NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Vandaag staat de hoofdredacteur terecht van de enige oppositiekrant van Maleisië. Hij riskeert drie jaar gevangenisstraf. "Misschien ben ik een martelaar."

Door onze correspondent ROBERT GIEBELS

KUALA LUMPUR, 25 MEI. Schoenen moeten uit voordat het kantoor van Zulkifli Sulong betreden mag worden. De hoofdredacteur van de krant Harakah, de spreekbuis van de streng islamitische PAS-partij, is in mineur. De krant, bekend om zijn niet aflatende kritiek op de regering van premier Mohamad Mahathir, kwam twee keer per week uit, totdat het twee maanden geleden een gedeeltelijk verschijningsverbod kreeg opgelegd. Toen de vergunning voor Harakah in maart afliep, greep de regering haar kans om het populaire blad verder aan banden te leggen. "Harakah is geen krant, maar een partijblad", oordeelde vice-premier Abdullah Ahmad Badawi, de beoogde opvolger van Mahatir. En zo kreeg de krant, nadat eerder al de losse verkoop werd verboden en het blad uitsluitend aan PAS-leden mocht worden bezorgd, nog slechts toestemming twee keer per maand te verschijnen, net als elk partijblad in Maleisië.

Hoofdredacteur Zulkifli heeft zich al verzoend met de nieuwe status van zijn krant. Hij heeft een vergunning aangevraagd om ook een dagblad, Purnama ('volle maan', naar het symbool van PAS), uit te mogen brengen. Maar over het antwoord daarop is Zulkifli "zéér pessimistisch", en dus heeft hij besloten zijn koers te verleggen naar het vooralsnog niet door de overheid te controleren internet. Daar gaat dagelijks Harakah Web-TV verschijnen: op de al bestaande krantensite Harakahdaily.com zullen ook video- en audiofragmenten worden getoond. De oplage van Harakah schoot vorig jaar omhoog in de aanloop naar de algemene verkiezingen van afgelopen november. Die verkiezingen bestendigden weliswaar het grote overwicht van de regeringscoalitie, maar zorgden wel voor een gevoelige terugslag voor Mahathirs UMNO, de partij die van oudsher opkomt voor de belangen van de overwegend islamitische bevolkingsgroep van Maleiers (die ongeveer de helft van de totale Maleisische bevolking uitmaakt). Tegenover het verlies van UMNO stond de winst van PAS: de partij groeide in een klap van 8 naar 27 parlementszetels, en is nu bovendien aan de macht in twee noordelijke deelstaten.

De reden waarom UMNO terrein verliest, is duidelijk, meent hoofdredacteur Zulkifli. "Vroeger was UMNO een goede moslimpartij", zegt hij. "Maar ze is seculier geworden. Hun leiders zijn nu zakenlieden die alleen maar aan zichzelf en geld denken. Noem ons conservatief, maar wij willen die oude religieuze waarden en cultuur terug. Als de term door bijvoorbeeld vliegtuigkapingen niet zo'n negatief beeld zou oproepen, zou ik zeggen dat wij fundamentalisten zijn."

In het slepende proces tegen Anwar Ibrahim, de vroegere kroonprins van premier Mahathir die zich verzette tegen het economisch isolationisme van zijn baas tijdens de economische crisis in 1998 en kort daarop werd beschuldigd van corruptie en sodomie, worden volgens Zulkifli en de oppositie voortdurend islamitische waarden te grabbel gegooid. Met dit soort uitlatingen is Zulkifli in de gevarenzone gekomen. Vandaag moet hij voorkomen in een strafzaak omdat zijn krant heeft gesuggereerd dat het Anwar-proces een samenzwering is van Mahathir om zijn tot rivaal geworden kroonprins uit te schakelen. Het is een theorie waaraan weinigen in en buiten Maleisië twijfelen, maar het publiceren ervan is goed voor drie jaar gevangenisstraf. Opruiing is de aanklacht. "Ja, ik denk dat ik de gevangenis in ga", zegt Zulkifli na enig nadenken. "Toen ik aan dit werk begon, wist ik dat dit zou kunnen gebeuren. Maar het moet. Het Maleisische volk moet weten wat er werkelijk speelt. Klink ik als een martelaar? Nou ja, misschien moet ik een martelaar zijn."

Boodschap, standpunten en kranten in Maleisië draaien kennelijk niet primair om nieuws. "Het is 'zij', de vijand, tegen 'ons', de oppositie", legt Zulkifli uit. Hij heeft het zowel over de politieke verhoudingen als over het Maleisische medialandschap. "Maar de verhouding is scheef. Onze politieke vijand, de regering, beheerst alle kranten", zegt Zulkifli, terwijl hij exemplaren van de kranten die hij binnen handbereik heeft met gespeelde walging in de richting van de vragensteller werpt. "De Berita Harian, de New Straits Times, de Star en de Malay Mail - allemaal regeringskranten die de Maleiers de waarheid over de corruptie en vriendjespolitiek van het Mahatir-regime onthouden. Maar wij weten dat het volk de waarheid wel degelijk wil weten. Voordat ons beperkingen werden opgelegd, hadden we met 377.000 de hoogste oplage per nummer in Maleisië."