NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Prins Bernhard in ernstige toestand

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 13 MEI. Bij prins Bernhard heeft zich donderdagavond na een darmoperatie een 'neurologische complicatie' voorgedaan. De 88-jarige prins wordt in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht kunstmatig beademd.

Dat heeft minister-president Kok gisteren bekend gemaakt. De premier zei dat nader onderzoek naar aanleiding van de neurologische complicatie nog dagen gaat duren. De prins verblijft op de afdeling intensive care van het Utrechtse ziekenhuis. Voor het overige zei Kok geen nadere medische gegevens te kunnen verstrekken. Wel zei hij dat de twee uur durende operatie donderdag aan de dunne darm van de prins goed was verlopen. De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) liet gisteravond weten dat op zijn vroegst maandag nadere mededelingen worden gedaan.

De prins werd donderdag opgenomen wegens buikklachten die door de RVD werden omschreven als "een passagestoornis in de ingewanden", een goedaardige aandoening als gevolg van verklevingen die de normale beweeglijkheid van de darm belemmerden.

Onze redactie wetenschappen voegt hier aan toe: Op basis van de summiere mededelingen die de RVD en premier Kok over de toestand van de prins hebben gedaan, kan net zo goed worden aangenomen dat hij stervende is na een zware beroerte als dat hij langzaam herstelt van een voorbijgaande attack. Onduidelijk is of de prins aanspreekbaar is, buiten bewustzijn is, of met medicijnen wordt gesedeerd. Dat laatste gebeurt vaak op de intensive care. Ook is niet duidelijk of hij geheel, gedeeltelijk, één- of tweezijdig verlamd is. Evenmin zijn mededelingen gedaan over uitval van spraak, gezichtsvermogen of uitval van andere zintuigen, gegevens die iets kunnen zeggen over de prognose. Het NOS-journaal meldde gisteravond dat de prins getroffen is door een beroerte. Dat is zeker een neurologische complicatie. Een beroerte kan een hersenbloeding betekenen (een gesprongen bloedvat in de hersenen) of een herseninfarct, waarbij in een hersenslagader een bloedstolseltje blijft steken. Daardoor komt het 'stroomafwaarts' gelegen hersengebied zonder zuurstof en energie te zitten. Bij een hoogbejaarde, net geopereerde patiënt is een stolsel waarschijnlijker dan een bloeding.

Velerlei bedreigingen voor prins Bernhard

Hartritmestoornissen - heel gebruikelijk bij ouderen - kunnen makkelijk tot een bloedstolsel in het hart leiden dat via de aorta en de nekslagader naar de hersenen wordt 'versleept' en daar een afsluiting veroorzaakt.

De lichtste vorm van een niet-bloedige beroerte is voorbijgaande afsluiting van een hersenbloedvat: een TIA (transient ischaemic attack). Binnen 24 uur moeten de verschijnselen zijn verdwenen, maar ze kunnen in ernst sterk variëren. Blindheid aan één oog is mogelijk, dubbelzien, een doof gevoel in een arm of been, maar het kan ook een totale verlamming van een lichaamshelft zijn. Bij een beademde, pas geopereerde, kwetsbare patiënt is het risico om hem voor een diagnostische hersenscan naar een MRI-apparaat te vervoeren waarschijnlijk te groot. Een tijdje rustig afwachten met onzekerheid over wat zich in het hoofd afspeelt is in dit geval beter. Voor de behandeling maakt het niets uit. Die bestaat uit gespecialiseerde verpleging ter voorkoming van ademhalingsproblemen, doorliggen en gewrichtsverstijving. Maar de 'neurologische complicatie' kan net zo goed blijvende schade hebben aangericht. In het ergste geval is de prins verlamd en kan hij niet meer spreken. Een hersenbloeding kan zo massaal zijn dat de prins in feite hersendood is, maar dat is een diagnose die de 'neurologische complicatie' overstijgt.

De bedreigingen in het lichaam van een 88-jarige met een rijk medisch verleden en zeer zwakke longen zijn velerlei. Dus ook als deze neurologische complicatie niet zo ernstig is: zolang de prins op de intensive care van het Universitair Medisch Centrum wordt beademd, ligt een volgende door de behandeling veroorzaakte complicatie, zoals een luchtweginfectie, op de loer.

Gezondheid al lang probleem

Prins Bernhard heeft de afgelopen jaren vaak gezondheidsproblemen gehad. Hij werd meer dan veertig keer geopereerd en zweefde soms op het randje van de dood.

ROTTERDAM, 13 MEI. Prins Bernhard is de laatste jaren meermalen geopereerd. Een enkele keer zweefde de prins daarbij op het randje van de dood. Dat was in 1995, nadat eind 1994 na een darmoperatie complicaties optraden aan de longen.

De prins is naar eigen zeggen wel veertig keer geopereerd. "Mijn eerste operatie onderging ik toen ik twee was", aldus de prins in 1992 op een congres van anesthesiologen in Den Haag. In totaal heeft hij drie jaar van zijn leven in het ziekenhuis doorgebracht.

Zijn longen bleken al vroeg een teer punt. Toen hij 17 was, kreeg hij al eens zo'n hevige longontsteking dat zijn artsen in Berlijn hem opgaven. Ook als volwassene had hij eens een longaandoening en na de reeds genoemde operatie wegens darmkanker, in 1994, kreeg hij een zogenoemde shocklong.

Kort na zijn komst naar Nederland belandde de prins langdurig in een Amsterdams ziekenhuis door een auto-ongeluk. Op het moment dat prinses Juliana in verwachting was van Beatrix, werd Bernhard bij Diemen aangereden door een vrachtauto. Hij raakte daarbij zeer ernstig gewond en bleef de rest van zijn leven last houden van zijn rug.

De laatste jaren speelden vooral de luchtwegen op. Op 14 februari dit jaar moest de prins een operatie ondergaan aan de luchtpijp. Er moest een buisje worden aangepast om het ademen te vergemakkelijken door de vernauwde luchtpijp. Dat buisje was in september 1999 geplaatst.

Die ingreep al voorzien op 14 mei van dat jaar toen de prins werd geopereerd aan een vernauwing van de luchtpijp als gevolg van littekenweefsel. Op jonge leeftijd en na zijn darmoperatie in 1994 heeft de prins ook al wegens ademhalingsproblemen al geruime tijd een buisje in de luchtpijp gehad.

Ook in 1998 werd de prins al enkele keren in het ziekenhuis opgenomen, twee keer voor een operatie aan zijn oog en een keer voor een ingreep aan zijn urineblaas.

In 1993 werd hij opgenomen voor een kleine ingreep aan een subduraal hematoom, een bloeduitstorting tussen schedel en hersenen. (ANP)

( a d v e r t e n t i e s )