse huishoudens hebben een pc, een internetaansluiting en voor wie dat niet heeft zijn er openbare bibliotheken met meestal zeer goede voorzieningen. Toch is het medium nog niet zo ver doorgedrongen dat iedereen toegang heeft tot internet. Precies een derde van alle Amerikanen gebruikt internet, maar van de huishoudens met een jaarinkomen van 15.000 dollar of minder is dat slechts 21 procent, terwijl in de groep die meer dan 75.000 dollar per jaar verdient 78 procent internet heeft.

Er zijn dus duidelijk 'haves' and 'have-nots', hoewel dat voor een klein deel ook weer een eigen keuze is. Velen die nooit internet hebben gehad missen het niet en zullen dat zo houden. Topman Bernie Ebbers (58) van Worldcom, een telecomgigant met een enorm glasvezelnetwerk, heeft pas sinds kort een pc op zijn bureau en maakt nauwelijks gebruik van e- mail.

De gemiddelde Amerikaanse internetgebruiker is in de veertig. Het stereotype beeld van de mannelijke tiener of twintiger achter zijn pc is al verleden tijd. Veelzeggend is dat de snelst groeiende groep gebruikers vrouwen van boven de 55 is. Dat aantal - hoewel niet spectaculair - verdubbelde zich in het afgelopen jaar van 1,6 naar 3,2 miljoen. Internet is een nieuw medium dat overal te vinden is en steeds goedkoper wordt. De plaatselijke openbare bibliotheek, onderdeel van een regionaal netwerk, biedt haar leden gratis toegang vanaf huis tot alle databanken waar het bibliotheeksysteem op geabonneerd is. Zoals bekend is een bibliotheekkaart in de VS voor iedereen kosteloos.

Amerikanen beschouwen het internet als iets van hun. De achtervoegsels .com, . org en .gov leiden de bezoeker bijna altijd naar Amerikaanse websites. Veel Amerikanen hebben geen idee dat er ook nog zoiets is als .uk, .de, laat staan . nl. Er zijn ruim 134 miljoen gebruikers van het world wide web in de VS en dat is meer dan de volgende vijftien landen op de ranglijst tezamen. Vandaar dat juist Amerikanen zich geroepen voelen om dat grote en vluchtige wereldwijde net vast te leggen.

"Het doel van de bibliotheek van Alexandrië was destijds om een exemplaar of een afschrift te hebben van elk geschreven, getekend of gebeiteld document in de wereld", zegt Kahn van Internet Archive. "Zoiets proberen wij ook, maar dan met internet."

Dit is het derde deel van een serie over het gebruik van internet. De vorige delen verschenen op 1 en 4 juli.

( a d v e r t e n t i e s )