F I L M V O O R A F :
Chucky leeft
GERWIN TAMSMA
De kleine Andy in Child's
Play (1988) krijgt van zijn moeder na enig gezeur een 'Good Guy'-
speelgoedpop voor zijn verjaardag.
Hij merkt dat Chucky, zoals het zestig centimeter grote ding heet, leeft. Aanvankelijk wil niemand Andy
geloven. Standaardtruc in horrorscenario's: rationele volwassenen
opvoeren die, net als wij onwillige kijkers, de fantastische feiten niet
onder ogen willen zien. Die rationalisten worden bloederig gestraft,
waardoor de kijker zich enigszins ongemakkelijk over zijn ongeloof moet
gaan voelen. Chucky, gemaakt door de beroemde special effects-ontwerper
Kevin Yagher, blijkt bezeten door de geest van een in voodoo onderlegde
seriemoordenaar. Het is bespottelijke fantasie natuurlijk, maar
regisseur Tom Holland brengt het verhaal even pesterig als energiek, en
vooral ook effectief. Lange tijd blijft het bij de dreiging van
terreur, om uit te monden in een werkelijk onaangename climax.
Vijf jaar later, in 1993, toen er al twee vervolgfilms gemaakt waren
(een pop is tenslotte lastig dood te krijgen), bevond Child's
Play zich plotseling in het centrum van een brede maatschappelijke
discussie naar aanleiding van de moord op de Britse kleuter James
Bulger. De daders, twee tienjarige jongetjes, kwamen uit door
echtscheiding, armoede en huiselijk geweld verwoeste gezinnen en
beweerden beïnvloed te zijn door het kijken naar horrorfilms - en
met name Child's Play. Omdat ze geen onderscheid wisten te maken
tussen de werkelijkheid en de fictie, zo heette het, brachten ze hun
gestoorde fantasieën ten uitvoer. "We must condemn a little more
and understand a little less", sprak premier John Major mee met de
radeloze volkswoede. De Britse regering gaf - om er toch maar iets van
te begrijpen - opdracht om onderzoek te doen naar het effect van
geweldfilms op kinderen. De weinig verrassende conclusie luidde dat
kinderen met een delinquent verleden een duidelijke voorkeur hebben
voor geweldfilms, en een voorbeeld nemen aan de gewelddadige
filmpersonages. Voor kinderen die nog nooit gewelddadig gedrag hebben
laten zien, bleek er geen nadelig effect. Kortom, kinderen die willen
kijken, zouden niet mogen; degenen die het liever niet zien, mogen
rustig kijken. Vooral bezorgde ouders moeten het een keer gezien hebben.
Het is misschien eng, maar het kan geen kwaad - als ze maar een beetje
op hun kinderen passen.
Child's Play (Tom Holland, VS, 1988), zaterdag, Net 5, 22.00-
23.40u.