De douane heeft moeite om de via internet bestelde boeken en cd's te controleren. Daardoor ontstaat bij consumenten de indruk dat er geen belasting over hoeft te worden betaald. "Het is een kwestie van geluk".

Door STÉPHANE ALONSO

ROTTERDAM, 17 JUNI. Bij het douanekantoor Pakketpost in Amsterdam worden ze er melig van. Dat hardnekkige misverstand dat er over boeken en cd's die via internet zijn besteld geen belasting hoeft te worden betaald.

Want alleen over niet-fysieke diensten (zoals muziek die van internet wordt opgehaald) hoeft geen belasting te worden betaald. Nog niet. De Europese Unie wil ook op dit soort zaken BTW gaan heffen. Europees commissaris Bolkestein (mededinging) heeft hierover onlangs een voorstel ingediend.

Wie fysieke spullen bestelt via internet, maar ook schriftelijk of telefonisch, moet betalen. Over goederen die van buiten de Europese Unie moeten komen, moet soms douanerechten, maar altijd omzetbelasting (BTW) worden betaald. Voor cd's geldt een omzetbelasting van 17,5 procent. Voor boeken is dat 6 procent, zo meldt de website van de Belastingdienst Douane. Per zending geldt een vrijstelling tot 48 gulden (22 euro). Eén cd (gemiddeld zo'n 40 gulden) kan dus in ieder geval belastingvrij worden besteld. Maar meestal wordt er niet moeilijk gedaan als het verschuldigde BTW-bedrag kleiner dan 15 gulden is.

In dat laatste geval draagt de PTT wél BTW af aan de belastingdienst, maar vordert het postbedrijf het bedrag niet bij de consument. Voor de PTT is dat goedkoper dan het vorderen van kleine BTW-bedragen voor elk pakketje. In de praktijk betekent het dat er door consumenten voor ongeveer 85 gulden belastingvrij aan cd's kan worden besteld. Commerciële koeriersdiensten brengen kleine BTW-bedragen overigens wel vaak in rekening.

Dat bij veel consumenten de indruk bestaat dat er geen belasting hoeft te worden betaald over via internet bestelde spullen komt doordat er nogal eens pakketjes door de handen van de douane heenglippen. Cijfers zijn er niet, maar "het is net een loterij", zegt een medewerker van de Belastingdienst Douane. Het is "een kwestie van geluk" of je als consument wel of niet wordt aangeslagen. En zo kan het gebeuren dat je tien keer geen belasting hoeft te betalen over een stapel cd's en de elfde keer opeens wel.

In het douanekantoor wordt een steekproefgewijze controle gedaan. Die gaat natuurlijk veel verder dan cd's of boeken. Er wordt ook gecontroleerd op drugs (met speurhonden) of illegale medicijnen. Wat betreft de cd's en andere goederen geldt dat op de pakketen moet staan wat de totale waarde is van de inhoud. Internetwinkels zijn verplicht om een plakvel aan de buitenkant van hun pakketten te bevestigen. Het probleem is, zegt een medewerker van het douanekantoor, dat de daadwerkelijke waarde van de inhoud niet altijd eerlijk buitenop wordt vermeld.

Het succes van internet lijkt de douane te hebben overvallen. "We halen er heel wat [pakketten] uit", zegt de medewerker. Maar het kan beter: " Binnenkort krijgen we een internetaansluiting. Dan kunnen we de herkomst van de cd's nagaan, prijzen opvragen en controleren of de opgegeven waarde klopt. "

De groeiende goederenstroom als gevolg van de handel via internet heeft er voor gezorgd dat er "stevig" wordt nagedacht over uitbreiding van het douanekantoor Pakketpost, aldus een woordvoerder van de belastingdienst. "Om toch die controle zo effectief mogelijk te houden." Helemaal goed komt het echter nooit. "Dan moeten we een hek om Nederland zetten en zelfs dan kan iemand er nog steeds een pakketje overheen gooien." De belastingdienst heeft overigens niet het gevoel dat het veel geld misloopt. "Een volle container die via de haven binnenkomt blijft voor ons interessanter dan een paar cd's."

( a d v e r t e n t i e s )