Vernieuwing Vivendi

Het Franse Vivendi heeft vanochtend bekend gemaakt dat het 75 miljard gulden overheeft voor het Canadese Seagram, actief in film, muziek en drank. Het voormalige water- en afvalbedrijf wordt nu 'nieuwe economie'.

Door onze correspondent PIETER KOTTMAN

PARIJS, 20 JUNI. Alsof ook juist water niet de toekomst heeft, veranderde de Compagnie Générale des Eaux nog geen twee jaar geleden haar naam in Vivendi. Die naam straalde volgens de in 1996 aangetreden directeur Jean-Marie Messier vitaliteit uit en de beweeglijkheid die de markt van de toekomst vereist.

De oude dame, geboren in 1853, maakte zich op voor nieuwe tijden. Is een naamwisseling nog af te doen als louter cosmetisch, de overname van de Canadese groep Seagram - in film, muziek en sterke drank - voor een bedrag van 75 miljard gulden is dat allerminst. Met een beetje gevoel voor symboliek kan men het nieuwe métier van het nu wederom herdoopte bedrijf Vivendi Universal even vloei- en ongrijpbaar als het oude noemen.

De cijfers zijn niettemin concreet genoeg. Met een beurswaarde van meer dan 200 miljard gulden gaat Vivendi Universal een geduchte rivaal worden van 's werelds mediaconcern nummer éen, de in december 1999 ontstane Amerikaanse combinatie AOL-Time Warner. "Dit is een gedurfd project", zei Messier vanochtend. "Maar we krijgen nu een mediaconcern dat zich in omvang kan meten met de grote Amerikaanse concurrenten."

Niet zozeer Messier is de bedenker van de nieuwe richting als wel Pierre Lescure, de directeur van het betaalkanaal Canal+, waarvan - conform een Franse wet die een groter aandeel in een televisiekanaal verbiedt - 49 procent in handen is van het oude Vivendi. Sinds twee jaar droomde de baas van Canal+ al van een entrée in Hollywood en blikte hij met een begerig oog naar de slecht presterende Universal Studio's en Universal Music (voorheen Polygram) van Seagram. Probleempje bij de al negen maanden durende onderhandelingen was, dat de Canadese familie Bronfman al sinds de jaren dertig eigenaar is van Seagram en dat telg Edgar Bronfman junior een volwaardige positie voor zichzelf opeiste.

Dat probleem is met een som van 77,3 dollar per aandeel als smeerolie opgelost. Edgar wordt vice-president, onder Messier, en zal speciaal belast zijn met de muziek- en internetactiviteiten. Vijf van de twintig leden tellende Raad van Bestuur komen bovendien bij Seagram vandaan, en drie van hen zijn leden van de Bronfman-familie.

Een kleine aderlating misschien, maar aankoop van Universal was in de ogen van Vivendi noodzakelijk voor "een leidende mondiale sleutelpositie op internet". Zestig miljoen potentiële klanten gaan via de internetpoort Vizzavi, die Vivendi heeft opgezet samen met het Britse Vodafone, die sleutelpositie naar verwachting versterken. Om aan de Franse wet te blijven voldoen, zal overigens de uitzend- activiteit in Frankrijk van Canal+ worden ondergebracht bij een aparte groep, terwijl de Franse abonnees net als alle andere activiteiten onder Vivendi Universal zullen vallen.

De divisie sterke drank van (onder meer Absolut Vodka, Chivas Regal whisky en de verkoop van Grolsch bier in de Verenigde Staten) met een omzet van 11 miljard gulden per jaar wordt afgestoten; de pretparken in het bezit van Seagram (in Los Angeles, Barcelona en Orlando, met een omzet van twee miljard gulden per jaar) blijft waarschijnlijk behouden. Bovendien gaat Vivendi zijn twee grootste divisies - gemeten in omzet - afsplitsen en volgende maand naar de beurs in Parijs brengen. Voor de activiteiten in bouw en vastgoed, voor de activiteiten water, energie en afval, is geen plaats meer in het nieuwe mediaconcern.

Keerzijde van de transactie voor Canal+, is dat het kanaal zijn autonomie verliest en volledig onder de als dirigistisch bekend staande Messier zal komen te vallen. Maar de uitdaging weegt zwaarder. Het huidige Universal leed alleen dit jaar al een verlies van 450 miljoen gulden. Dat tij keren is een concessie waard, temeer daar er meer op het spel staat dan geld alleen. Voor Europeanen - in Hollywood toch al beschouwd als losers - maar zeker voor Fransen, die nu in het hol van de leeuw de kans krijgen een dam op te werpen tegen de in hun ogen cinematografische verloedering van overzee. Ze gaan het probleem van de zo gevreesde teloorgang van de eigen cultuur nu bij de wortel aanpakken. Zelfs giga-deals kennen psychologische kanten.

( a d v e r t e n t i e s )