NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

MARTIJN MEIJER
Lev Nikolajevitsj Tolstojs klassieke roman Anna Karenina (1878) is eenentwintig keer verfilmd, voor het eerst in 1911 en voor het laatst in 1997 door regisseur Bernard Rose. Het boek, dat het verhaal vertelt van drie families, is door zijn uitvoerigheid moeilijk tot twee uur film in te dikken. Rose heeft het geprobeerd, en nam het daarbij met Tolstojs tekst niet zo nauw. Zijn fraai aangeklede bewerking van Anna Karenina is echter nog eerbiedig vergeleken met zijn laatste film Ivansxtc, waarin hij De Dood van Ivan Iljitsj van Tolstoj in het hedendaagse Hollywood situeert.

De Russische officier Vronski ontmoet Anna Karenina (gespeeld door Sophie Marceau) voor het eerst als ze uit de trein stapt in Moskou. Met één blik is hun liefde bezegeld. Even later valt er een man onder de trein en sterft; het is duidelijk dat het niet goed zal aflopen met Anna. Ze is getrouwd, in een tijd dat het huwelijk een onverbrekelijke band is, in een maatschappij die de grote hartstocht verwerpt als een schending van de etiquette. De landedelman Levin mag, na veel moeilijkheden, de gelukkige liefde beleven als hij trouwt met prinses Kitty. Levin is een tobber, hevig op zoek naar de zin van het leven. Hij is het alter ego van Tolstoj, die tijdens en na het werk aan Anna Karenina zijn grote bekering doormaakte, tot een eenvoudig en moralistisch christendom. Helaas komt Levins geestelijke strijd in de film niet tot zijn recht; na wat gezemel verklaart hij op het eind het bidden herontdekt te hebben, en slaat een map met manuscripten open. Levin is Tolstoj, lijkt regisseur Rose te willen zeggen, en daarmee gaat hij net een stap te ver.

Rose gaat ook te ver in zijn pogingen om het verhaal op de cruciale momenten door eigen toevoegingen extra dramatisch te maken. Anna Karenina, verdrietig omdat ze haar zoontje niet mag zien, raakt aan de opium. Vronski, wanhopig omdat hij Anna kwijt denkt te zijn, speelt een spelletje Russische roulette met zichzelf, zonder gevolgen; in het boek schiet hij zichzelf gewoon in de borst. De regisseur denkt het beter te weten en schuwt het anachronisme niet: volgens historici is het zeer onwaarschijnlijk dat Russische officieren in de negentiende eeuw al Russische roulette speelden.

Anna Karenina (Bernard Rose, Frankrijk, 1997), Canvas, 21.25-23.35u.

( a d v e r t e n t i e s )