B E E L D :
De baas op straat
Maarten Huygen
Als tegenhanger van de groeiende
Oranjeleut op de andere netten had TV1 gisteren een gitzwarte avond
samengesteld. Buiten speelde de avondzon door de maagdelijke oranje
versieringen, binnen zag ik het verbeten gezicht van Karel van de Graaf
dat aankondigde dat 400 Britse hooligans zomaar hierheen kunnen om ons
land een beetje te gaan verbouwen.
In hun eigen land mogen ze niet eens het stadion binnen maar de Britse regering kan niet voorkomen dat ze
zich in Nederland vermaken. Drie mannen zijn al teruggestuurd! De Britse
staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Bassam was verbaasd dat
Eindhoven zomaar alcohol toelaat op wedstrijddagen. Daar schijnen die
Britten wild van te worden. "Ik ben voorzichtiger", sprak Bassam
diplomatiek. "Misschien zou een alcoholverbod verstandiger zijn."
Ik controleerde nog eens het nachtslot op de voordeur maar helaas, de
ruiten zijn van gewoon glas. Gelukkig patrouilleert de politie, dacht
ik, maar de dramaserie De Aanklacht genas mij snel van dit valse
gevoel van veiligheid. Bij dit soort internationale evenementen kan de
politie op tilt slaan. Deze aflevering van de op de werkelijkheid
geïnspireerde serie handelde over de Eurotop waar een fotografe ruw
werd opgepakt en beschuldigd van opruiïng. Ze had haar
toegangspasje geleend van een vriendin. Van een ME'er kreeg ze een
kniestootje, terwijl ze geboeid was aan een paal van de arrestantenbus.
Tot zover was het allemaal angstwekkend realistisch. Er zijn inderdaad
onschuldige mensen ruw opgepakt bij de Eurotop.
De burgemeester was op een machteloze manier bezorgd om de honderden
arrestanten maar de hoofdcommissaris riep dat ons land voor het oog van
de wereld afging als het uit de hand liep. Tot zover alles reëel en
daarom schokkend. Maar toen kwam het fictieve gedeelte: de politie had
eigen mensen ingezet om die rellen te veroorzaken, zodat ze daarna al
die demonstranten kon inrekenen. De aardige gevangenisvriendin van de
fotojournaliste bleek ook informante te zijn en later, eenmaal vrij
gekomen, roofde zij alle bewijsmateriaal van de fotojournaliste. Vandaar
dat wij nog niet van deze wandaden van de politie wisten. Nu ging ik
anders kijken.
Deze aflevering van De Aanklacht handelde dus niet over een echt
dossier van de ombudsman. Die dossiers zijn er wel en onschuldig
opgepakte mensen kregen schadevergoeding. De Aanklacht, tot nu
toe heel wisselend, hangt tussen feit en fictie in maar het lijkt me
beter om de pretentie van feitelijkheid maar helemaal te verlaten. Als
fictie vond ik het een aangrijpende televisiefilm met suspense en
spannende, goed geacteerde scènes, dreigende beelden in het
donker en een sterk, afgerond scenario van Thomas Ross. De politie is
niet mijn vriend, wist ik nu, dus waar moest ik heen? Zeker na Rondom
Tien waar ik zag wie echt de baas is op straat, de mannen die je tot
moes slaan omdat je blik hun niet aanstaat. Ook weer vaak met alcohol.
Presentator Cees Grimbergen kreeg geen antwoord op zijn paradoxale vraag
naar het waarom van zinloos geweld. Kwestie van definitie, lijkt me. In
de zaal zaten wat figuren die op hun gewelddadige schreden waren
teruggekeerd. "Een jongen kijkt je gewoon aan, je stapt op hem af en
gaat beuken", zei een man opgewekt. Hij had ook bumperklevers te grazen
genomen en gedurende een seconde kwam er leedvermaak bij me op. Was dat
zinloos? Als je hun getuigenissen hoorde van hun kick en machtsgevoel
bij plotselinge geweldsuitbarstingen deden de verklaringen van de
aanwezige jeugdpsychiater hol aan: "Een krenking die heftige emotionele
geladenheid veroorzaakt." Het brilletje van Grimbergen was ook een
krenking, vonden de mannen. Als ik slecht ga zien, moest ik dus
contactlenzen nemen, nam ik me voor, niemand aankijken, niemand
aanstoten, nooit iets zeggen, nergens heengaan, zeker niet naar de stad
of naar het voetbal en altijd veilig voor de televisie blijven zitten,
want daar zie je pas hoe de wereld echt werkt.