NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET WAS EEN KLEIN verschil, maar het heeft overweldigende gevolgen. De stemming afgelopen nacht in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden over de toekenning van 'permanente normale handelsbetrekkingen' aan de Volksrepubliek China effent de weg tot toetreding van dit land tot de Wereldhandelsorganisatie WTO.

Na jarenlange onder handelingen en talloze obstakels komt hiermee de normalisering van de handelsbetrekkingen van China met de rest van de wereld in zicht. Een economie met 1,2 miljard mensen wordt hiermee geïntegreerd in het regime van internationale handelsafspraken en dispuutregelingen voor handelsconflicten. Dat is een gigantische stap voorwaarts in het globaliseringsproces.

De stemming in het Huis over de normalisering van de handelsbetrekkingen met China maakt een einde aan het jaarlijks terugkerende ritueel dat het Congres zich over de handelsbetrekkingen met China moet uitspreken. Daarbij speelden telkenmale geopolitieke afwegingen, diplomatieke conflicten en met name de stand van de rechten van de mens in China een rol. De instemming met een permanente normalisatie van de handelsbetrekkingen was geen voorwaarde voor China's toetreding tot de WTO, maar het betekent wél dat de Verenigde Staten niet langer eenzijdig hun handelspolitiek ten aanzien van China kunnen veranderen. Eén van de kenmerken van de WTO is immers dat afspraken die met één lidstaat worden gemaakt, gelden voor alle lidstaten.

AAN DE STEMMING in het Huis is maandenlang lobbywerk voorafgegaan, zowel door voor- als tegenstanders van China's toetreding tot de WTO. Tot de tegenstanders behoren de Amerikaanse vakbonden, die met steun van de grote antiglobaliseringsdemonstraties eind vorig jaar in Seattle en van april in Washington DC hebben getracht de publieke opinie te beïnvloeden. Onder het mom van protesten tegen schendingen van de rechten van de mens, afbraak van het milieu, kinderarbeid en uitbuiting ging het daarbij uiteindelijk vooral om de bescherming van Amerikaanse banen. Hiervoor waren de Afgevaardigden uiteraard het gevoeligst: Amerikaanse politici gaan niet graag terug naar hun kiesdistrict om te horen dat ze Amerikaanse banen hebben opgeofferd aan vrije handel met China. De VS hebben toch al een reus achtig handelstekort met de Volksrepubliek.

Nadat midden vorig jaar president Clinton op het laatste moment de onderhandelingen met China blokkeerde, bereikten de VS en China in november een akkoord over toetre ding tot de WTO. China deed hierbij concessies als het open stellen van zijn economie voor buitenlandse ondernemingen en het verlagen van zijn invoertarieven. Vorige week sloot de Europese Unie eveneens een handelsakkoord met China, waarbij de Chinese onderhandelaars bereid bleken tot verdergaande concessies. Eurocommissaris Pascal Lamy (Buitenlandse Handel) kreeg belangrijke toezeggingen met betrekking tot de toelating van buitenlandse telecombedrijven, verzekeringsmaatschappijen en detailhandel op de Chinese markt. Hiermee was de steun van de EU voor het Chinese WTO- lidmaatschap verzekerd. Zonder twijfel heeft het Chi nees-Europese resultaat de stemming in het Amerikaanse Congres positief beïnvloed.

VOOR PRESIDENT CLINTON is de toetreding van China tot de WTO hoogstwaarschijnlijk de laatste grote daad van zijn presidentschap. Sinds de historische reis van president Nixon naar China in 1972 is sprake geweest van een gestage normalisering van de Chinese betrekkingen met de rest van de wereld. China heeft in de Verenigde Naties de stoel van Taiwan overgenomen, is lid geworden van het Internationale Monetaire Fonds en van de Wereldbank. Het lidmaatschap van de WTO is een logisch sluitstuk van dit proces. Voorstanders van integratie van China in het wereldhandelssysteem zijn van mening dat handelsliberalisatie zal bijdragen aan verdere economische hervormingen in China, aan grotere welvaart en uiteindelijk aan politieke veranderingen. Zeker is dat laatste niet, al valt het omgekeerde evenmin met stelligheid vol te houden. Vast staat wel dat het Chinese WTO- lidmaatschap de mogelijkheid biedt de handel met China onder een internationaal systeem van regels en fora voor de oplossing van handelsconflicten te brengen. Buitenlandse ondernemingen zullen betere toegang krijgen tot de Chinese markt. Naarmate China verder groeit en profiteert van de opleving in Azië, neemt het belang hiervan alleen maar toe.

( a d v e r t e n t i e s )