F I L M V O O R A F :
De wacht (Mai Fu)
HANS BEEREKAMP
Van de Chinese filmmakers die in
de jaren tachtig onder de verzamelnaam 'de Vijfde Generatie' als
vernieuwers bekend stonden, was Huang Jianxin niet bepaald de meest
vooraanstaande.
Huangs The Black Cannon Incident/Heipao shijan (1985) was gewoon een genrefilm naar westerse snit en The
Wooden Man's Bride/Wu Kui (1994) een fraai gefotografeerd
plattelandsdrama. Samen met Yang Yazhou regisseerde Huang Jianxin in
1996 de thriller Mai Fu, die in het Engels Surveillance
heet en in het Nederlands De wacht. Net als in een Duitse Krimi
la Tatort gaat het in Mai Fu niet zo zeer om de oplossing
van een aan het begin geïntroduceerde moordzaak, maar om de sociale
en psychologische nevenintriges. Een andere overeenkomst is de
moralistische ondertoon, die van Mai Fu een door de Chinese
autoriteiten zeer gewaardeerde succesfilm maakte.
Een jonge bewakingsbeambte en zijn oudere chef geven zich vrijwillig op
om de politie een handje te helpen. Dag en nacht bespieden ze vanuit een
watertoren een van moord verdachte medeburger. De vriendin van de jonge
bewaker vertrouwt zijn nachtelijke afwezigheid niet en dreigt er met een
ander vandoor te gaan, zeker wanneer de chef zo ziek wordt dat hij de
wacht niet meer kan voortzetten. Maar na zijn arrestatie vertelt de
moordenaar aan de politie dat hij zonder de wakkere inspanningen van de
mannen in de watertoren waarschijnlijk de dans had kunnen ontspringen.
Ook leren we in Mai Fu dat de achttienjarige dochter van de chef
nog steeds geen rijst kan koken, omdat ze van haar ouders zo nodig moest
gaan studeren. Dat was wel anders tijdens de Culturele Revolutie,
waarnaar ook al een fragment uit een speelfilm van vóór de
Vijfde Generatie expliciet verwijst.
Huang en Yang geven de westerse kijker een aardig beeld van de
verwarring en paradoxen in de Volksrepubliek aan het einde van de jaren
negentig, maar een bijzondere film is Mai Fu niet. Zelfs de
vormgeving, een enkel opvallend statisch shot daargelaten, verschilt
nauwelijks van een doorsnee-misdaadfilm voor televisie uit Frankrijk of
Duitsland. Het verschil met de ervoor vertoonde Hongkong-film Fallen
Angels/Duoluo tianshi van de hippe internationale trendsetter
Wong Kar-wai zou je bijna een programmeringsfout kunnen noemen.
Mai Fu (Huang en Yang, 1996, China), Ned.3, 0.50-2.20u.