Het Amerikaanse Oracle, dat software maakt voor gegevensbestanden, noemt zichzelf de ruggengraat van de vijftig grootste Amerikaanse bedrijven. Het wil over vijf jaar groter zijn dan rivaal Microsoft.

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG

REDWOOD CITY, 15 JUNI. Kan Larry winnen van Bill? Dat was eerder dit jaar de vraag op de omslag van Business Week. Een bevestigend antwoord leek heel ver weg. Sinds de koersexplosie van Oracle in het afgelopen jaar en de recente duikeling van Microsoft werd Larry Ellison de rijkste Amerikaan en ging Bill Gates naar een tweede positie.

De race tussen het tweetal is ook voor de kijkers thuis bij te houden. Gates bezit 787.055.600 aandelen Microsoft en Ellison bezit 688.078.552 aandelen Oracle. De koers van Microsoft schommelt recentelijk tussen de 65 en 70 dollar en die van Oracle omstreeks 80, dus dan is Ellison de rijkste van de twee met op papier ruim 55 miljard dollar (55.046.284.160) tegenover iets meer dan 51 miljard (51.158.614.000) voor Gates.

Oracle en Microsoft kwamen elkaar nauwelijks tegen op de markt voor software. Microsoft maakt besturingssystemen en toepassingen daarvoor, Oracle produceert databank- en enterprisesoftware voor grote bedrijven. Het adverteert op de Amerikaanse televisie met de uitspraak dat Oracle de ruggengraat vorm van 96 procent van de vijftig grootste bedrijven. Oracle is echter minder bekend, minder bemind onder beleggers en minder groot dan Microsoft.

Ellison (56) speelt al jaren de tweede viool, dus zijn recente 'promotie' moet hem goed doen. Anderzijds is er geen groter contrast denkbaar dan tussen Ellison en Gates, dus de twee worden al jaren met twee maten gemeten. Over Gates doen anekdotes de ronde dat hij een techneut is, zuinig op het gierige af, terwijl van Ellison wordt gezegd dat hij een playboy en verkwister is. Een lijstje afdrukken met hoeveel vliegtuigen, welke auto's en andere luxe-artikelen Ellison bezit, is riskant, want het is al snel niet accuraat meer. Van de sterke verhalen die over Ellison de ronde doen, is de helft niet waar, maar de vraag is welke helft. Ellison zelf werkt graag mee aan mythevorming rond zijn persoon.

"Iemand zei tegen Larry: je bent de rijkste man in Amerika!", vertelt Mark Jarvis, vice-president marketing in een van de kantoorsilo's van Oracle bij San Francisco. "Larry reageerde met te zeggen: 'Ik ben gek op auto's, ik ben ook gek op boten en vliegtuigen, maar geloof me, Oracle neemt nog altijd de eerste plaats in.' Larry is 24 uur per dag beschikbaar voor dit bedrijf." De anekdotes maken Ellison tot een kleurrijke figuur, maar uiteindelijk telt voor analisten alleen het kwartaalresultaat en voor de aandeelhouders evenzo. Wat dat betreft hebben ze in het afgelopen jaar niets te klagen gehad. Als Oracle volgende week dinsdag zijn resultaten over het vierde kwartaal van zijn boekjaar 2000 bekendmaakt, komt het waarschijnlijk over het gehele jaar met een record nettowinst voor de dag van omstreeks 1,7 miljard dollar, een stijging met 80 procent in vergelijking met een jaar eerder. Sinds juni vorig jaar is de koers van het aandeel meer dan verzesvoudigd.

Het succes van Oracle komt van het reorganisatieplan dat vorig jaar april werd aangekondigd. Ellison deelde toen mee dat Oracle zijn gehele productie en verkoop on line zou gaan doen en daarmee 1 miljard dollar zou gaan besparen. Ellison kan met veel bluf aankondigingen doen, dus analisten wachten liever tot ze daden zien. Maar de besparingen werden in negen maanden verwezenlijkt en Oracle centraliseerde tegelijkertijd de gehele bedrijfsvoering. "Het hele bedrijf werd voorheen geleid via een verdeling per land", aldus Jarvis. "We hadden dus 72 systemen in even zovele landen, 72 personeelsafdelingen en ga maar door. Dat is allemaal veranderd." Het on-linemodel dat Oracle nu gebruikt laat de klant meer werk doen, maar leidt ook tot betere dienstverlening. Een andere grootheid uit de Amerikaanse technologiesector, netwerkbouwer Cisco, gebruikt het Oracle-model, geïmplementeerd door Oracle, al jaren met veel succes. "Cisco was ons paradepaardje", aldus Jarvis. "Wij gebruikten dat model zelf verkeerd met de landenindeling."

Oracle beschouwt zichzelf tegenwoordig als een bedrijf dat alle bedrijfsbehoeftes aan software kan bedienen. Het introduceert deze zomer een bedrijfspakket dat zelfs de producten van Microsoft overbodig moet maken. De concurrentie noemt het bluf en denkt dat Oracle te hoog grijpt. Oracle zelf erkent nog wel dat het concurrenten heeft: Microsoft, IBM, SAP en Siebel. In reactie op het noemen van de concurrenten Informix en Sybase haalt Jarvis de schouders op. Bij PeopleSoft schudt hij 'nee'. Baan? "Baan Voyage", roept hij met een Frans-Amerikaans accent.

Bij Oracle beweren ze dat Microsoft ook al afgeschreven kan worden. "Het besturingssysteem is irrelevant aan het worden", aldus Jarvis. "Wat alleen nog telt is de browser. Dat was de grootste verdienste van Netscape: sindsdien is het gebruikersscherm losgemaakt van het besturingssysteem." Daar gaat de rechtszaak tegen Microsoft ook over. De browser, het systeem waarmee je door internet kan bladeren, kan je volgens Jarvis niet op natuurlijke wijze integreren met het besturingssysteem, want het blijven twee verschillende beestjes.

Het blijft een feit dat Microsoft nog wel degelijk dominant is met zijn programma's binnen Windows. Jarvis denkt dat al zeer spoedig Windows niet meer dominant zal zijn als basis voor toegangsprogramma's tot internet. " Internettoegang via de mobiele telefoon groeit heel hard, evenals via de handpalmcomputers en andere apparaten", zegt hij. "Het grote probleem van Microsoft is dat het niet meer innoverend genoeg is."

Oracle, dat een jaaromzet heeft van 9 miljard dollar en 45.000 werknemers telt, beweert dat het nog als een klein bedrijf werkt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld concurrenten als Sun Microsystems en Hewlett-Packard. Over vijf jaar wil Oracle het grootste softwarebedrijf ter wereld zijn. Als Microsoft echt wordt opgesplitst, kan het sneller.

Dit is het derde deel van een serie over Amerikaanse technologiebedrijven. Eerdere delen stonden vrijdag 2 en zaterdag 3 juni in de krant.

( a d v e r t e n t i e s )